Boşanma aşamasındaki bir kadının ‘hakaret’ ve ‘tehdit’le psikolojik şiddet gördüğü gerekçesiyle suç duyurusunda bulunması üzerine savcılığın uzlaştırmacı olarak atadığı avukat Pınar Çelik Arpacı, dosyayı iade etti. Türkiye’nin imza koyduğu İstanbul Sözleşmesi’ne göre kadına yönelik şiddette uzlaştırmaya gidilemeyeceğini belirten Arpacı’ya yanıt Adalet Bakanlığı’ndan geldi: “Eşe karşı şiddet dışındaki suçlarda uzlaştırma mümkün.”
Eskişehir’de yaşayan bir kadın, boşanmakta olduğu eşinin kendisine karşısı hakaret ve tehdit ile huzur ve sükunu bozma suçunda bulunduğunu belirterek şikâyetçi oldu. Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı Uzlaştırma Bürosu, Avukat Pınar Çelik Arpacı’yı uzlaştırmacı atadı. Arpacı, İstanbul Sözleşmesi olarak bilinen, Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye Dair Avrupa Konseyi Sözleşmesi’ne göre kadına şiddet suçunun uzlaştırmacıya gönderilemeyeceğini savunarak dosyayı iade etti. Avukat Pınar Çelik Arpacı, “Eşitler bir masa etrafında bir konuyu tartışıp uzlaşabilir. Ancak ülkemizde ve dünyada kadın-erkek arasında büyük bir eşitsizlik varken, uzlaşma kurumu kadınların şikâyetinden vazgeçirme mekanizmasına dönüşecektir. Toplumsal ve yargısal baskıyla kadınların uzlaşmak zorunda bırakıldığı bir hukuk sisteminin önüne geçmek için İstanbul Sözleşmesi’nde zorunlu uzlaşma yasaklanmıştır” dedi.
İŞTE 48’İNCİ MADDE
Avukat Arpacı’nın dayanak gösterdiği, sözleşmenin 48/1’inci maddesinde ise şöyle deniyor: “Taraflar bu sözleşme kapsamında yer alan her türlü şiddet olayıyla ilgili olarak, arabuluculuk ve uzlaştırma da dahil olmak üzere, zorunlu anlaşmazlık giderme alternatif süreçlerini yasaklamak üzere gerekli yasal veya diğer tedbirleri alacaklardır.”
BAKANLIK: O SUÇUN KAPSAMI FARKLI
ESKİŞEHİR Cumhuriyet Başsavcılığı dosyayı Adalet Bakanlığı’na göndererek görüş istedi. Ceza İşleri Genel Müdürlüğü’nün 1 Temmuz 2019’da verdiği yanıtta, altsoy, üstsoy, eş veya kardeşe karşı işlenen kasten yaralama suçunun uzlaştırma kapsamına girmediği anlatıldı. Eş kavramından resmi nikâhlı eşin anlaşılması gerektiği, dini nikâhlı evliliklerin ve birlikteliklerin dahil olmadığı ifade edildi. Yargıtay 4’üncü Ceza Dairesi’nin ‘eşi tehdit’ suçunda uzlaştırma yolunu işaret ettiği kaydedildi. Bu tespitler ışığında, kadına yönelik şiddet içeren tüm suçların uzlaştırma kapsamında kalmadığı, mağdur kadınlar yönünden alternatif çözüm yolu olan uzlaştırmanın uygulanamayacağına dair hükmün bulunmadığı vurgulandı. Kadına karşı hakaret, tehdit, kişilerin huzur ve sükununu bozma suçlarında uzlaştırmanın uygulanabileceği vurgulandı.