Cumhurbaşkanı, 13 Şubat 2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan yakın tarihli bir kararında, yeşil mercimek ithalatında gümrük vergilerinin 30 Haziran 2024’e kadar geçici olarak sıfırlanacağını ilan etti. Karar, arz güvenliği endişelerini gidermeyi ve piyasadaki fiyat dalgalanmalarını önlemeyi amaçlıyor.
Bu hareket, yeşil mercimeğin ithalat ve ihracat dinamiklerini yönetmeye yönelik daha geniş bir çabanın parçası. Eş zamanlı olarak karar, yeşil mercimek ihracatına belirli sınırlamalara tabi olarak kayıtlı mallar listesine eklenerek kısıtlamalar getiriyor. İkili yaklaşım, iç talebin karşılanması ile piyasada istikrarın korunması arasında bir denge kurmayı amaçlamaktadır.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye’nin yeşil mercimek üretimi 2023 sezonunda %11,1 artışla yaklaşık 50.000 tona ulaştı. Bu büyümeye rağmen Türkiye, talebi karşılamada bir eksiklikle karşı karşıya kalmış ve yaklaşık 35.000 ton yeşil mercimek ithalatına yol açmıştır.
Ticaret Bakanlığı, yeşil mercimek ithalatında gümrük vergilerinin geçici olarak düşürülmesinin, tüketicilerin arz güvenliğini sağlamak ve olası fiyat dalgalanmalarını azaltmak için stratejik bir önlem olduğunu vurguladı. Hükümet, yerli üretim ve ithalat dinamikleri arasında bir denge kurarak yeşil mercimek pazarını istikrara kavuşturmayı hedefliyor.
Karar, hükümetin tarımı destekleme ve ülkede gıda güvenliğini sağlama taahhüdüyle uyumludur. Ticaret politikalarındaki geçici ayarlamaların üretim eksiklikleriyle ilgili zorlukları etkili bir şekilde yönetebildiği piyasa koşullarına duyarlı bir yaklaşımı yansıtıyor.
Türkiye, küresel tarım pazarının karmaşıklıklarıyla boğuşurken, bu önlemler, gıda sürdürülebilirliği konusunda uzun vadeli bir bakış açısını korurken acil endişeleri ele almak için çok önemlidir. Karar, hükümetin ticaret politikalarını dinamik piyasa koşullarına uyarlama konusundaki proaktif duruşu hakkında fikir veriyor.
Piyasa katılımcıları ve paydaşları, söz konusu önlemlerin yerli üretim, fiyatlandırma ve ticaret dinamikleri üzerindeki etkisini yakından izleyecektir. Gümrük vergilerinin geçici olarak kaldırılması, tarım sektöründeki zorlukların üstesinden gelmek için stratejik bir araç görevi görmekte ve hükümetin esnek ve güvenli bir gıda tedarik zincirine olan bağlılığını göstermektedir.