Geçiş Hızında Düşüş, Yatırım Azalması

ENERJİ GEÇİŞİ HIZI DÜŞÜYOR

Enerji sektörü uzmanları arasında geçen yıl enerji geçişinin hızlandığını düşünenlerin oranı yüzde 72 iken, bu oran 2025’te yüzde 55’e geriliyor. DNV tarafından yayımlanan “Enerji Sektörü Görünümleri 2025” raporuna göre, yenilenebilir enerji yatırımlarını artıracağını ifade eden şirketlerin oranı ise yüzde 39 olarak kaydediliyor. Raporda, kısa vadeli belirsizliklerin küresel enerji geçişini önemli ölçüde yavaşlattığı ortaya çıkıyor. Sektör temsilcilerinin yalnızca yüzde 55’i enerji dönüşümünün hızlandığını düşünürken, bu oran önceki yıllarda yüzde 72 ve yüzde 79 seviyelerinde yer alıyordu. Yenilenebilir enerji yatırımları da bu negatif eğilimi doğruluyor; 2022’de şirketlerin yüzde 55’i yatırım artışı öngörüyorken, bu oran bu yıl için yüzde 39’a geriliyor. Rüzgar enerjisi ve yeşil hidrojen gibi gelişmekte olan alanlardaki yatırımlar da önemli ölçüde azaldı. Offshore rüzgar yatırımlarını artıracağını belirten şirketlerin oranı yalnızca yüzde 16 olarak ifade ediliyor.

YÜKSEK FAİZ VE SİYASİ BELİRSİZLİK ETKİLİ

Yüksek faiz oranları ve siyasi belirsizlikler, enerji geçişini finanse etmenin önünde zorluklar çıkarıyor. Katılımcıların yüzde 70’i artan maliyetlerin projelerin uygulanabilirliğini tehdit ettiğini vurguluyor. Ayrıca, katılımcıların yüzde 64’ü 2025 yılında tedarikçilerden fiyat artışı bekliyor. Yenilenebilir enerji projelerinin yüzde 90’ının sermaye harcamalarına (CAPEX) dayalı olduğu için faiz artışları bu alanı en çok etkileyen faktörler arasında yer alıyor. Bölgesel farklılıklarda Orta Doğu dikkat çekiyor; bu bölgede katılımcıların yüzde 77’si enerji geçişinin hızlandığını düşünüyor. Birleşik Arap Emirlikleri, 2025 için duyurulan 5 gigavatlık güneş enerjisi ve 19 gigavatsaatlik batarya projesinin değerini 6 milyar dolar olarak hesaplıyor. Suudi Arabistan, 2030’a kadar 40 gigavat güneş enerjisi kurmayı planlıyor ve bölge aynı zamanda doğal gaz üretimini artırmaya devam ediyor.

ENERJİ GEÇİŞİNİN ADALETİ HAKKINDA ENDİŞELER

Raporda dikkat çeken bir diğer konu, enerji geçişinin adaletiyle ilgili. Katılımcıların yüzde 51’i başarılı bir enerji geçişinin birçok ülke, işçi ve toplum için adaletsiz olabileceğini düşünüyor. “Temiz teknolojilerin erişilebilir olması” ve “gelişmekte olan ülkelere sermaye sağlanması” konuları öncelikli olarak sıralanıyor. Ancak, bu iki başlık aynı zamanda en fazla başarısızlık riski taşıyan alanlar arasında yer alıyor. Yatırımların düşmesine rağmen dijitalleşme ise önem kazanıyor; kurumların yüzde 59’u bu alandaki harcamalarını artırmayı planlıyor. Katılımcıların yüzde 74’ü, gelişmiş veri kullanımının çalışma biçimlerini değiştirdiğini belirtiyor. Ayrıca, sektörde geçen yıl yüzde 47 olan yapay zekaya geçiş oranının bu yıl yüzde 60’a yükselmesi bekleniyor.