AMİDA HÖYÜK’TE ÖNEMLİ BİR BULUŞ
Diyarbakır’ın Sur ilçesindeki 10 bin yıllık Amida Höyük’teki Artuklu Sarayı’nda gerçekleştirilen kazı çalışmalarında, Çanakkale Savaşı’nda gazi olan bir askere ait olduğu düşünülen bir rozet bulundu. Kazı Başkanı Prof. Dr. İrfan Yıldız, “Muhtemelen bu madalya Çanakkale savaşlarına katılıp, gazi olarak memleketi Diyarbakır’a dönen bir gazi askerimize verilen bir madalyadır. O da Amida Höyük’ün olduğu alanda düşürmüştür” sözleriyle durumun önemine dikkat çekti. Diyarbakır, Hurri-Mitanniler, Urartular, Persler, Romalılar, Emeviler, Abbasiler, Mervaniler, Selçuklular ve Artukluların da dahil olduğu birçok medeniyete ev sahipliği yaptı. Amida Höyük’teki arkeolojik kazılar bu nedenle devam ediyor.
KAZILAR TARİHİ KİMLİĞİ ORTAYA ÇIKARIYOR
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen bu çalışmalar, Amida Höyük’teki Artuklu Sarayı’nın yanı sıra birçok medeniyete ait kalıntıların ortaya çıkarılması için gerçekleştiriliyor. Kazı ve çalışmalara başkanlık eden Prof. Dr. İrfan Yıldız, “Diyarbakır İçkale Artuklu Sarayı kazısı 2024 çalışmaları devam etmektedir. Çalışmalar özellikle ‘Geleceğe miras’ projesi kapsamında sürmektedir” dedi. Yıldız, yüksek tarihe sahip Amida Höyük’ün, milattan önce 8 bin yıl öncesine kadar uzanan kesintisiz bir yaşamın kanıtı olduğunu belirtti. Geçtiğimiz çalışmalarda buldukları Çanakkale Savaşı rozeti Osmanlı dönemine ait önemli bir veri olarak kaydediliyor.
ROZETİN ÖZELLİKLERİ
Rozet hakkında bilgi veren Prof. Dr. Yıldız, “Çanakkale Savaşı rozeti, Birinci Dünya Savaşı sırasında verilmiş olup, bu rozetin özgünlerinin çok az bulunduğunu ve çoğunlukla replikalarının yapıldığını” ifade etti. Kazıdan elde edilen bu rozet, 4,2 santimetre boyunda, 2,7 santimetre genişliğinde ve 6 gram ağırlığında. Rozetin ön yüzünde Çanakkale savaşlarında silahlarıyla gözetleme yapan Osmanlı askerleri yer alıyor. Ayrıca bayrağı temsil eden bir ay ve yıldız resmi de mevcut. Alt kısmında “Çanakkale savaşı yadigarı” yazarken sağında “21 teşrinievvel 1330” tarihi, düşmanın Çanakkale’ye saldırdığı günü gösteriyor. Sol tarafında ise “21 kanunuevvel 1331” tarihi, düşmanın Çanakkale cephesini terk ettiği tarihi belirtiyor. Bu rozetin, Amida Höyük Artuklu Sarayı kazısında ele geçen 782 el bombasıyla beraber bulunması da Diyarbakır’ın Çanakkale Savaşı’na katkısını gösteriyor.
DİYARBAKIR’IN ANLAMLI KATKISI
Prof. Dr. Yıldız, “Muhtemelen bu madalya Çanakkale savaşlarına katılıp, gazi olarak memleketi Diyarbakır’a dönen bir gazi askerimize aittir. O da Amida Höyük’ün olduğu alanda düşürmüştür. Madalya, Diyarbakırlıların Çanakkale Savaşı’na sağladıkları katkıyı göstermesi bakımından önemlidir” diyerek sözlerini tamamladı. Amida Höyük’teki bu önemli bulgular, bölgenin tarihine ve kültürel mirasına ışık tutmaya devam ediyor.