PİYASALARI SARSAN SAHTE DOLAR KRİZİ
Türkiye, sahte dolar krizinin etkisi altında kalıyor. İddiaya göre, piyasada 50 ve 100 dolarlık 600 milyon dolarlık sahte banknot mevcut. Güncel yazılımı olmayan ATM’ler ve para sayma makineleri, bu sahte banknotları ayırt edemiyor. Bu nedenle, Türkiye genelinde 50 ve 100 dolarlık banknotların alım işlemleri geçici olarak durduruldu. Kapalıçarşı’da bazı döviz büroları, sahte dolarlara dikkat çekmek amacıyla uyarı broşürleri dağıttı. Afişlerde “Piyasadaki sahtelerden dolayı görseldeki paralar alınmayacaktır.” ifadesi vurgulandı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, sahte para basımı ve dağıtımını araştırmak için re’sen soruşturma başlattı.
DEĞERLİ DOLARI KORUMAK İÇİN UYARILAR
Döviz bürosuna 50 dolarını bozdurmak için giden İbrahim Halil Hüseyin, yaptığı açıklamada “Bürodan olumsuz yanıt aldım, 50 doları bozmadılar. Eski olduğu için galiba. Dolarım sahte değil, 7 ay önce buradan almıştım, yan tarafa geldim yine almadılar. Bekleyeceğiz yapacak bir şey yok.” dedi. Esnaf Reşat Yılmaz da durumdan endişeli olduklarını belirterek, “Dolarla ilgili sıkıntılı bir dönem yaşanıyor. Daha çok beyaz dediğimiz dolarda sıkıntı var. 50 dolar başı çekiyor. Gerçek 50 doların alım satımında da sorun oluşuyor. Sahte dolarlara olan belirsizlik, ticareti olumsuz etkiliyor.” şeklinde konuştu. Ayrıca, Yılmaz 40 yıllık esnaflık deneyimine rağmen sahte doları ayırt etmekte zorlandığını ifade ederek, “Bu sahte dolarların toplanması lazım. Bu da 2 haftayı bulur. Vatandaş panik yapmasın. Taşlar yerine oturacaktır.” dedi.
ORİJİNAL DOLARI TANIMAK İÇİN İPUÇLARI
Emniyet Genel Müdürlüğü, “ABD Doları güvenlik özellikleri” başlıklı bir rehber hazırladı. Bu rehberde orijinal dolar banknotlarının çeşitli özelliklerine dikkat çekildi. Örneğin, 50 dolarlık banknotlar 1997 baskısında, 50 rakamı dik bakıldığında yeşil, açılı bakıldığında siyah görünür. 2004 baskısında ise bu sayının bakır renginden yeşile dönmesi sağlanmıştır. 100 dolarlık banknotlar için de benzer özellikler bulunuyor; 1996 ve 1999 baskılarında 100 sayısı dik bakıldığında yeşil olup, açılı bakıldığında siyah olarak gözüküyor. 2011 baskısında ise bu rakam yukarıya ve aşağıya eğildiğinde bakırdan yeşil rengine dönüşüyor. Ayrıca, mikro yazılar ve renk değişimleri, sahte paraları ayırt etmek için önemli gösterge niteliğindedir.
RENK FARKLILIĞIYLA SAHTE PARA ANLAŞILIR
1996 yılı baskısındaki 1, 2, 5, 10, 20, 50 ve 100 ABD doları banknotlar yeşil ve siyah renkler kullanılarak basıldı. 2004 baskısındaki 50 ABD doları ise mavi, kırmızı ve yeşil renklerde tasarlandı. 2011 baskısında basılan 100 ABD doları banknotlar da mavi, turuncu, sarı, yeşil ve siyah renk seçenekleri ile dikkat çekiyor. Bu bilgiler, sahte doları tespit etmek ve orijinalini korumak için vatandaşların dikkat etmesi gereken önemli unsurlardır.