ABD Piyasalarında Büyük Düşüş Yaşandı

DOW JONES ENDİKSİNDEKİ DÜŞÜŞLER

ABD Başkanı Donald Trump’ın ikinci dönemine başlamasından bu yana geçen 100 günde Dow Jones endeksi yüzde 6,8, S&P 500 endeksi yüzde 7,3 ve Nasdaq endeksi yüzde 11 düştü. Bu süreçte ABD piyasalarından trilyonlarca dolar kayboldu. Trump, 20 Ocak’ta Beyaz Saray’daki başkanlık görevine tekrar oturdu ve dün 100’üncü gününü tamamladı. Geçen yıl kasım ayındaki seçim sonrasında kurumsal vergi indirimleri ve düzenlemelerin hafifletilmesi beklentileri ile ABD pay piyasalarında endeksler, rekor seviyelere yükseldi. Dow Jones ve Nasdaq endeksleri geçen yıl aralık ayında rekor seviyeye ulaşırken, S&P 500 endeksi bu yıl şubat ayında zirve yaptı.

Trump’ın ikinci kez başkanlık koltuğuna oturduğu gün, Martin Luther King Günü dolayısıyla borsa kapalıydı. Ertesi gün girişimlerin ardından piyasalar ralli yaparken, ardı ardına gelen tarife açıklamaları, enflasyon ve resesyon korkularıyla olumlu havayı etkiledi. Özellikle Kanada, Meksika ve Çin için açıklanan gümrük vergileri ve sektörel tarifeler endişelere neden oldu. Tarifelerin kapsamındaki belirsizlik ve gümrük vergilerinin enflasyonu artıracağına dair korkular piyasalardaki oynaklığı artırdı.

TARİFE AÇIKLAMALARININ ETKİLERİ

Geçici muafiyetler ve ertelemeler rahatlama sağlasa da Trump’ın “Kurtuluş günü” olarak adlandırdığı 2 Nisan’da açıklanan karşılık tarife düzenlemeleri, piyasalara ağır bir darbe yaptı. Bu durum küresel borsalarda da satıcılı seyir oluşturdu. Karşılıklı tarifeler açıklandıktan sonraki iki işlem gününde endeksler, pandemiden bu yana en yüksek günlük kayıplarını yaşadı. İki günde Dow Jones endeksi yüzde 9,3, S&P 500 endeksi yüzde 10,5, Nasdaq endeksiyse yüzde 11,4 düştü ve yaklaşık 6 trilyon dolar yok oldu.

Karşılıklı gümrük vergilerinin açıklanmasının ardından “Kara Pazartesi” paniği yaşanırken, Asya borsaları ve kripto piyasalarındaki kayıplar derinleşti. ABD’de 7 Nisan’da yeni bir “Kara Pazartesi” konuşulsa da korkulan kayıplar olmadı. İlk düşüşle başlayan piyasalarda, Beyaz Saray’ın “Trump’ın karşılıklı tarifeleri 90 gün durduracak” haberinin gerçeği yansıtmadığını açıklaması, kısa süreli bir iyimserlik yarattı. Elon Musk’a benzer bir etkisi olan bu bilgiyle endekslerde geçici bir yükseliş görüldü.

TRUMP’IN SOSYAL MEDYA PAYLAŞIMLARI

Trump, sosyal medya platformunda “Sakin olun” ifadelerini paylaşarak durumun kontrol altına alınacağını vurguladı. Bu paylaşım sonrasında Dow Jones ve S&P 500 endeksleri kayıplarını tersine çevirerek yükselişe geçti. Aynı gün içerisinde Trump’ın ek tarifeleri 90 günlüğüne durdurduğunu açıklaması yükselişi tetikledi. Ancak öncesinde yaptığı “Satın almak için harika bir zaman” ifadesi, içeriden bilgiyle ticaret spekülasyonlarını gündeme getirdi.

NİSAN AYININ İKİNCİ HAFTASINDAKİ PİYASA GELİŞMELERİ

Tarifelere dair açıklamalar yatırımcıları bir nebze rahatlatsa da, Nisan’ın ikinci haftasında piyasalardaki dalgalanma devam etti. 9 Nisan’da Dow Jones endeksi yüzde 8, S&P 500 endeksi yüzde 9,5, Nasdaq endeksi ise yüzde 12’den fazla yükseliş gösterdi. Aynı hafta içerisinde Dow Jones, Mart 2020’den bu yana en büyük artışı sağlarken, S&P 500 2008’den bu yana en yüksek günlük kazancını elde etti. Tarife belirsizliğinin yeniden öne çıkmasıyla, endekslerde kayıplar yaşandı.

YATIRIMCI GÜVENİ ÜZERİNDEKİ ETKİ

Trump’ın Fed Başkanı Jerome Powell’a yönelik eleştirileri, yatırımcı güvenini olumsuz etkiledi. Ancak Hazine Bakanı Scott Bessent’in “kimsenin mevcut oranların sürdürülebilir olmadığını düşündüğünü” belirtmesi bazı olumlu yansımalar yarattı. Trump, Powell’a ve Çin’e yönelik eleştirilerini yumuşattıkça piyasalardaki iyimserlik arttı. Faiz oranlarının düşürülmesi gerektiğine dair söz veren Trump, Powell’ı işten çıkarmak gibi bir düşüncesi olmadığını açıkladı.

PİYASALARDAKİ YÜKSELİŞ VE DÜŞÜŞLER

ABD piyasaları, 21-25 Nisan haftasına da kazançla tamamlandı. Dow Jones endeksi yüzde 2,5, S&P 500 endeksi yüzde 4,6, Nasdaq endeksiyse yüzde 6,7 büyüme gösterdi. ABD borsaları, Nisan son haftasına yükselişle başlarken, Pazartesi günü karışık bir seyirle tamamlandı. Trump’ın 29 Nisan itibarıyla 100’üncü gününde, tarife anlaşmalarına dair olumlu beklentilerle pay piyasalarında pozitif bir trend oluştu.

SONUÇLAR

Trump’ın başkanlığı süresince toplamda Dow Jones endeksi yüzde 6,8, S&P 500 yüzde 7,3 ve Nasdaq yüzde 11 kayıplar yaşadı. Ayrıca, ABD borsalarından trilyonlarca dolar silindi. Son 100 gün içerisinde en düşük seviyeler 8 Nisan’da kaydedildi. Trump’ın göreve başlamasından bu yana 8 Nisan’a kadar olan dönemde, Dow Jones endeksi yüzde 13,4, S&P 500 yüzde 16,9, Nasdaq endeksi yüzde 22,2 değer kaybetti. Bunlar, 1970’lerden bu yana Dow ve S&P 500 için en kötü ilk 100 gün performansı oldu. Nasdaq endeksi ise 2001’den bu yana en kötü kaybını yaşamış oldu.