İZMİR’DEKİ DEPREM RİSKİ: SON DURUM VE GELECEKTEKİ TEHDİTLER
İzmir’de 2020 yılında meydana gelen ve 117 kişinin hayatını kaybetmesine neden olan 6.6 büyüklüğündeki depremin yıl dönümünde, şehrin depreme dirençli olmadığı konusuna dikkat çeken Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve AFAD Bilimsel Destek Kurulu Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, “Son yaptığımız çalışmalara göre yapı stokumuzun 7’ye varan bir depremde yüzde 60’ının problemli olacağını görebiliyoruz.” diye ifade etti.
1999 ÖNCESİ YAPILARDAKİ RİSKLER
Prof. Dr. Sözbilir, Türkiye’de yapı sağlamlığı farkındalığının 1999 Gölcük Depremi’nden sonra arttığına dikkat çekti. 1999 öncesi yapılan binaların, depremlere karşı daha az dirençli olduğunu vurgulayan Sözbilir, “Şu anda baktığımızda yine 1999 öncesi yapı stokunun önemli bir bölümü duruyor. Dolayısıyla İzmir olarak şu anda depreme dirençli bir kent olduğumuzu söyleyemeyiz.” dedi. Ayrıca İzmir’i etkileyebilecek yaklaşık 40 fay bulunduğunu ve en yüksek deprem büyüklüğünün bu bölgede 7.2 olabileceğini belirtti.
YEDİYİ AŞAN DEPREMLERE HAZIRLIK
Sözbilir, kentlerin yapı stokunun deprem direnci açısından hayati olduğunu vurgulayarak, “Son yaptığımız çalışmalara göre yapı stokumuzun 7’ye varan bir depremde yüzde 60’ının problemli olacağını görebiliyoruz. Bunu düzeltmek için kentsel dönüşüm çalışmaları yapılıyor. Bunların daha hızlı yapılması gerekiyor.” diye belirtti. Sözbilir, 2020’deki depremin 70 kilometre uzaklıktaki bir fayın kırılmasıyla meydana geldiğini, İzmir içindeki fayların kırılmasının asıl zararı vereceğini anlattı ve bu nedenle 7’yi aşan depremlere karşı hazırlık yapılması gerektiğini vurguladı.
BİNALARIN DENETİMİ VE YENİ PROJELER
İzmir Büyükşehir Belediyesi, yapı stokunu depreme dayanıklı hale getirmek amacıyla gerekli çalışmaları hızlandırdığını açıkladı. Belediyeden yapılan açıklamalara göre, İzmir’de yaklaşık 906 bin bina bulunduğu ve bunların yüzde 88’inin, 1999’daki deprem yönetmeliği öncesinde inşa edildiği ve yapı denetim hizmeti almadığı belirtildi. Yapı stoku çalışmaları kapsamında İzmir’de yapılan protokollerle Bornova ve Bayraklı’da yaklaşık 100 bin binanın envanteri hazırlanıyor. Ayrıca, 30 Ekim 2020 depreminin etkilediği bölgedeki zemin numuneleri Egeşehir Laboratuvarı’nda incelenerek, yaklaşık 30 bin deney yapıldığı ifade edildi.