“Uzman Uyarısı: Tavuk Dönerde Salmonella Riski Var. Hijyene Dikkat Edin.”

TAVUK DÖNER ZEHİRLENMESİ: NEDENLERİ, BELİRTİLERİ VE RİSKLERİ

Tavuk döner, lezzetli ve uygun fiyatlı olması nedeniyle en çok tüketilen fast food ürünlerinden biri. Ancak Kocaeli’de yaşanan tavuk döner zehirlenmesi vakaları, gıda güvenliği konusunda endişeleri artırdı. Peki tavuk döner zehirlenmesi neden oluyor, belirtileri ve riskleri neler? Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Vedat Göral konuyla ilgili önemli açıklamalarda bulundu.

ÇİĞ VEYA AZ PİŞMİŞ TAVUK RİSKLİ

Prof. Dr. Vedat Göral, “Tavuk etinin çiğ veya az pişmiş şekilde tüketilmesi, bakterilerin tavuk etinde hızla çoğalmasına yol açıyor ve genellikle Salmonella gibi bakteriyel enfeksiyon riskini artırıyor” dedi. Merdiven altı üretim yapan ve kaynağı belli olmayan tavukların kullanıldığı dönerlerin tüketilmemesi gerektiğini vurguladı.

ENFEKSİYONLARIN BAŞLICA NEDENİ

Tavuk döner zehirlenmesinin, uygun şekilde pişirilmemiş tavuk etinin tüketilmesi sonucu ortaya çıkan bir gıda zehirlenmesi olduğunu belirten Prof. Dr. Göral, “Bu durum genellikle Salmonella, Campylobacter ve Clostridium perfringens gibi bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlarla kendini gösteriyor. Uygun olmayan saklama koşulları ve hijyen eksikliği de zehirlenmeye yol açabiliyor. Özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde, çocuklarda, yaşlılarda, hamilelerde ve kronik hastalığı olanlarda daha sık görülüyor. Hamile kadınlar tavuk zehirlenmesine karşı daha hassas; bu durum hem anne hem de bebek için risk oluşturabiliyor. Bu nedenle hamilelikte tavuk tüketimine ekstra dikkat edilmeli” diye konuştu.

MERDİVEN ALTI ÜRETİME DİKKAT

Tavuk etinin çok çabuk bozulan bir gıda olduğunu ve bu nedenle dönerin de kolaylıkla zehirlenmeye yol açabileceğini söyleyen Prof. Dr. Göral, merdiven altı üretim yapan ve kaynağı belirsiz tavuk kullanan yerlerde döner yenmemesi gerektiği uyarısında bulundu.

TAVUK DÖNER ZEHİRLENMESİNİN BAŞLICA NEDENLERİ

– Bakteriyel enfeksiyonlar ve çapraz bulaşma
– Çiğ veya az pişmiş tavuk
– Uygun olmayan saklama koşulları

BAYAT VEYA HİJYENİK OLMAYAN TAVUK RİSKİ

Prof. Dr. Vedat Göral, “Tavuk etinin çiğ veya az pişmiş şekilde tüketilmesi, bakterilerin tavuk etinde kalmasına neden oluyor. Uygun olmayan saklama koşullarında (örneğin 4°C’nin üzerinde) bakteriler hızla çoğalıyor. Tavuk zehirlenmesi tanısı, hastanın belirtileri, öyküsü ve laboratuvar testleri ile konuluyor. Doktor, hastanın yediği yiyecekleri, belirtilerin başlama süresini ve mevcut sağlık durumunu sorguluyor. Özellikle toplu gıda zehirlenmesi durumunda, tüketilen tavuk dönerin bayat veya hijyenik olmadığı düşünülüyor” dedi.

GÜVENİLİR YERLERDE TÜKETİM ÖNEMLİ

Tavuk dönerin her yerde yenmemesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Göral, “Beklemiş veya daha önce pişirilmiş tavuk döner parçaları, yeni pişirilecek dönerin arasına serpiştirildiğinde zehirlenme riski artıyor. Tavuk zehirlenmesi, doğru hazırlama, pişirme ve saklama yöntemleriyle büyük ölçüde önlenebilir. Tavuk etinin iç sıcaklığı en az 75°C’ye ulaşmalı ve eşit şekilde pişirilmeli. Beklemiş tavuk parçaları yeni dönerin içine eklenmemeli” ifadelerini kullandı.

ÇAMAŞIR SUYU İLE BEYAZLATILAN TAVUK TEHLİKESİ

Kokuşmuş ve çöpe atılacak durumdaki tavuk parçalarının döner yapımında kullanıldığını aktaran Prof. Dr. Göral, “Tavuk parçaları bazen çamaşır suyu ile beyazlatılıyor. Bu son derece ahlaksız ve tehlikeli bir yöntem. Resmen öldürmeye teşebbüs gibi. İnsan sağlığı ile asla oynanmamalı. Bu tür işletmelerin belediye ve hıfzıssıhha tarafından sıkı denetlenmesi gerekiyor” dedi ve ekledi: “Bu nedenle merdiven altı üretim yapan ve kaynağı belirsiz tavuk kullanan yerlerden uzak durulmalı. Bilinen ve güvenilir markaların dönerleri tercih edilmeli.”

SALATA VE YEŞİLLİKLER DE RİSKLİ OLABİLİR

Prof. Dr. Göral, dönerle birlikte servis edilen yeşillik ve salatanın da hijyenik olmaması durumunda risk oluşturabileceğini söyledi: “Döner ile servis edilen yeşillik ve salata da çok temiz olmalı. Bazen temiz olmayan salata bağırsak enfeksiyonuna yol açabiliyor. İçilen içecek, ayran ve su da temiz olmalı.”

TAVUK DÖNER ZEHİRLENMESİ BELİRTİLERİ

– Mide bulantısı ve kusma
– Sulu ishal (kanlı olabilir)
– Şiddetli karın ağrısı ve kramplar
– Ateş ve titreme
– Halsizlik ve iştahsızlık
– Baş ağrısı
– Karında şişkinlik ve gaz
– Bulanık veya çift görme
– Uzuvlarda hareket kaybı
– Yutma güçlüğü
– Ciltte karıncalanma ve kaşıntı

ZEHİRLENME DURUMUNDA NE YAPILMALI?

Gıda zehirlenmesi yaşayan kişilere bol sıvı verilmeli. Çoğu durumda hastalık kendiliğinden geçse de bazı hastalar serum ve tedaviye ihtiyaç duyabiliyor. Zehirlenmeyi ön