Kasım ayının gelmesiyle birlikte başlayan indirim çılgınlığı, birçok tüketicinin online alışveriş yapmasına sebep oldu. Ancak Aralık ayının ortasına gelindiğinde, Kasım ayı içinde satın alınan bazı ürünlerin hala tüketicilere ulaşmadığına dair şikayetler artmaya başladı.
Alınan ürünlerin gelmemesi durumunda mağduriyet yaşayan tüketiciler, satıcıya ulaşmakta zorlanıyor. Kredi kartı kullananlar ise bu durumu bankaya bildiriyor ancak çoğu zaman sorun çözüme kavuşmuyor. Tüketici şikayetleri üzerine TUKONFED Bankacılık Komisyonu Başkanı Hüseyin Ölmez önemli açıklamalarda bulundu.
Hüseyin Ölmez, “Bilindiği gibi, kredi kartlarından yapılan ödemelerde, post makinası sahibi banka, satıcıya bedeli 3-4 ayı bulan zamanlarda ödeme yapmaktadır. Art niyetli satıcının, dolandırıcılık yapanın, dolandırdığı paraya ulaşması da bu süredir. Dolandırıcılık yapanların, malı göndermeme veya parayı geri ödeme ihtimali düşük. Burada tek çözüm; Kredi kartı sahibi bankanın chargeback (ters işlem ibrazı) işlemini yapmasıdır.”
Ters ibraz, kart sahibinin, kredi kartından yapılan ödemeyi bankası aracılığıyla geri almayı amaçlar. Kart kullanıcısı, gerçekleştirdiği işlemlerle ilgili sorun yaşarsa veya kendisi tarafından gerçekleştirilmemiş işlemler olduğunu tespit ederse, kartını veren bankaya harcama itirazı (chargeback) başvurusunda bulunma hakkına sahiptir. Bu işlem, genelde şu sebeplerle gerçekleştirilir:
- Kartın çalınmış ve yetkisiz kullanılmış olması,
- Ödeme onayı verilmemiş olması,
- Satın alınan ürünün hasarlı olması, geç teslim edilmesi ya da hiç teslim edilmemesi,
- Satın alınan ürünün ilgisiz bir kişiye teslim edilmesi.
- Kart sahibi, bankasına başvurur.
- Kart sahibinin bankası, ödeme çeken kişinin bankasına başvurur.
- Ödeme çekenin bankası, ödeme çekenden satışla ilgili bilgi ve belgeleri ister.
- Bilgi ve belgelerin, satışı ispatlamaya yeterli olmaması durumunda ödeme çekenin bankası, ödemeyi kart sahibinin bankasına iade eder.
- Kart sahibinin bankası, ödeme meblağını kart sahibinin hesabına aktarır.
Türkiye’de işlem yapan tüketicilerin, malın teslim edilmediğini kanıtlayabilmeleri için, alışveriş esnasında, kargo tarihini ekran görüntüsü olarak almalıdır. Ulaşılabilir satıcıların oyalamalarından kaçınılmalı ve en geç 15 gün içinde kartı düzenleyen bankaya başvurularak mağduriyet bildirilmelidir.
Yaşanan bu tür sorunlar karşısında tüketicilere düşen sorumlulukları yerine getirmeleri, harekete geçmeleri ve haklarını savunmaları önem arz etmektedir. Kredi kartı kullanıcıları, mağduriyet yaşadıklarında bankaları aracılığıyla haklarını savunabilir ve işlem itirazıyla sorunlarını çözebilirler.