HEYKEL BAŞININ İADESİ KÜLTÜREL MİRASIN ÖNEMİ
Bakanlık tarafından yapılan açıklamaya göre, yaklaşık 60 yıl aradan sonra ait olduğu topraklarına dönen Septimius Severus heykel başı, Anadolu’nun kadim kültürel mirasının korunmasında önemli bir başarı olarak öne çıkıyor. Burdur’daki Boubon Antik Kenti, Roma İmparatorluğu döneminin görkemli yapılarının izlerini taşıyan önemli bir merkez olarak biliniyor. Milattan sonra 193-211 yılları arasında hüküm süren Roma İmparatoru Septimius Severus’a ait bronz heykel başı, 1960’lı yıllarda Boubon Antik Kenti’nde gerçekleştirilen yasa dışı kazılar sırasında yurt dışına çıkarıldı.
MÜZEDE BİRLEŞTİRİLDİ
1970’te sanat simsarı Robert Hecht Jr. tarafından Danimarka’daki Glyptotek Müzesi’ne satılan eser, 1979’da müzede bulunan gövdesiyle bir araya getirildi. Türk bilim insanı Prof. Dr. Jale İnan’ın 1970’li yıllarda gerçekleştirdiği araştırmalar ve yayımladığı bilimsel çalışmalar, eserin kökeninin belirlenmesinde ve iadesinde temel bir kaynak oluşturuyor. Heykel başı, Roma sanatının detaylara verdiği önemi ve döneminin liderlik sembollerini yansıtan nadir eserlerden biri olarak kabul ediliyor.
ABD’den daha önce getirilen eserler, Burdur Boubon Antik Kenti’nden kaçırılan sanat parçalarının yalnızca Avrupa değil, ABD’ye de gönderildiğini gösteriyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Manhattan Bölge Savcılığı ile yaptığı işbirliği sayesinde, yıllar içinde Boubon kökenli Lucius Verus, Septimius Severus, Genç İmparator ve Giyimli Kadın heykellerinin yanı sıra İmparator Caracalla’ya atfedilen iki büst ve dönemin önemli şahsiyetlerine ait beş baş ile bir bronz kadın büstünün ABD’den Türkiye’ye iadesini sağlamıştı. Danimarka’dan gelen son iade, Boubon Antik Kenti’nin kültürel zenginliklerinin bütünlüğünü sağlama adına başka bir önemli adım olarak değerlendiriliyor.
DİPLOMATİK VE ETİK ÇÖZÜMLER
Septimius Severus heykel başının iade süreci, Kopenhag Türkiye Büyükelçiliği ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sunduğu belgeler ile bilimsel kanıtlar doğrultusunda, Glyptotek Müzesi’nin etik değerlere dayalı kararıyla sonuçlandı. Müze Müdürü Gertrud Hvidberg-Hansen, “Kaçak kazılarla elde edilen bu eserin ait olduğu topraklara dönmesi, müzecilik ilkeleri ve etik değerler açısından önemli bir adımdır” dedi. Ayrıca, Boubon kökenli eserlerle Pisidia Bölgesi’ne ait düver pişmiş toprak levhalarının da iadesine karar verildi. 1960’lı yıllarda yapılan kaçak kazılarla yurt dışına çıkarılan bu levhaların, bölgenin kültürel mirası açısından kritik bir öneme sahip olduğu biliniyor.
BOUBON ANTİK KENTİ’NİN ZENGİNLİKLERİ
Boubon Antik Kenti’nden yaklaşık 60 yıl önce kaçırılan Septimius Severus heykel başı, kısa süre içinde Türkiye’de sergilenmeye başlanacak. 2024 yılı içerisinde Türkiye’ye iade edilen eser sayısı bu heykel başı ile 94’e ulaşırken, 2018-2024 yılları arasında toplam 7 bin 898 eser ve 2002-2024 yılları arasında ise toplam 12 bin 213 eser yurt dışından ülkeye kazandırıldı.