KAŞKALAR’A AİT İZLERİN BULUNDUĞU İDDİASI
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (BEUN) Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve İnönü Mağarası kazılarının bilimsel danışmanı Doç. Dr. Hamza Ekmen, mağarada Anadolu’nun kayıp topluluğu Kaşkalar’a ait izler bulunduğunu belirtiyor. “İnönü Mağarası’nın 3’üncü tabakasında bulunan ve Geç Tunç Çağı’na tarihlenen bulguların ve buluntuların Eski Anadolu’nun kayıp bir topluluğu olan Kaşkalar ile ilişkili olabileceğini iddia ediyoruz” diyor. Alacabük köyünde yer alan İnönü Mağarası’nda kazı çalışmaları, 2017 yılında Ereğli Müze Müdürü Ahmet Mercan’ın başkanlığında ve Doç. Dr. Hamza Ekmen’in bilimsel danışmanlığında 25 kişilik uluslararası bir ekip tarafından başlatıldı. Keşiften birkaç yıl sonra, mağaranın 6500 yıl öncesine dayanan bir geçmişi olduğu ve Batı Karadeniz Bölgesi’nin en eski yerleşim yeri olduğunu gösteren kalıntılar tespit edildi. Mağaradaki arkeolojik çalışmalar sürerken, yerleşim alanı koruma altına alındı.
HİTİT KRALLARI’NIN KAŞKALAR HAKKINDAKİ BİLGİLERİ
Doç. Dr. Ekmen, İnönü Mağarası kazılarının 6500 yıl önce Kalkolitik Çağ’da insanların burada yaşadığını gösterdiğini ve tarih boyunca bu mağarada 5 ayrı döneme ait yerleşim tespit ettiklerini ifade ediyor. 3’üncü kültür tabakasında, Anadolu’nun büyük uygarlıklarından M.Ö. 1650 ile 1200 yılları arasında hüküm süren Hititler’e ait eşyalar bulunduğunu kaydediyor. Hititlerin ‘Geç Tunç Çağı’nda süper güç olduklarını ancak yağmacıları da kapsayan iç sorunlarla mücadele ettiklerini belirten Ekmen, “Hititler zaman zaman kendi iç sorunlarıyla da uğraşıyorlar ve bu sorunları Hitit Kralları, ilk kralları Hattuşili’den son kralları II. Şuppiluliuma’ya kadar sürekli dile getiriyorlar” diyor. Hitit Kralları, Kaşkalar’ın dağlık ve ormanlık bölgede yaşayan yerel Anadolu halkı olduğuna ve Hititler’in zayıfladığı dönemlerde bu toplulukların Hitit kentlerini tahrip ettiklerine dikkat çekiyor.
KAYIP TOPLULUĞUN KİMLİĞİ HAKKINDAKİ MÜCADELELER
Doç. Dr. Ekmen, 100 yılı aşan süre içinde yapılan Hititoloji çalışmaları sırasında çivi yazılı metinlerde Kaşkalar’a sıkça rastlandığını, ancak onların yaşam alanlarına dair somut bir keşif yapılamadığını belirtiyor. “Hitit Arkeolojisi yapan bilim insanları Anadolu’nun bu kayıp topluluğunun kim olduğu konusunda yıllardır araştırmalar yapıyor” diyor. Ekmen, neredeyse 100 yıldır Kaşka topluluğuna ait bir yerleşim yeri bulunup bulunamayacağı konusunda araştırmaların sürdüğünü, ancak elde edilen bulguların somut kanıtlar sunmadığını ifade ediyor.
HİTİT OBJELERİYLE BENZERLİKLER
Ekmen, Hititler’in Zonguldak çevresinde hüküm sürmediğini ve mağaradaki yaşam tarzının Hitit uygarlığına benzemediğini, fakat Kaşkalar’ın yaşam alanı olarak tarif edilen alanın İnönü Mağarası’na benzediğini söylüyor. “İnönü Mağarası’ndaki buluntular, böyle bir yerleşimde yaşayan toplulukların üreteceği bulgulara benzemiyor” diyor. Ancak bulguların, özellikle metal eşyaların Hitit bulgularıyla bire bir benzerlikler gösterdiğini de ekliyor. “Biz buradan yola çıkarak İnönü Mağarası’nın 3’üncü tabakasında bulunan ve Geç Tunç Çağı’na tarihlenen bulguların Kaşkalar ile ilişkili olabileceğini iddia ediyoruz” şeklinde ifade ediyor.
İLK ARKEOLOJİK KANITLAR ÜZERİNE BÜYÜK İPUÇLARI
Kazılar sırasında bulunan Hitit damga mühürleri ile benzer özellikleri taşıyan yeni bir damga ve Şapinuva’da bulunan bir hançerin bire bir özelliklerini yansıtan bir hançer, elde edilen bulguların Anadolu’nun kayıp topluluğuna dair ilk kanıtları olduğunu gösteriyor. Ekmen, “Oldukça küçük bir alanda kazı yapıyoruz ve mağaranın 3’üncü tabakası sakinlerinin mağara içerisindeki kaynak sularına karşı önlem aldıklarının düşünüyoruz” diyor. Mağara tabanına döşenen ahşapların üzerinde çok sayıda metalden, kilden ve kemikten yapılmış objelerin bulunduğunu belirterek, “Bu bulgular, Anadolu’nun bu kayıp topluluğuna dair ilk arkeolojik kanıtları oluşturuyor” ifadesini kullanıyor.