GÜVENLİK YETKİLİLERİNDEN ŞOK AÇIKLAMALAR
Batılı güvenlik yetkilileri, DHL aracılığıyla gönderilen iki yangın çıkarıcı cihazın Moskova’nın Washington ve müttefiklerine karşı sabotaj kampanyasını hızlandırdığını gösterdiğini, ABD ve Kanada’ya uçan kargo veya yolcu uçaklarında yangın çıkarmayı amaçlayan gizli bir Rus operasyonunun parçası olduğuna dair iddialarını ortaya koyuyor. Bu cihazlar, Temmuz ayında Almanya’nın Leipzig kentinde ve İngiltere’nin Birmingham kentinde DHL lojistik merkezlerinde patladı. Patlamalar, suçluları bulmak için çok uluslu bir mücadeleyi tetikledi.
MASAJ ALETLERİNİN İÇ YÜZÜ
Güvenlik yetkilileri ve soruşturmaya aşina olan kişiler, Avrupa’daki müfettişlerin magnezyum bazlı yanıcı bir madde yerleştirilmiş elektrikli masaj aletlerinin yapılışını çözdüğünü ve bunların daha geniş bir Rus komplosunun parçası olduğu sonucuna vardığını ifade ediyor. Litvanya’dan Birleşik Krallık’a gönderilen elektrikli masaj aletlerinin, Kuzey Amerika’ya giden uçaklara yangın çıkarıcı cihazların nasıl sokulacağını bulmak için bir deneme çalışması olduğu üzerinde duruyorlar.
DÜNYA ÇAPINDA YAPILAN TUTUKLAMALAR
Polonya Ulusal Savcılığı, yangınlarla ilgili olarak dört kişinin tutuklandığını ve yabancı bir istihbarat teşkilatı adına sabotaj ya da terör operasyonlarına katılmakla suçlandıklarını bildirdi. Polonya, en az iki şüpheliyi daha bulmak için diğer ülkelerle birlikte işbirliği yapıyor. Savcılığın açıklamalarına göre, “Grubun amacı, nihayetinde Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada’ya gönderilecek bu tür paketler için transfer kanalını test etmekti.”
POLONYA’DAN GELEN AÇIKLAMALAR
Polonya’nın dış istihbarat teşkilatı başkanı Pawel Szota, suçlunun Rus casuslar olduğunu belirtti ve böyle bir saldırının gerçekleştirilmesi halinde Moskova’nın Batı’ya karşı yürüttüğü operasyonda büyük bir krizin yaşanabileceğini söyledi. Szota, “Rusya’nın siyasi liderlerinin bu paketlerden birinin patlaması ve kitlesel bir can kaybına yol açması halinde ortaya çıkacak sonuçların farkında olduklarından emin değilim” diye ekledi. Bu yorumlar, diğer Batılı istihbarat yetkililerinin Rusya ve özellikle GRU olarak bilinen Rus askeri istihbarat teşkilatının bu operasyondan sorumlu olduğunu belirtmesiyle paralellik gösteriyor.
KREMLİN’DEN GELEN REDDİYOR
The Wall Street Journal’ın yorum talebini yanıtlayan Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, “Rusya’nın olaya karıştığına dair herhangi bir resmi suçlama duymadık. Bunlar medyadan gelen geleneksel asılsız iddialar” dedi. Avrupalı yetkililer, İngiltere ve Çek Cumhuriyeti’nde kundaklama, Baltık’ta boru hatları ve veri kablolarına saldırı ile İsveç ve Finlandiya’da su kaynaklarına müdahale gibi genişleyen bir sabotaj operasyonunun arkasında Rusya’nın olduğunu iddia ediyor.
RUSYA’NIN HAREKETLİLİĞİ
Bu yılın başlarında ABD, Almanya’ya yönelik olarak Rusya’nın, Ukrayna’ya tedarik sağlayan Alman silah devi Rheinmetall’in CEO’sunu öldürmeyi planladığı konusunda uyarılar yaptı. DHL lojistik merkezlerindeki yangınlardan sonraki aylarda, İngiltere’nin her iki istihbarat teşkilatının başkanları da Rusya’nın sabotaj operasyonlarına dikkat çekti. Eylül ayında İngiltere’nin dış istihbarat servisi MI6’nın başkanı Richard Moore, Rus casus teşkilatlarının daha sert bir tonda hareket ettiklerini ifade etti. Bir ay sonra, MI5’in başkanı Ken McCallum, Rusya’nın “kundaklama ve sabotaj ile birlikte daha tehlikeli eylemlere kalkıştığı” konusunda uyarıda bulundu.
KREMLİN’DEN BAĞIMSIZ OPERASYONSUZLUK İHTİMALI
Ticari yolcu ya da kargo uçaklarının düşürülmesi, ABD-Rusya ilişkileri açısından bir kırılma noktası olabilir. Konuya aşina olan kişiler, bazı Batılı istihbarat kurumlarının böyle bir planın Rus casuslar tarafından Kremlin’in tam izni olmadan gerçekleştirilip gerçekleştirilemeyeceğini sorguladığını aktarıyor. Washington’daki bir Merkezi İstihbarat Teşkilatı sözcüsü, talep edilen yorumlara yanıt vermedi.
YANGIN RİSKİYLE YÜZ YÜZE
Leipzig Havalimanı’nda meydana gelen bir olayda, kargo sevkiyatında bir yangın çıkarıcı cihaz uçağın kalkmasından önce tutuşmuş ve bu durum büyük bir endişe yaratmıştı. Uçakta bir yangın çıkması halinde büyük bir felaketin yaşanabileceği, ancak şans eseri uçağın gecikmesi sonucu yangının önceden çıktığı için olayın büyümeden atlatıldığı dile getirildi. Almanya merkezli DHL, paketleri taşımak için kargo ve yolcu uçakları kullanıyor.
Güvenlik önlemlerinin arttırılması
Şirketin bir sözcüsü, Temmuz ayında ateşlenen yangın çıkarıcı cihazların kargo uçaklarında yer aldığını ve şirketin yetkililerle işbirliği yaptığını belirtti. ABD Ulaştırma Güvenliği İdaresi, iddia edilen komplo hakkında yorum yapmayı reddetti ve güvenliği arttırmaya yönelik devam eden çabaların bir parçası olarak hava kargo gönderilerinde ek güvenlik önlemleri almak için ABD’li ve yabancı hava taşıyıcılarıyla birlikte çalıştığını açıkladı.
ALMAN GÜVENLİK AÇIKLAMALARI
Polonya, yangın çıkarıcı cihazlarla bağlantılı olarak tutuklanan dört kişinin ismini ya da uyruklarını açıklamadı. Ülkenin terörle mücadele ekibinden bir sözcü, İngiltere’nin Birmingham’da alev alan cihazın soruşturulduğunu ve Avrupa’daki diğer kolluk kuvvetleriyle birlikte çalışıldığını bildirdi. Henüz herhangi bir tutuklama yapılmadığı vurgulandı. Almanya’nın iç güvenlik teşkilatı başkanı Thomas Haldenwang, uçuşun ertelenmesi nedeniyle kimsenin zarar görmediğini ve bunu “büyük bir şans” olarak nitelendirdi. Haldenwang, böylesi bir felaket anında bir uçağın alevler içinde düşebileceğini ifade etti.