İZMİR’DE BAKIR İŞLEME SANATININ YENİ YÜZÜ
İzmir’de bakırcılık yapan Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı unvanına sahip Hasan Var (58), 7 yaşında kuyumculukla başladığı meslek yaşamına, 14 yaşında Erzincan’da edindiği bakırcılıkla devam ediyor. Kemeraltı’nda faaliyet gösteren Var, bakır tava, tencere ve ibrik gibi ürünlere olan talebin azalmasının ardından bakırı takıya dönüştürerek mesleğini çeşitlendiriyor. “44 yıldır bakırcılık yapıyorum. Artık bakırcılıkla kuyumculuğu birleştirdim. Bakırdan taşlı bilezik, kolye, yüzük yapıyorum” diye belirtiyor.
BAKIRCILIKTA USTALIK SÜRECİ
Erzincan’da 3 yıl çıraklık yaptıktan sonra bakır üzerinde işlemeler yapmaya başlayan Hasan Var, “3 yıldan sonra bakırların üzerinde işlemeler yapmaya başladım. Sonra küçük objeleri işleme yaptım. Ustalaştıkça büyük tabaklar, ibrikler, semaverlere işçilikler yapmaya başladık” diyor. 1995’ten itibaren mesleğin yok olmaya yüz tuttuğunu ifade eden Var, “Bu işi yapan 8-10 kişi kaldı, en gencimiz 40’lı yaşlarının sonunda. Yetişen yok. Buna üzülüyorum çünkü bu meslek bizle beraber mezara gidecek” şeklinde konuşuyor.
BAKIR TAKILARIN FAYDALARI
Kuyumculukla bakırcılık birleştirme fikrinin eşine ait olduğunu aktaran Var, “Eşim, ‘Bakırdan bilezik, kolye yap’ dedi. Önce mümkün olmadığını söyledim ama sonrasında denemeye başladık” sözleriyle süreci anlatıyor. Bakır takıların yararlarını paylaşan Var, “Bakır bilezik hem negatif elektriği alır hem de kireçlemeyi önler. Takıları 2 günde bir aksama bahçedeki veya saksıdaki toprağın üzerine bırakmalı” diyor.
EL SANATLARINA DESTEK ÇAĞRISI
Sanatının kaybolmasına üzüldüğünü dile getiren Hasan Var, “Bu duruma üzülüyorum. Ama kalkınabilir. İnsanların bu konuda bize destek vermeleri, reklamının yapılması lazım” diyerek el sanatları için destek çağrısı yapıyor. Telkari sanatının gelişimini örnek gösteren Var, bakırcılığın da aynı şekilde büyüyebileceğine inanıyor. “Yaşım elverdikçe devam edeceğim. Çünkü başka mesleğim, emekliliğim yok” diyor. Bakırın yerli olduğuna ve sağlığa zararsız olduğuna dikkat çeken Hasan Var, “Evimde tencerem, tavam, su bardağım bile bakır” diyerek bu mesleğe olan bağlılığını vurguluyor.