KRİPTO PARALARDA YÜKSELİŞİN NEDENLERİ
ABD’deki seçimlerde Donald Trump’ın kazanması, yeni hükümette kripto varlıkları destekleyen bakanların göreve gelmesi ve Fed ile diğer büyük merkez bankalarının faiz indirimlerine gitmesi gibi etkenler kripto paralardaki yükselişte etkili oldu. Bu olaylar sonucunda bireysel yatırımcıların kripto varlıklara ilgisi artarken, birçok kişi bu varlık sınıfına ilk kez yönelmeye başladı. Ancak bu durum, kripto paraların risklerini de gündeme taşıyor. İstanbul Beykent Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Batuhan Tufaner, yatırımcılara kısa vadeli fiyatlamalar yerine uzun vadeli stratejilere yönelmeleri ve kaldıraçlı işlemlerde dikkatli olmaları tavsiyesinde bulundu.
YATIRIMCILARIN KARŞILAŞTIĞI RİSKLER
Kripto para piyasasındaki hareketlilik, bireysel yatırımcılar için birkaç risk doğuruyor. Bu piyasalarda fiyatlardaki oynaklık, risklerin temelini oluşturuyor. Günün her saatinde işlem yapılabilmesi ve toplam piyasa değerinin diğer yatırım araçlarına göre daha düşük olması, kripto para fiyatlarının yüksek derecede değişken olmasına neden oluyor. Bu oynaklık, yatırımcıların büyük kayıplar yaşamasına yol açabiliyor. Tufaner, bu ekosistemdeki risklerin geleneksel finans piyasalarına göre daha yüksek olduğuna dikkat çekiyor. Ayrıca, dolandırıcılık projelerine de vurgu yaparak bazı projelerin “Önce yükselt sonra düşür (Pump and dump)” stratejisi aracılığıyla yatırımcıların varlıklarını hedeflediğini belirtiyor.
RİSK YÖNETİMİ YÖNTEMLERİ
Tufaner, piyasadaki riskleri yönetmek adına, “Kripto para piyasasında oynaklık riskini minimize etmek için tecrübesiz yatırımcıların yüksek kaldıraçlı işlemlerden uzak durması önemli” diyor. Spot işlemlerde ise farklı kripto paraların bir sepet oluşturularak risk seviyesinin dengelenebileceğini ifade ediyor.
KALDIRAÇLI İŞLEMLERİN RİSKLERİ
Yatırımcılar, kripto para piyasalarında vadeli yani kaldıraçlı işlemler yapabiliyor. Türkiye’deki kripto hizmet sağlayıcıları bu tür işlemleri sunamasa da yurt dışı borsalarda gerçekleştirilebiliyor. Tufaner, “Kaldıraçlı işlemler yüksek kazanç potansiyeli sunsa da ciddi riskler taşıyor. Yatırımcı, sahip olduğu sermayeden daha büyük pozisyonlar açabilir, ancak fiyatlar aleyhine hareket ettiğinde sermaye çok hızlı bir şekilde yok olabilir” şeklinde uyarıda bulunuyor.
DOLANDIRICILIĞA KARŞI ALINACAK ÖNLEMLER
Kripto para döneminde sahte projelerin ortaya çıkması önemli bir sorun teşkil ediyor. Tufaner, yatırım yapılacak projelerin iyi araştırılması ve dikkatli davranılması gerektiğini vurguluyor. Kripto paralardaki hızlı yükselişlerin bazı zamanlarda ani kayıplara da neden olabileceğini belirterek, bu sebeple kısa vadeli işlemlerin riskinin daha fazla olduğunu ifade ediyor. Yatırımcıların uzun vadeli stratejilere odaklanmaları, kaybetmeyecekleri miktarlarda yatırım yapmaları ve önceden belirledikleri stratejilere sadık kalmaları gerektiğinin altını çiziyor.
GÜVENLİ BİR PORTFÖY OLUŞTURMANIN YOLLARI
Kripto para piyasasında güvenli bir portföy oluşturmak için çeşitli kategorilerdeki kripto paralara yatırım yapılabilir. Ayrıca, yatırım yapılacak projenin teknolojisi, kullanım alanları ve geliştiricileri hakkında bilgi edinmek önem taşıyor. Projenin aktifliği ve geniş kitlelere ulaşmış olması riski kısmen azaltıyor. Tufaner, “Kripto para piyasasında farklı kullanım alanlarına sahip varlıklar bulunmaktadır. Yapay zeka, merkeziyetsiz finans gibi çeşitli ekosistemlerden bir portföy oluşturarak riskin minimize edilmesi mümkün olabilir” dedi.