Bunun için gerekli ilk ve en önemli şart, çalışma gücünde en az yüzde 60 kayıp olduğuna dair sağlık kurulu raporu. Bu raporun alınabilmesi için kişilerin bulundukları il veya ilçedeki SGK merkezlerine başvurmaları ve yetkili hastanelere sevk edilmeleri gerekiyor. Her engelli, malul sayılmıyor çünkü burada belirleyici olan işgücü kaybının yüzde 60 ve yukarı olması.
10 YILLIK ŞART
Kişi, çalışma gücünde en az yüzde 60 kayıp olduğunu belgelese bile en az 1800 gün prim ödemesi gerekiyor. Malulen emekli olabilmek için çalışma gücü kaybında dikkate alınan rahatsızlıkların ilk kez sigortalı olunan tarihten sonra başlamış olması gerekiyor. Malul kişinin en az 10 yıl sigortalı olması da aranan diğer bir şart. Başkasının bakımına muhtaç derecede durumu ağır olan hastalarda 10 yıllık sigortalılık süresine bakılmıyor. Ancak, en az 1800 gün prim ödemeleri isteniyor.
24 AYA KADAR
Maluliyet Tespit İşlemleri Yönetmeliği’nde maluliyet süresi ayrıca belirtilmeyen tüm kanser hastalıklarında, tanı konulduğu tarihten itibaren bir yıl içinde başvurmak koşuluyla 18 ay süreyle maluliyet aylığı bağlanıyor. Bazı hastalıklarla ilgili tanı konulduğunda ise 12 ya da 24 ay aylık bağlanabiliyor. Kemik iliği nakli yapılanlar 12 ay, kan kanseri tedavisi görenler ve verem hastaları 24 ay malul aylığı alabiliyor.
TEKRAR RAPOR GEREKENLER
Kemik iliği dışındaki diğer tüm organ nakli olanlar ile diyalize girmeyen kronik böbrek yetmezliği olanlar da malul aylığı bağlatabiliyor. 12 ay ile 24 ayın sonunda, sağlık kurulu raporu alarak çalışma gücünde yüzde 60 ve üzeri oranda kayıp olduğunu belgeleyenlerin malûliyet aylığı devam ediyor.
KOAH, DEMANS…
Kanser ve organ naklinin yanı sıra çalışmaya olanak vermeyen genetik hastalıklar, MS, parkinson, alzheimer, demans, sara ve bazı psikiyatrik hastalıklar, kalp yetmezliği, sindirim sistemi kanamaları, astım, KOAH, uyku bozuklukları için de malul aylığı bağlanabiliyor.
AYLIK BAĞLANABİLEN HASTALIKLAR
▼ Kanser (Baş ve boyunun yumuşak dokusu, cilt, lenfoma, lösemi, multipl miyelom, tükrük bezleri, tiroid bezi, meme, sinir sistemi, akciğer, mide, ince ve kalın bağırsak, karaciğer, safra kesesi, safra yolları, pankreas, böbrek, mesane, genital yollar, prostat, testis, penis kanserleri) ▼ Epilepsi ▼ Demans ▼ Beyin tümörleri ▼ Parkinson sendromu ▼ Serebral palsi ▼ Multiple Skleroz ▼ Zeka gerilikleri (IQ 50 ve altı) ▼ Şizofreni ▼ Bipolar bozukluk ▼ Görme azlığı ▼ Retina kanamaları ▼ Yardımsız ayakta durmayı engelleyen denge bozuklukları ile birlikte işitme kaybı ▼ Anemi ▼ Kol, bacak gibi organ kaybı ▼ Behçet hastalığı ▼ Gastrointestinal kanamalar ▼ Karaciğer sirozu ▼ Karaciğer nakli ▼ Kalp yetmezliği ▼ Kalp kapak hastalıkları ▼ Kalp nakli ▼ Böbrek nakli ▼ Akciğer nakli ▼ Tüberküloz ▼ AIDS.