Kayseri’nin İlk Camisi 8 Asırdır Ayakta

KAYSERİ’NİN İLK CAMİSİ: BATTAL CAMİ

Kayseri’nin Melikgazi ilçesinde yer alan Battal Cami, 13. yüzyılda inşa edilmesiyle Kayseri’nin ilk camisi olma özelliği taşıyor. Yaklaşık 8 asırdır ibadet için kullanılan bu cami, aynı zamanda tarihi figürler Şeyh Kirmani ve Şems Tebrizi’nin buluşma yeri olarak da biliniyor. Battal Cami, Beştepeler Mevki’nde konumlanmış ve bu bölge Kayseri’nin ilk yerleşim yeri olarak kabul edilen “Mazaka” alanı içinde.

CAMİ VE ÇEVRESİNİN TARİHİ

Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı Kayseri İl Temsilcisi Prof. Dr. Osman Özsoy, caminin konumuyla ilgili bilgi vererek, “Burada bulunmamızın nedenleri arasında şehrin uzun tarihine dair yerleşimlerin burada yer alması yatıyor. Güvenli bir konumda inşa edilmiş olması, o dönemde önemli bir avantaj sağlıyor” diyor. Battal Cami’nin tarihine dair net bilgilere ulaşmak güç. Özsoy, “Literatürde tam olarak Kayseri’nin ilk camisi olduğuna dair elimizde bilgi yok. Ancak yapılan yapı ve mimari özellikleri 12. veya 13. yüzyıla işaret ediyor” şeklinde açıklama yapıyor.

CAMİNİN MİMARİ ÖZELLİKLERİ

Prof. Dr. Özsoy, Battal Cami’nin mimari yapısından ve geçmişten gelen etkilerden bahsediyor. “Muhtemel olarak cami, öncesinde bir dini yapı olarak kullanılmış olabilir. Kesme taşlardan inşa edildiği biliniyor. Zaman içerisinde büyük depremler ve doğal etmenler nedeniyle çeşitli değişikliklere uğramış” şeklinde yorum yapıyor. Ayrıca, caminin 19. yüzyılda restore edildiğine dair bilgiler mevcut.

HISTORICAL SIGNIFICANCE

Battal Cami, Türkiye Selçukluları döneminde yaşayan ünlü mutasavvıf Şeyh Kirmani ve Şems Tebrizi’nin buluşma yeri olması açısından da önemli. Prof. Dr. Özsoy, “Cami, o dönemdeki siyasi çekişmelerle ilişkilendiriliyor. Bu süreçte Memlük Sultanı Baybars, Moğol işgalini sona erdirmek üzere Kayseri’ye gelmiş ve burada 7 camide hutbe okutmuştur, bunlardan biri de Battal Cami’dir” diye ekliyor.

İSLAM’IN İLK İZLERİ

Battal Cami, Emevi komutanlarından Seyyit Battal Gazi tarafından yapıldığı rivayet edilen bir mescit olarak Kayseri’deki İslam’ın ilk izlerini taşımaktadır. Zamanla çeşitli restorasyonlara tabi tutulurken, son çevre düzenlemeleriyle yeni bir görünüm kazanmıştır. Caminin girişinin yanındaki türbe ise, Moğol istilasına ait gelişmeleri yansıtan özgün bir yapı olarak günümüzde de hala ayakta duruyor.

UNUTULMAZ MİMARİ DETAYLAR

Battal Cami’nin iç mekanı, dört fil ayağı sütun üzerine inşa edilmiş ve iç mimaride kullanılan taşların çoğunda Oğuz boylarına ait semboller bulunuyor. Bu caminin yapımında emeği geçen ustaların imzaları da taşların üzerinde yer almakta. Camideki kemerlerde ve sütunlarda çok sayıda Oğuz işaretine rastlanıyor.