AA muhabirinin Bakanlıktan aldığı bilgilere göre, kayıt dışı ekonomiyle mücadeleye devam eden GİB, bu doğrultuda saha denetimlerine önem veriyor. Başkanlık, vergi kayıp ve kaçağını önlemek ve uyumsuz mükellefleri tespit etmek için gerekli analizleri yapıyor ve buna bağlı olarak denetlenecek mükellef gruplarını belirliyor. Ayrıca, sahadan gelen ihbar ve şikayetler dikkate alınarak denetim alanları belirleniyor. GİB, 2024 yılında birçok sektörde KDV oran uyumsuzluğu, belge düzeni ve ödemelerin kayıtlarla uyumu gibi kayıt dışılığa yol açabilecek unsurları denetledi. Bandrollü ürünler ve akaryakıt ürünlerine yönelik denetimlerin de dahil olduğu bu çalışmalar kapsamında toplamda 1 milyon 125 bin 410 saha denetimi gerçekleştirildi. Bu denetimler sonucunda tespit edilen uyumsuzluklar nedeniyle 7,4 milyar lira ceza kesildi. Ayrıca, 32 bin 255 kişinin vergi kaydı olmadan tamamen kayıt dışı çalıştığı belirlendi ve bu tespitler üzerine 10 milyar lira vergi tahakkuk ettirildi.
KİRA GELİRİ BEYANINDA ARTIŞ
Başkanlığın kira gelirlerine yönelik 2024 yılında yaptığı çalışmada, kiracı konumunda olduğu düşünülen 425 bin konutta yoklama yapıldı. Bu çalışma ile 376 bin yeni mükellefin beyanname vermesi sağlandı. Böylece, 2024 yılına ilişkin beyanname veren mükellef sayısında bir önceki yıla göre yüzde 26 artış oldu. Çalışma neticesinde 55 bine yakın mükellef, geçmiş yıllara ait kira beyannamesi vermiş oldu. Bu beyanlar ile 3,1 milyar lira kira geliri beyan edildi. GİB, bu yıl kira gelirlerinin doğru beyanı için benzer uygulamalara devam edecek.
BANDROLLÜ ÜRÜNLERDE DENETİM
Tütün ve alkollü içkilere yönelik 2007 yılında başlayan bandrol uygulaması sayesinde bu ürünlerin kaçak veya kayıt dışı olup olmadığı rahatlıkla tespit ediliyor. Gelir İdaresi, bu alanda oluşturulan bandrol ekipleriyle denetimlerini sürdürüyor. Bandrol ekipleri, 2024 yılında 16 milyondan fazla sigara ve alkollü içki ile yaklaşık 600 milyon dal makaron denetledi. Denetimler sonucu kaçak olduğu tespit edilen 2 milyon sigara ve alkollü içki ürünü ile 120 milyon dal makaron, hukuki sürecin başlatılması için kolluk kuvvetlerine bildirildi.
GİB, nakdin yoğun olarak kullanıldığı sektörlerde izaha davet ve gönüllü uyum süreçleri başlattı. Fiziki ve sanal POS cihazlarının usulsüz kullanımı veya IBAN yoluyla yapılan tahsilatlarla kayıtlara yansımayan hasılatlar analiz edildi. Bu şekilde elde edilen ancak kayıtlara geçmeyen hasılatlar için mükelleflerden izahat talep edildi. Şirketlerin ortaklarına dağıttığı kar payı, sporcuların kazandığı gelirler, özel tekne ve yat satışları gibi 25 farklı konudaki vergi ziyana sebep olan mükellefler tespit edildi. Bu kapsamda 137 bin 25 mükellefle iletişim kurulup, 132,5 milyar lira kayıt dışı hasılat açısından gönüllü uyum ve izaha davet çalışması başlatıldı. İlk aşamada 252 bin 322 beyanname ile 27,3 milyar lira kayıt dışı hasılatın beyanı gerçekleştirildi. Çalışma sonucunda kayıt dışı gelir beyan etmeyen mükellefler hakkında gerekli işlemler yapılacak.
DENETİMLERDE VERGİYE GÖNÜLLÜ UYUM
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu bağlamda denetimlerin önemine değinerek, “Geçtiğimiz yıl yaptığımız düzenlemelerle vergi cezalarında etkinliği artırmak amacıyla ceza tutarlarında önemli artışlar yaptık, kayıt dışı çalışan mükelleflere artırımlı cezalar öngördük. Ayrıca daha önce ceza uygulaması bulunmayan uyumsuzluklara da ceza getirildi. Geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yıl da kayıt dışılıkla mücadelemiz aralıksız devam edecek.” dedi. Kayıt dışı ekonomiyle mücadelede saha denetimlerinde önemli tespitler yaptıklarını söyleyen Şimşek, “Vergide adalet ve verimlilik ilkesi çerçevesinde kayıt dışı ekonomiyle mücadelenin denetimleri yeni nesil analiz teknikleriyle sürecek. Bakanlık olarak bu yıl da vergiye gönüllü uyum gözetirken, kayıt dışı ekonomi ile mücadele denetimlerimizi katbekat artırarak yeni bir safhaya geçeceğiz.” ifadelerini kullandı.