Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, uzayda gerçekleştireceği 13 deneyde kadın bilim insanlarına önemli bir rol verdi. Yıldız Teknik Üniversitesi’nden Prof. Dr. Didem Balkanlı ve doktora öğrencisi Tuğçe Celayir’in imzasını taşıyan 4 deney, uzayda bitkilerden mikroalglerin üretimine kadar geniş bir yelpazede gerçekleşiyor. Bu projeler, Türkiye’nin kutup çalışmalarını uzay misyonlarıyla birleştirerek bilimsel anlamda çığır açıyor.
Yıldız Teknik Üniversitesi Kimya-Metalurji Fakültesi Biyomühendislik Bölümü’nden Prof. Dr. Didem Balkanlı liderliğindeki Algalspace projesi, Antarktika’dan getirilen örneklerle uzayda kutup alglerinin kullanımını ilk defa test ediyor. Bu proje, Türkiye’nin uzay ve kutup çalışmalarını birleştirerek dünyada bir ilk olma özelliğini taşıyor. Kutup mikroalgleri, uzay koşullarına dayanıklılıkları ve ürettikleri değerli sekonder metabolitlerle sağlık, gıda, biyomalzeme alanlarında kullanılabilir potansiyele sahip.
Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü’nde doktora öğrencisi Tuğçe Celayir’in yürütücülüğündeki Crispr-Gem projesi, yer çekimsiz ortamda bitkiler üzerinde gen düzenleme tekniği olan Crispr’ın etkinliğini araştırıyor. Bu çalışma, uzun süreli uzay görevlerinde bitkilerin stres faktörlerine karşı dayanıklılığını artırarak astronotlara ek gıda takviyesi, oksijen üretimi, su iyileştirme gibi avantajlar sağlamayı hedefliyor.
Alper Gezeravcı’nın liderliğindeki projeler, sadece uzayda değil aynı zamanda Türk bilim insanlarının uluslararası alanda da adını duyurmasını sağlıyor. Projelerin başarılı bir şekilde sürdürülmesi, Türk bilim dünyasının uzay ve biyoteknoloji alanında da önemli bir oyuncu olduğunu gösteriyor. Bu deneylerle elde edilecek sonuçlar, uzun vadeli uzay görevlerinde kullanılabilecek yeni teknolojilere ve bilimsel keşiflere kapı aralıyor.