BANKALARIN KISA VADELİ DIŞ BORÇ STOKU ARTIYOR
TCMB’nin yaptığı açıklamaya göre, bu dönemde bankaların kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 15,5 oranında artış göstererek 79,0 milyar dolar seviyesine ulaşırken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku ise yüzde 3,9 oranında azalarak 59,0 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2023 yıl sonuna göre %60,8 oranında artarak 20,3 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşti.”
DÖVİZ TEVDİAT HESAPLARINDA DÜŞÜŞ
Yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı %1,2 oranında azalarak 19,8 milyar ABD doları, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatı ise %4,4 oranında azalışla 19,8 milyar ABD doları olarak belirlendi. Buna ek olarak, yurt dışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları 2023 yıl sonuna göre %26,8 oranında artışla 19,2 milyar ABD doları seviyesine çıktı. Diğer sektörler altında bulunan ithalat borçları ise 2023 yıl sonuna göre %5,7 oranında azaldı ve 51,2 milyar ABD doları düzeyine ulaştı.
KAMU VE ÖZEL SEKTÖR BORÇLARI
Borçlu bazında değerlendirildiğinde, kamu sektörünün kısa vadeli borcu, tamamı kamu bankalarından oluşmakta olup, 2023 yıl sonuna göre %14,8 oranında artarak 39,6 milyar ABD doları oldu. Özel sektörün kısa vadeli dış borcu ise %3,3 oranında artarak 98,4 milyar ABD doları seviyesine ulaştı. Alacaklı bazında incelendiğinde, özel alacaklılara ait kısa vadeli borçlar %1,4 oranında azalarak 94,2 milyar ABD doları olarak gerçekleşti. Parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar ise %3,2 oranında azalışla 76,1 milyar ABD doları seviyesine geriledi.
2024 SONU İTİBARİYLE KISA VADELİ TAHLİLLER
2023 yıl sonunda 1,7 milyar ABD doları olan kısa vadeli tahvil ihraçları, 2024 Eylül sonu itibarıyla 6,0 milyar ABD doları olarak belirlendi. Aynı dönemde resmi alacaklılara olan kısa vadeli borçlar 47 milyon ABD doları olarak kaydedildi. 2024 Eylül sonu itibarıyla kısa vadeli dış borç stokunun döviz dağılımı %47,3’ü ABD doları, %22,4’ü Euro, %14,8’i TL ve %15,5’i diğer döviz cinslerinden oluşuyor.
KALAN VADE HESAPLAMALARI
2024 Eylül sonu itibarıyla, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku, 233,1 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir. Bu stokun 21,4 milyar ABD dolarlık kısmı Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışı şubeleri ile iştiraklere olan borçlarından oluşuyor. Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde kamu sektörünün %23,7, Merkez Bankası’nın %16,5, özel sektörün ise %59,8 oranında paya sahip olduğu gözleniyor.