SURİYE’DEKİ CİHATÇILARIN GELECEĞİ
Suriye’de Beşar Esad yönetiminin devrilmesinin ardından, otuz kişilik bir grup Emevi Camii avlusunda açıklama yaptı. “Bu cihadı Allah yolunda sebat edenler kazandı” diyen Fursan-u Muhammed adlı grup, Türkiye’den gelen kişilerden meydana geliyor. İç savaş sırasında “cihat” motivasyonu ile Suriye’ye geçip silahlı mücadeleye katılan bu bireyler, sosyal medya üzerinden Suriye’deki varlıklarını sürdürmekte. HTŞ’nin Aralık 2024’te yönetimi ele geçirmesi ile birlikte Türk militanların durumu da belirsizliğini koruyor.
TÜRK GRUPLAR VE HAREKETLİLİKLERİ
Bazı Türk gruplar kendilerini gizlerken, Fursan-u Muhammed gibi diğerleri bu durumu gereksiz görüyor. Geçen ay Suriye’nin Akdeniz kıyısında yaşanan olaylarda, grubun savaşçıları Banyas kasabasına gönderildi. 6 Mart’ta, eski bir Esad yetkilisinin tutuklanmasında yaşanan çatışmada, bazı Alevi köyleri saldırıya uğradı ve birçok sivil hayatını kaybetti. Tanıklar, olaylarda yabancı savaşçıların da bulunduğunu bildirdi.
Türkiye’den giden bir diğer grubun adı İlim ve Cihad. Bu grup, dini açıklamalarla ön plana çıkıyor. Önde gelen isimlerinden Musa Olğaç, geçmişte sosyal medyada gündeme gelmişti. BBC Türkçe, bu iki gruptan da görüş talep etti fakat yanıt alamadı. Ayrıca, El Kaide ile bağlantılı küçük grupların da Türk vatandaşlarından oluşan savaşçılara katıldığı düşünülüyor. ABD, 23 Şubat’ta Hurras El Din liderinin öldürüldüğünü duyurdu.
IŞİD VE DİĞER ÖRGÜTLERE KATILIM
Büyük gruplar arasında IŞİD’te Türk savaşçıların varlığı da kaydediliyor. IŞİD’e katılan Türk vatandaşlarının bir kısmı öldü, bazılarıysa Suriye Demokratik Güçleri’nin cezaevlerinde tutulmakta. HTŞ içinde de Türk kökenli savaşçılar yer almakta. Türkiye’den Suriye’ye giden bazı kişiler hakkında yakalama kararları mevcut. Bu durum, Suriye’deki Türk vatandaşlarının durumu üzerine tartışmalara yol açıyor.
YENİ YÖNETİMİN TUTUMU
Yeni Suriye yönetimi altında, Türk vatandaşlarının vatandaşlık alma ve yerleşme olasılığı bulunuyor. Tuğgeneral Ömer Çiftçi, yabancı savaşçılara Suriye vatandaşlığı verilmesi yönünde adımlar atılması gerektiğini belirtti. Uzmanlar, yabancı savaşçıların, yeni yönetimin kararlarına bağlı olarak durumlarının şekilleneceğini ifade ediyor.
CİHATÇILARIN DÖNÜŞÜ
Yabancı İslamcı militanlar arasında artan gerginlikler, hatta tasfiye ihtimalleri üzerinde duruluyor. Uzmanlar, bu kişilerin kendi ülkelerine dönmeleri durumunda güvenlik sorunlarına yol açabileceklerini belirtiyor. Suriye’deki yabancı cihatçıların uluslararası gruplarla bağlantılarını sürdürmesinin tehdit oluşturabileceği vurgulanıyor.
YARGI SÜREÇLERİ
Türkiye’ye dönenlerin hukuki durumları ise karışıklık yaratabilir. Arama kararı olan kişilerin gözaltına alınıp yargı süreçlerinin başlaması bekleniyor. Avukat Onur Güler, Suriye’deki radikal İslamcı gruplarla bağlantılı kişilerin hukuki durumunun karmaşık olduğunu ifade ediyor. Bu durum, özellikle HTŞ’ye katılanların geçmişi nedeniyle daha da karmaşık hale geliyor.
BBC Türkçe, radikal gruplarla bağlantılı Türk vatandaşlarının Türkiye’ye dönerlerse hangi hukuki süreçlerle karşılaşacaklarını öğrenmek için Adalet Bakanlığı ile iletişime geçti. Cevap alınamadı.