Kadir Gecesi’nin Önemi ve İbadetleri

KADİR GECESİNİN ANLAMI VE KÖK KELİME

Kadir (kadr) kelimesi “hüküm, şeref, güç, yücelik” gibi anlamlara geliyor. İslam Dininde gecelerin en değerli olanı Kadir gecesi. Çünkü Kur’an-ı Kerim’de adı geçen tek gece Kadir gecesi. Kur’an-ı Kerim, kendisinin bir âyette ramazan ayında, başka bir âyette mübarek bir gecede, diğer birinde Kadir gecesinde inmeye başladığını bildiriyor (bk. Bakara 2/185; Duhân 44/1-3; Kadr 97/1). Kadir gecesinin, ramazan ayı içerisindeki mübarek bir gece olduğu göz önünde bulundurulursa, âyetler Kur’an’ın bu gecede indirildiğini ortaya koyuyor. Ramazan ayının 27. gecesi Kadir gecesi olarak belirtilse de, Peygamber Efendimiz, son on günün tekli gecelerinde Kadir Gecesi’nin aranmasını tavsiye etmişti.

KADİR GECESİNİN ÖZEL ANLAMI

Allah’ın peygamberler aracılığıyla insanlara son hitabı ve nihai mesajı olan Kur’an’ı indirmesi, insanlığın hidayetinde dönüm noktası olduğundan, bu olayın gerçekleştiği Kadir Gecesi özel bir anlam taşıyor. Kadir suresinde belirtildiğine göre, bu gecede Allah’ın izniyle melekler ve Cebrâil yeryüzüne iniyor ve gece boyunca yeryüzüne barış ve esenlik hâkim oluyor. Kadir gecesinin önemine işaret eden bir hadiste, önceki ümmetlerin uzun ömürlü olmaları sebebiyle fazla sevap kazanma imkânı bulmalarına karşılık Müslümanlara Kadir gecesinin verildiği ifade ediliyor (el-Muva??a?, İ?tikâf, 15).

KADIR GECESİNİN İBADETLERİ

Kadir gecesinin ibadetle değerlendirilmesi büyük bir kazanç sağlıyor. Çünkü bu gecede yapılan ibadet, bin ayda yapılan ibadetten daha hayırlı. Bu geceye özgü belirli bir ibadet yok. Bu gecede yapılacaklar arasında, Kur’an okumak, namaz kılmak, dua etmek, günahlardan tevbe ve istiğfar bulunuyor. Namaz borcu olan biri, bu gecede en azından bir günlük namazı kaza etmesi uygun olur. Böylece borcunu öder ve geceyi ihya etmiş olur. Hz. Peygamberimiz, “Kim, faziletine inanarak ve ecrini umarak Kadir gecesini ihya ederse geçmiş günahları bağışlanır.” (Buhârî, Terâvih, 2) diyerek bu geceyi değerlendirmenin önemini vurguluyor.

DUA İLE GEÇİRMEK

Hz. Âişe Peygamberimize, “Ey Allah’ın Resulü! Kadir gecesine rastlarsam nasıl dua edeyim?” diye soruyor. Peygamberimiz de, “Allahım, sen affedicisin, affetmeyi seversin. Beni de affeyle.” diye dua etmesini öneriyor (Tirmizî, Da’avât, 84). Müfessirlerin bir kısmı, Kadir gecesinin bin aydan hayırlı olduğunu belirten Kadir suresinin 3. âyetini hakiki anlamda anlayarak, bu gecede yapılan ibadet ve hayırların, Kadir gecesinin içinde bulunmadığı bin ayda yapılanlardan daha çok sevap getireceğini ifade ediyor.

KADİR GECESİ VE BELİRSİZLİĞİ

İmam-ı Buhârî’nin birçok rivayetine göre Kadir gecesinin, Ramazan’ın son on gecesinden birinde olması kuvvetle muhtemel. Çünkü Peygamberimiz Ramazan’ın son on gününde Mescitte kurdurduğu çadırda itikâfa giriyor ve kendisini ibadete adıyordu. Kadir gecesinin özellikle ramazanın son on veya yedi günündeki tekli gecelerde aranması gerektiğine dair hadisler vardır. Bu konudaki sahâbeden gelen rivayetlerde en çok Ramazan’ın 27. gecesi öne çıkar. Peygamberimizin Kadir geceleri ile ilgili rivayetleri arasında 27. geceye ait olan rivayet, âlimlerin çoğunluğu tarafından tercih edilerek bu gece Kadir gecesi olarak kutlanmıştır.

