TSK GÜCÜNÜ ARTIRAN SAVUNMA SANAYİİ
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) gücünün artmasında kritik bir yer tutan savunma sanayii, mühendisleri, teknisyenleri, ustaları ve işçileriyle neredeyse bir ordu büyüklüğüne ulaştı. 2025 yılında bu sektörde çalışan sayısının 100 bini aşması bekleniyor. Türkiye Uçak Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) tarafından geliştirilen milli muharip uçak KAAN’ın, yıl sonuna kadar üçüncü uçuşunu gerçekleştirmesi için hazırlıklar sürüyor. Kara kuvvetleri içerisinde bir ordunun personel sayısı ortalama 80 bin ile 120 bin arasında değişiyor. Türk savunma sanayii, son yıllarda TSK’nın ihtiyaçlarını karşılamanın yanı sıra ihracat başarısıyla da istihdam kapasitesini artırıyor. 2025 itibarıyla savunma sanayiinde görev yapan idareci, mühendis, yazılımcı, teknisyen, usta ve işçi gibi personel sayısının 108 bin 900 kişiye çıkması hedefleniyor.
CIRODAKİ ARTIS VE YERLİLİK ORANI
Son 20 yılda savunma ve havacılık sektörü cirosu 12 kat artarak 12 milyar doların üzerini geçiyor. Sektör ihracatında ise 22 katlık bir artış gözlemleniyor. 2002 yılında %20 düzeyinde olan savunma sanayii yerlilik oranı, 2023 yılı itibarıyla %80’e ulaşmış durumda. Araştırma-geliştirme (Ar-Ge) çalışmalarına ayrılan kaynak ise 2 milyar dolara kadar çıkmış durumda. 2023 yılında %80 olan yerlilik oranının, 2024 sonunda %81 ve 2025’te %82’ye yükselmesi bekleniyor. Geçtiğimiz yıl 5.6 milyar dolar olan savunma ve havacılık ihracatının, bu yıl sonunda 6.6 milyar dolara ulaşması, öncelikli olarak da 7.3 milyar dolara çıkması öngörülüyor. Sektör cirosunun 2024’te 16.5 milyar dolar, 2025’te ise 18.2 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor. 2023 yılı itibarıyla sektörde istihdam edilen kişi sayısı 90 bin 900 olarak kaydedilmişti. Bu yıl sonunda bu sayının 99 bine çıkması ve 2025’te 108 bin 900 kişiye ulaşması planlanıyor.
BÜYÜK PROJELER VE GELİŞMELER
2025 yılında milli muharip uçak KAAN, Hürjet, Kızılelma, Anka-3, milli uçak motoru, Siper Ürün 2, orta menzilli balistik füze, Altay Tankı, İSTİF sınıfı üç fırkateyn inşası, TF 2000 Savunma Muhribi ve Uçak Gemisi tasarımı gibi önemli projelere devam edilecek. 2025 yıllık programı çerçevesinde, bu projelerin yanı sıra yenilikçi teknolojilere dayalı yeni yol haritalarının da oluşturulması planlanıyor. Devam eden çalışmalar arasında; hipersonik teknolojiler, Mikrodalga Kuantum Radar Bileşenleri Geliştirilmesi (KUDAR) Projesi, Kuantum Odak Teknoloji Ağı (OTAĞ) çalışmaları ve soğuk atom tabanlı ataletsel sensör geliştirilmesi (SOĞUK ATOM) projesi yer alıyor. Ayrıca, yapay zekanın elektronik harp sistemlerinde kullanımı amacıyla çeşitli projelerin yürütülmesi de gündemde.
KAAN’IN ÜÇÜNCÜ UÇUŞ HAZIRLIKLARI
TUSAŞ Genel Müdürü Mehmet Demiroğlu, KAAN’ın üçüncü uçuş hazırlıklarının sürdüğünü belirtti ve “Tarih, şu anda vermek biraz zor olabilir ama bu yıl içerisinde uçmayı planlıyoruz” dedi. Demiroğlu, KAAN’ın 2028’de teslimatı için testlere başlayacak prototipler P1 ve P2’nin 2025’in sonlarına doğru devreye gireceğini ve yoğun testlerin başlayacağını ifade etti. 2026’da ise P4 ve P5 prototiplerin testlerinin yapılacağı üzerinde duran Demiroğlu, bu dört-beş prototip ile tüm testlerin hızlı şekilde gerçekleştirilmesi gerektiğini vurguladı. “İnşallah hep beraber 2025’in sonunda da KAAN’larımızı gökyüzünde göreceğiz” diyen Demiroğlu, çalışmaların yoğun bir şekilde devam ettiğini de ekledi.