Bayburt’taki Mescit Dağları’ndan doğan ve Gürcistan’ın Batum ilinden Karadeniz’e dökülen, ortalama debisi saniyede 192 metreküp, yılda ise 6,3 milyar metreküp olan, Güney Amerika’daki Amazon Nehri’nden sonra ikinci, Türkiye’nin ise en hızlı akan Çoruh Nehri, üzerine inşa edilen barajlarla milli ekonomiye katkı sağlıyor.
410 kilometresi Türkiye sınırlarında, 21 kilometresi ise Gürcistan sınırlarında yer alan 431 kilometre uzunluğundaki Çoruh Nehri üzerine kurulan Borçka, Deriner, Muratlı ve Artvin Barajları’nda yağışların etkisiyle doluluk oranları yüzde yüze ulaştı.
Rezerv alanları tarihinde ilk kez tam kapasite doluluk oranına ulaşan barajlardan belirli aralıklarla su tahliyesi yapılıyor. Türkiye’de yaklaşık 1 milyon 620 bin kişilik nüfusun elektrik ihtiyacını karşılayan barajlar sayesinde bugüne kadar milli bütçeye 28 milyar kilowatt saatlik enerji üretimi ile 6,5 Milyar TL’lik katkı sağlandı.
DSİ Bölge Müdürü: Çok bereketli bir yıl oldu
Devlet Su İşleri Çoruh Projeleri 26’ncı Bölge Müdür Yardımcısı Mehmet Kalaycıoğlu, Artvin sınırlarında aktif olarak Muratlı, Borçka, Deriner ve Artvin Baraj’larının işletildiğini belirterek bu yılın barajlar açısından çok bereketli bir yıl olduğunu söyledi. Kalaycıoğlu, “Barajlar tam kapasiteye ulaşmış ve rezerv alanları dolmuştur. Enerji üretimine tam kapasite ile devam etmektedir. Bu barajlarımız devreye alındığından bugüne kadar 28 milyar kilowatt saatlik enerji üretmiştir. Bu da milli bütçeye 6,5 Milyar TL’lik bir katkı sunmuştur. Muratlı Barajı 155 bin, Borçka Barajı 360 bin, Deriner Barajı 750 bin, ve Artvin Barajı da 355 bin kişilik bir nüfusun elektrik ihtiyacını karşılıyor. Barajlarımızın en önemli katkılarından biri de enerji üretirken ayrıca taşkın ve feyezan önlemede önemli roller üstlenmeleridir. Geçmişte yaşanan ölümcül taşkınlara sebep olan Çoruh Nehri bu şekilde dizginlenmiş ve taşkınların önüne geçilmiştir” dedi.
“İstihdam artırdı”
Barajlar sayesinde Artvin’de bölge ikliminin yumuşadığını ifade eden Kalaycıoğlu, “Kar yağışı nispeten azalmış olsa bile bitki örtüsünün daha canlı ve gür şekilde çıkmasına vesile olmuştur. Bu arada tarım topraklarının da denizlere taşınmasını önlemiş, bölgemize yağışı da arttırmıştır. Ayrıca erozyonu önlemede de etkili olmuştur. Artvin barajlarımız enerji üretimine katkı sağlamakla birlikte bunun yanında balıkçılık üretimine ve turizme de büyük katkılar sağlamaktadır. Bu da istihdamı arttırmaktadır” diye konuştu.
Vali Doruk: Tam kapasite elektrik üretiliyor
Artvin Valisi Yılmaz Doruk da, “Artvin’deki barajlarımız bu yıl tam kapasiteyle çalışır durumdalar. Yağışların da verimli geçmesi nedeniyle doluluk oranı azami ölçülere ulaştı. Hatta zaman zaman su bırakıyoruz. Barajlarımız tam kapasitesiyle ülkemizin enerji üretimine katkıda bulunuyorlar. Her hangi bir sorun yaşamıyoruz. Ülkemizin bu yıl barajlar açısından verimli bir yıl geçireceğini söyleyebiliriz” ifadelerinde bulundu.
Çoruh havzası
Çoruh Nehri, Karadeniz Bölgesi’nin en doğusunda yer alan nehirdir. Bayburt, Erzincan, Erzurum, Gümüşhane ve Artvin illerinden geçen nehrin uzunluğu 431 kilometredir. Mescit Dağları’nın batı yamaçlarından çıkar. Çoruh Dağları’nın vadilerinden geçerek batıya doğru devam eder. Gürcistan sınırları içerisine girer ve Batum’un güneyinden Karadeniz’e dökülür. Çoruh Nehri’nin geçtiği yatak oldukça dar olup derindir. Yamaçlar ve vadiler, gittikçe dikleşir ve nehir yatağı dar bir durum alır. Bu sebeple Çoruh Nehri’nin akıntısı baraj olmayan yerlerde çok hızlıdır.
Çoruh Nehri’nin Türkiye sınırları içerisindeki memba kısmındaki Laleli Barajı ile mansap kısmındaki TBMM 85’inci Yıl Muratlı Barajı arasında ana kolda 10, yan kollarda ise 7 baraj planlandı. Bu projelerden ana kolda 4 baraj projesi işletmeye alındı. Ana kolda 1 barajın inşaatı sürerken, 3 baraj da planlama aşamasına geldi. Yan kollarda ise 1 baraj inşaat halinde, 5 baraj ise planlama aşamasında olduğu öğrenildi. Çoruh Havzası’nda yan kollar ile birlikte inşa edilecek 143 baraj ve HES projesi ile yılda 14 bin 552 gigawatt elektrik üretimine ulaşılacak.