İran Devrim Muhafızları Ordusu’nun dış operasyonlardan sorumlu özel birimi Kudüs Gücü’nün komutanı General Kasım Süleymani’nin, ABD Başkanı Donald Trump’ın emriyle Bağdat’ta öldürülmesinin yankıları sürüyor. 3 Ocak’ta Amerikan hava saldırısıyla ölenler için, dün Bağdat’ta cenaze töreni düzenlendi. Süleymani’nin, İran’da yapılacak törenin ardından salı günü memleketi Kirman’da toprağa verileceği bildirildi. Tüm bunlar olurken, Tahran yönetiminin Washington’a yanıtı dünyada merak konusu oldu.
‘İNTİKAM ALINACAK’
İran’da Ali Hamaney liderliğinde bir araya gelen Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi, Süleymani suikastının ardından toplandı. Toplantı sonrası yapılan yazılı açıklamada, Süleymani’nin öldürülmesinden sorumlu olanlardan ‘çok büyük intikam alınacağı ve bunun doğru zamanda, doğru yerde yapılacağı’ bildirildi. İran Devrim Muhafızları komutanlarından General Golamali Abuhamze, Süleymani’nin öldürülmesine misilleme olarak İran’ın erişebileceği her yerde Amerikalıları cezalandıracağını söyledi. Güney Kerman eyaletindeki muhafızların komutanı General Abuhamzeh, “Hürmüz Boğazı, Batı için hayati bir nokta ve çok sayıda Amerikan muhrip ve savaş gemileri oradan geçiyor. Bölgedeki Amerikan hedefleri uzun zamandan beri İran tarafından tespit edildi. 35 ABD hedefi ve ayrıca Tel Aviv de ulaşabileceğimiz menzilde” dedi.
İran Devrim Muhafızları komutan yardımcısı Tuğamiral Ali Fadavi ise Washington’un, Tahran’a planladığı misillemenin ‘orantılı olması’ çağrısında bulunduğunu iddia etti, ancak ayrıntı vermedi.
IRAK’TA SALDIRILAR
Dün akşam saatlerinde, Irak’ın başkenti Bağdat’taki ABD Büyükelçiliği yakınına füzeli saldırı düzenlendi. Irak güvenlik kaynakları, sözkonusu bölgeye 2 adet füze atıldığını bildirdi. Eşzamanlı olarak Irak’ın Salahaddin vilayetinde de, ABD güçlerinin kaldığı ve ülkenin en büyük askeri üssü olan Beled Üssü’ne füzeli saldırı düzenlendi. Saldırıda ölü ya da yaralı bilgisi paylaşılmadı. Iraklı Şii Hizbullah Tugayları ise Irak güvenlik güçlerini, Pazar akşamından itibaren (bu akşam) Amerikan üslerinden en az 1 kilometre uzak durmaları konusunda uyardı.
İranlı General Süleymani ile Haşdi Şabi Başkan Yardımcısı el Mühendis, 3 Ocak’ta ABD’nin Bağdat Havalimanı yakınına düzenlediği saldırıda hayatını kaybetmişti. Saldırıda 10 kişi öldü.
İran’ın yanıtının ne olacağı ise Batı basınında geniş yer tutuyor.
İşte konuşulan seçenekler…
VEKİL GÜÇLER: Tahran’ın sahadaki başlıca seçenekleri Yemen’de Husiler, Irak’ta Şii milisler ve Lübnan’da Hizbullah hareketi. AFP Ajansı’na göre Irak ise kilit savaş alanı konumunda. Şii milisler de, ABD güçlerini Irak’tan çıkarmak için uğraşabilir.
IRAK’TA ABD’YE BASKI: Washington’daki Ortadoğu Enstitüsü’nden uzman Alex Vatanka da, “Irak’taki ABD askeri varlığına şimdi epey baskı olacağından kuşkulanıyorum” diyerek Irak’tan büyük bir çekilmenin “Ortadoğu’da ABD için “büyük bir stratejik kayıp” olacağını ekledi. İsrail’e yönelik baskılar da artabilir.
ENERJİ YOLLARI: Süleymani suikastı sonrası petrol fiyatları ilk anda yüzde 4 yükselmişti. Enerji uzmanları, İran’ın Hürmüz Boğazı’ndaki petrol tankeri trafiğini sekteye uğratma kabiliyetinin önemli bir endişe kaynağı olduğunu belirtiyor.
SİBER SALDIRI: Uzmanlara göre İran son dönemde Batı’nın kilit siber altyapısına yönelik hac-ker saldırı kapasitesini arttırdı. Hatta bir ‘siber ordu’ da kurdu.
BÖLGESEL SAVAŞ RİSKİ: Sonuçları en ağır senaryo ise İran’ın balistik füzelerini ABD, İsrail ve Suudi Arabistan çıkarlarına karşı kullanması. Bu da topyekun bir savaş riskini gündeme getirebilir.