GECE VE CİNSİ İLİŞKİ

Kadir gecesi, Ramazan ayının gecelerinden biri. Bu gece eşlerin cinsel ilişkide bulunması, sıkça sorulan sorular arasında yer alıyor. Oruç, imsak (fecr-i sâdık) vaktinden güneşin batımına kadar yeme, içme ve cinsel ilişkiden, ibadet niyetiyle uzak durmayı gerektiriyor. Oruç gündüz tutuluyor, ancak Ramazan geceleri için yeme, içme ve cinsel ilişki yasağı yok. Bu bakımdan iftar ile imsak arasında yemek, içmek ve eşlerin ilişkide bulunmasında sakınca yok. Kur’an-ı Kerim’de bu konu şöyle belirtiliyor: “Oruç gecesinde kadınlarınıza yaklaşmak size helal kılındı.” (Bakara, 2/187).

ADET DÖNEMİNDEKİ KADINLARIN İBADETLERİ

Peygamberimizin bu tavsiyesi üzerine her Müslüman, Allah’ın rızasını kazanmak için namaz kılarak, dua ve niyazda bulunarak Kadir Gecesi’ni geçirmeye çalışıyor. Özel günlerindeki bir kadının namaz kılması ve oruç tutması haram olduğu için adetli kadınların bu geceyi nasıl geçireceği hakkında birçok soru sorulmuştur. Bu nedenle muayyen günleri (adet) Kadir gecesine gelen kadınlar dua ve zikir yapabilirler; dua ve zikir anlamı taşıyan ayetleri ezberden okuyabilirler. Ayrıca kelime-i şehadet, kelime-i tevhid, tövbe istiğfar, salavat okuyabilir, tefekkür edebilir ve tesbih çekebilirler. Bunun yanı sıra akrabalarını arayıp dualarını alarak onların gecesini tebrik edebilir ve güçleri nispetinde hayır hasenat niyetiyle sadaka verebilirler.

Bismillahirrahmanirrahim
1. İnnâ enzelnâhu fî leyletil kadr.
2. Ve mâ edrâke mâ leyletül kadr.
3. Leyletül kadri hayrun min elfi şehr.
4. Tenezzelül melâiketü ver rûhu fîhâ bi izni rabbihim min külli emr.
5. Selâmun, hiye hattâ matlail fecr.

1. Biz onu (Kur’an’ı) Kadir gecesinde indirdik.
2. Bilir misin nedir Kadir gecesi?
3. Kadir gecesi bin aydan hayırlıdır.
4. O gece melekler ve ruh, rablerinin izniyle her bir iş için iner dururlar.
5. O gece tan yeri ağarıncaya kadar esenlik doludur.

Biz onu (Kur’an’ı) Kadir gecesinde indirdik. Bilir misin nedir Kadir gecesi? Kadir gecesi bin aydan hayırlıdır. (1-3) “Biz onu mübarek bir gecede indirdik; biz daima uyarmaktayız.” (Duhân, 3). “O gecede bizim katımızdan bir emirle hüküm ve hikmet konusu olan bütün işler ayrılır. Rabbinden, eğer doğru biliyorsanız göklerin, yerin ve bunlar arasında olan her şeyin rabbinden bir rahmet olarak biz devamlı göndermekteyiz. O her şeyi işitir ve bilir.” (Duhân, 4-6). Kur’an-ı Kerim’in 97. sırasındaki Kadir suresinde, Kur’an’ın Kadir gecesinde indiği ve bu gecenin önemi anlatılmaktadır. Kadir gecesi, Kur’an’da belirtildiğine göre, içerisinde bu gecenin bulunmadığı bin aydan daha hayırlıdır. Kur’an, Ramazan ayında (el-Bakara, 2/185) ve bu gecede indirilmiştir (el-Kadr, 97/1).

Kadir gecesinin Ramazan ayında olduğu kesindir. Ancak hangi güne denk geldiği konusunda farklı rivayetler bulunuyor. Zirr b. Hubeyş, Ubey b. Ka’b’a (r.a.) İbn Mes’ud’un (r.a.) “Senenin bütün gecelerini ihya eden kimse Kadir Gecesine tes