DEPREM SONRASI İSTANBUL’DA YAŞANAN KORKU
23 Nisan 2025’te Marmara Denizi’nde, Silivri açıklarında meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki deprem, İstanbul’da büyük bir panik yarattı. Depremin ardından pek çok vatandaş, güvenli buldukları Ankara, İzmir gibi illere yönelirken, kira ve satılık konut fiyatlarında ani yükselişler gözlemlendi. Ticaret Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan, fırsatçılığa karşı sert bir şekilde tepki göstererek, haksız fiyat artışı yapanlara idari yaptırımların hemen uygulanacağını bildirdi. Bununla birlikte, deprem çantası ve çadır gibi ürünlerde %9 ila %77’lik zamlar da Ticaret Bakanlığı’nın inceleme kapsamına alındı.
KİRALARDA VE KONUT FİYATLARINDAKİ ARTMIŞTAKİ FIRSATÇILIK
Depremin İstanbul’un batı ilçelerinde yoğun hissedilmesi, vatandaşları çevre şehirlere göç etmeye yöneltti. Türkiye Gazetesi’nin haberine göre, özellikle Ankara’da kira ve satılık konut fiyatları %8-10 arasında bir artış gösterdi. Tüm Emlak Danışmanları Birliği (TEDB) ve Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Odası (ATEM) Başkanı Hakan Akçam, bu durumu “toplumsal dayanışmaya aykırı” olarak değerlendirerek, “Fırsatçı ev sahipleri, emlak danışmanlarını aramasın!” dedi. Akçam, bazı ev sahiplerinin vatandaşların zor durumunu suistimal ettiğini belirtti ve Ticaret Bakanlığı ile iş birliği yaparak haksız fiyat artışlarına karşı mücadele edeceklerini ifade etti. Ticaret Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan, sosyal medya hesabında “İstanbul’da yaşanan deprem sonrasında fiyat artışı gerçekleştirilen satılık ve kiralık taşınmaz ilanlarına ilişkin bilgiler ilan platformlarından temin edilmekte olup, haksız fiyat artışı yaptığı tespit edilen tüm gerçek ve tüzel kişiler hakkında gerekli idari yaptırımlar kararlılıkla ve gecikmeksizin uygulanacaktır” açıklamasını yaptı.
DEPREM ÇANTASI VE ÇADIR ÜRÜNLERİNDEKİ ZAM
Depremin ardından vatandaşların acil durum ürünlerine yönelmesi, bu ürünlerde de fiyat artışına neden oldu. NTV’ye göre, deprem öncesi 373 TL’ye satılan acil durum çantası bir gecede 465 TL’ye (%24 zam), 219 TL’lik ilk yardım seti 389.50 TL’ye (%77 zam) ve 8.711 TL’lik iki odalı çadır 9.480 TL’ye (%9 zam) yükseldi. Ticaret Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan, deprem gibi olağanüstü durumlarda toplumsal dayanışmanın önemine dikkat çekerek, “Vatandaşlarımızın zor durumundan faydalanma amacı taşıyan, fırsatçılık olarak nitelendirilebilecek hiçbir tutum ve davranışa kesinlikle göz yumulmayacaktır” dedi. Ayrıca, Bakanlık fahiş fiyat artışı yapana para cezası uygulayacak. Vatandaşların haksız fiyat artışlarını “ALO 175 Tüketici Hattı” ve e-Devlet üzerinden bildirmeleri istendi.
ANKARA’DAKİ KİRALARDAKİ ARTISININ NEDENİ
Hakan Akçam, Ankara’daki kira ve satılık konut fiyatlarındaki %8-10 seviyesindeki artışın, deprem korkusuyla şehre yönelen vatandaşların talebinden kaynaklandığını belirtti. Ancak bu durumu fırsat bilen ev sahiplerine seslenerek, “Toplumsal dayanışma ruhuna uygun hareket edin” çağrısında bulundu. TEDB ve ATEM, Bakanlık ile iş birliği yaparak ilan platformlarındaki fiyat hareketlerini izliyor. Ticaret Bakanlığı, ilan platformlarındaki fiyat değişimlerini anlık olarak takip ediyor. Haksız fiyat artışı tespit edilen gerçek ve tüzel kişiler hakkında idari yaptırımlar uygulanmakta. Daha önce, 2023 Kahramanmaraş depremleri sırasında da benzer fırsatçılıklara karşı 3.1 milyon TL ceza kesilmişti. Uzmanlar, afet dönemlerinde haksız fiyat artışlarının hem ahlaki hem de hukuki sorumluluk doğurduğunu vurguluyor. Gürcan, “Toplumsal sorumluluk bilinciyle hareket etmek, bu süreçte en büyük görevimiz” diyerek vatandaşlara dayanışma çağrısı yaptı.