KAYITDIŞI EKONOMİYLE MÜCADELE
AA muhabirinin Bakanlıktan aldığı bilgilere göre, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), kayıt dışı ekonomiyle mücadelede kesintisiz çalışmalarına devam ediyor. Bu çerçevede, saha denetimlerine daha fazla önem veriliyor. Başkanlık, vergi kayıplarını ve kaçakları önlemek amacıyla analizler yapıyor ve bu doğrultuda denetlenecek mükellef gruplarını belirliyor. Ayrıca, ihbar ve şikayetler gibi sahadan gelen öneriler değerlendiriliyor ve denetim alanlarının seçiminde kullanılıyor. GİB, 2024 yılı içerisinde birçok sektörde KDV oran uyumsuzlukları, belge yönetimi, ödemelerin kayıtlarla uyumu gibi konuları denetliyor. Bu çalışmalar, bandrollü ürünler ve akaryakıt ürünlerine yönelik denetimleri de kapsıyor. Sonuçta, 1 milyon 125 bin 410 saha denetimi gerçekleştirildi ve bu denetimler sonucunda uyumsuzluklar tespit edilerek 7,4 milyar lira ceza kesildi. Ayrıca, 32 bin 255 kişinin kayıt dışı çalıştığı belirlendi ve bu tespitler sayesinde toplamda 10 milyar lira vergi tahakkuk ettirildi.
KİRA GELİRİ BEYANINDA ARTIRIM
Bakanlık, 2024 yılında kira gelirlerine yönelik önemli çalışmalara imza attı. İçinde kiracı olan 425 bin konutta yoklama yapıldı. Bu çalışmalar sonucunda 376 bin yeni mükellef beyanname vermeye başladı ve kira gelirleri beyan eden mükellef sayısında bir önceki yıla göre yüzde 26’lık bir artış sağlandı. Çalışma, geçmiş yıllara ait kira beyannamesi vermeyi atlayan 55 bine yakın mükellefi de kapsıyor. Verilen beyanlarla toplamda 3,1 milyar lira kira geliri kaydedildi. GİB, bu yıl da kira gelirlerinin doğru beyanı için benzer çalışmalar yapacak.
BANDROLLÜ ÜRÜNLER ÜZERİNDEKİ DENETİMLER
Tütün ve alkollü içkilerde 2007’de başlayan bandrol uygulaması sayesinde bu ürünlerin kaçak veya kayıt dışı olup olmadığı daha kolay kontrol edilip tespit ediliyor. Gelir İdaresi, bu alanda yetkilendirilmiş bandrol ekipleri ile denetimlerini sürdürüyor. 2024 yılı içinde, 16 milyondan fazla sigara ve alkollü içki ile yaklaşık 600 milyon dal makaron denetlendi. Bu denetimlerde kaçak olduğu saptanan 2 milyon sigara ve alkollü içki, ayrıca 120 milyon dal makaronun adli süreç başlatılması için kolluk kuvvetlerine bildirildi.
GİB, nakdin yoğun kullanıldığı sektörlerde izaha davet ve gönüllü uyum süreçleri başlattı. Fiziki ve sanal POS cihazlarının usulsüz kullanımı ile IBAN üzerinden yapılan tahsilatlar yoluyla kayıtlara yansımayan hasılatlar analiz edildi. Şirketlerin kar payı dağıtımı, sporcuların gelir beyanları ve özel tekne satışları gibi 25 farklı konuda mükellef tespit edildi. Bu faaliyetler sonucunda 137 bin 25 mükellef ile iletişime geçildi ve 132,5 milyar lira kayıt dışı hasılat için gönüllü uyum ve izaha davet çalışması başlatıldı. İlk aşamada 252 bin 322 beyanname ile 27,3 milyar liralık kayıt dışı hasılat kaydedildi. Çalışma neticesinde, kayıt dışı beyan etmeyen mükellefler hakkında yasal işlemler yapılacak.
DENETİMLERDE VERGİYE GÖNÜLLÜ UYUM VURGUSU
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, denetimlerin önemine dikkat çekerek, “Geçtiğimiz yıl yaptığımız düzenlemelerle vergi cezalarında etkinliği artırmak için ceza tutarlarında önemli artışlar yaptık, kayıt dışı çalışan mükelleflere artırımlı cezalar öngördük,” dedi. Kayıt dışı ekonomiyle mücadelede gerçekçi tespitler yaptıklarını söyleyen Şimşek, denetimlerin yeni nesil analiz teknikleriyle süreceğini belirtti. Bakanlık, bu yıl da vergiye gönüllü uyumu sağlarken, kayıt dışı ile mücadelesini daha da artırarak yeni bir aşamaya geçeceğini ifade etti.