İZMİR’DE BRONZ HEYKEL BULUNTULARI
İzmir’de Metropolis Antik Kenti’nin ‘hurdalık’ olarak tarif edilen alanında yaklaşık 2 bin bronz heykel parçası ortaya çıktı. Metropolis Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Aybek, “Bizim meslek grubu için de sıra dışı diyebileceğimiz buluntular. Yaklaşık 2 bin bronz heykel parçası bulduk” ifadesini kullandı. Torbalı ilçesindeki antik kentte yürütülen kazılar, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın “Geleceğe Miras Projesi” çerçevesinde, Sabancı Vakfı işbirliğiyle Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serdar Aybek liderliğinde gerçekleştiriliyor. Çalışmalarda, antik dönemde “hurdalık” olarak kullanıldığı düşünülen alanda parçalanmış bronz heykel kalıntılarına rastlandı.
BULUNTULARIN ÖNEMİ
Kazı Başkanı Prof. Dr. Aybek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kazı esnasında bulunan bronz heykel parçalarının, “antik dönemin hurdalığı” olarak bilinen bir mekanın köşesinde, eritilmek üzere parçalanmış halde tespit edildiğini aktardı. Buluntular arasında Helenistik dönemden kalma heykel parçaları ve Roma dönemine ait figürlerin bulunduğuna dikkat çeken Aybek, “Bizim meslek grubu için de sıra dışı diyebileceğimiz buluntular. Yaklaşık 2 bin bronz heykel parçası bulduk” dedi. Aybek, çoğunluğunu heykellerin oluşturduğu bronzların parçalanmasının özel bir anlam taşıdığını ifade ederek, “Geç Antik Çağ’da heykellerin toplanıp geri dönüştürülmesi, Metropolis’te somut bir kanıt sunuyor. Buluntular arasında baş, göz, parmak ve sandalet gibi parçalar yer alıyor” diye belirtti.
HEYKEL PARÇALARININ ANLAMIMI
Heykellerin parçalanmış olmasının önemine vurgu yapan Aybek, şöyle devam etti: “Geç Antik Çağ’da mitolojik inançların terk edilip tek tanrılı dinlere geçilmesi ve bölgede Hristiyanlığın yaygınlaşmasıyla mitolojik ve geçmiş dönemin bronz heykellerinin parçalandığı görülüyor. Henüz bu iddiayı kanıtlayacak arkeolojik bir veri olmamakla birlikte, büyük bir bölümünün sikke darbında kullanıldığını söyleyebiliriz. O dönemde yeniden imalata geçmek yerine, mevcut durumda olan ve geçerliliğini kaybetmiş bronz grubunun çoğunluğunu heykellerin, antik dönemin hurdacısı tarafından parçalanıp eritilir hale getirildiği anlaşılıyor.”
Prof. Dr. Aybek, Antik Çağ’da bronz heykellerin büyük bir öneme sahip olduğunu, buluntuların “Metropolisli Apollonios” yazıtında yer alan hayırseverlerin onurlandırılması için dikilen heykellere ait olabileceğini belirtti. Ayrıca, kare ve dikdörtgen bronz plakaların Metropolis’te heykel üretimi ya da tamiratına işaret ettiğini dile getiren Aybek, şunları kaydetti: “Heykel parçalarının yanında bulduğumuz kare ve dikdörtgen bronz plakalar, üretime işaret ettikleri için çok önemli. Bazı heykel gövdelerinde kare boşluklar bulunuyor. Bu boşluklar, heykelin üretim aşamalarından olan kalıp aşamasında, iç çekirdeği tutan demir pimlerin oluşturduğu delikleri kapatmak için kullanılıyor. Plakalar, Metropolis’te bronz heykel üretimi ya da tamiratına yönelik bir faaliyetin olduğunu gösteriyor.”