YENİ TEBLİĞ YAYIMLANDI
Tarım ve Orman Bakanlığı, “Türk Gıda Kodeksi Tereyağı ve Sadeyağ Tebliği”ni Resmi Gazete’de yayımlayarak yürürlüğe soktu. Bu tebliğ, tereyağı ve sadeyağ ambalajlarında önemli değişiklikler getiriyor. Tereyağı ve sadeyağın sağlıklı ve hijyenik şekilde üretilmesi, saklanması, ambalajlanması, depolanması, taşınması ve pazarlanması için gerekli ürün özellikleri belirlendi. Belirlenen kurallar doğrultusunda, çeşnili tereyağı, sadeyağ, süt yağı, tereyağı ve yayık tereyağı gibi ürünlerde kullanılan süt ve yoğurt, ilgili yönetmeliklere uygun olmalı. Ürünlerin kendine özgü tat, koku, görünüm ve yapı sergilemesi, ayrıca “peroksidaz testine” negatif yanıt vermesi gerekiyor. Bununla birlikte, ürünlerin üretiminde kullanılan teknoloji sayesinde tipik tat ve aroma sağlamak amacıyla “starter kültür” kullanılmasına izin veriliyor.
TUZ KULLANIMI SINIRLANDIRILDI
Tereyağında en fazla yüzde 2 tuz bulunması öngörülüyor. Tuzdan gelen kuru madde miktarı, süt yağsız kuru madde miktarından ayrı olarak değerlendirilecek. Tuz ilave edilmeyen tereyağı, ağırlıkça en az yüzde 82 süt yağı, en fazla yüzde 2 yağsız süt kuru maddesi ve en fazla yüzde 16 su içermeli. Tuz eklenen ve/veya çeşnili tereyağı ise ağırlıkça en az yüzde 80 süt yağı, en fazla yüzde 2 yağsız süt kuru maddesi ve en fazla yüzde 16 su içerebilmekte. Çeşnili tereyağında taklit ve tağşişe yol açabilecek hiçbir çeşni maddesi kullanılmayacak. Sadeyağa ve aroması olmayan tereyağına da aroma verici eklenmesi yasak.
ETİKETLEMEDE YENİ KURALLAR
Bahsedilen ürünlerin etiketlerinde, gıda adının ön plana çıkması zorunlu olacak. Tuz eklenmemiş tereyağında “tuz ilave edilmemiştir” ifadesinin etikette yer alması, tuz eklenmiş tereyağının tuz oranının etiketin içindekiler bölümünde ağırlıkça yüzde olarak gösterilmesi ve “tuzlu” veya “tuz ilave edilmiştir” ifadelerinin de belirtilmesi gerekir. Çeşnili tereyağında kullanılan çeşni maddesi ve miktarını etiket üzerinde görünür kılmak zorunludur. Eğer ürün tek bir hayvan türünün süt veya kreması ile yapıldıysa, bu hayvan türü etikette yer almalı. Eğer farklı hayvan türlerine ait sütler veya kremalar karıştırılmışsa, sütün elde edildiği türlerin adları, “inek, koyun, keçi ve manda sütlerinden/kremalarından üretilmiştir” şeklinde belirtilmeli. Ancak bu etiketlerde inek, koyun, keçi ve manda gibi hayvan türünün görsellerine yer verilemeyecek. Tüketiciyi yanıltacak ifadeler ve görseller kullanılması yasaklanıyor.
TÜKETİCİ HAKLARI GÜVENCE ALTINDA
Bakanlık kaynaklarına göre bu tebliğ, tereyağının etiketleme kurallarını düzenleyerek tüketicileri korumayı, haksız rekabeti önlemeyi ve taklit ile tağşişin engellenmesini amaçlıyor. Önceden “yarım yağlı tereyağı”, “dörtte üç yağlı tereyağı” ve “yüzde ….” süt yağı esaslı ürünler, tereyağının ülke için geleneksel bir ürün olmasından dolayı, yanında bulunacak yağ oranı ile tüketici yanıltıcılığını engellemek amacıyla tebliğden çıkarıldı. Ayrıca, tebliğde atıf yapılan çeşitli mevzuatlar güncellendi; gıda ürünlerinin isimlerinin temel alanlarda belirtilmesi zorunlu bir kural haline getirildi. Tereyağı ve sadeyağ haricindeki yağların etiketleri üzerinde yanıltıcı ifadeler ve görseller kullanılmasına izin verilmiyor.