EV ALIMINA İLİŞKİN HIZLI ARTAN TALEP
Ev sahibi olmayı hedefleyen birçok kişi için durum oldukça hareketli. Satılık konut fiyatlarındaki aşırı artış, kiracıların ev alma planlarını ertelemelerine yol açarken, yatırım amaçlı konut alımları devam ediyor. Banka kredisi ile ev sahibi olmayı isteyenler, faiz oranlarının düşmesini umut ederek bekliyor. Merkez Bankası’nın faiz indirim kararı, konut fiyatlarını daha da artırirken, kredi faizlerinde bir azalma sağladı. Faizler düşüyor gibi görünse de, geçmişteki yüzde 1 civarındaki oranlara ulaşabilmesi için daha fazla düşüş gerekiyor. Son birkaç ayda faizlerde hızlı bir gerileme gözlemleniyor. Türkiye’de konut sahibi olmak isteyenlerin çoğunluğu konut kredisi kullanıyor. Son yıllarda ev fiyatlarının artması ev sahipliği oranını düşürse de, yüksek kredi faizleri ve yüksek mevduat faizleri satışlarda durgunluğa yol açıyor.
KİRA ZAMLARI VE KREDİ ÇEKME KARARI
Barınma ihtiyacını karşılamak, kiracı olmaktan kurtulmak isteyenler birikimleriyle alacakları evlere yönelmeye başladı. Kira artışlarının alınan maaş zamlarına göre fazla yükselmesi, kiraların ödenmesini zorlaştırıyor. Büyük şehirlerde asgari 20-25 bin liranın altında kiralanacak ev kalmaması, konut kredisini yüksek faize rağmen cazip hale getiriyor. Hürriyet’ten Burak Taşçı’nın haberine göre, konut kredisi alındığında 10 yıl vadede ödenecek taksit sabit kalırken, kiralanan konutlarda her yıl TÜFE’nin ortalamasına göre zam yapılıyor. Bu durum, kiralayanların uzun vadede edinilmiş bir hakka sahip olamamasına neden oluyor.
PEŞİNATSIZ ALIMLAR VE YATIRIM FIRSATLARI
Konut almak için yeterli peşinatı olanların kredi kullanarak ev alması avantaj sağlıyor. Önceki yıllarda bazı ekonomik yorumcular, ev almak yerine kirada oturmanın daha mantıklı olduğunu savunsa da, Türkiye koşulları teorilerin geçerliliğini zayıflatıyor. Alınan konut sayesinde kira ödemekten kurtulunuyor ve konutun piyasa değeri artıyor. Birkaç yıl sonra daha iyi bir konut edinmek için alınan ilk ev bir basamak oluyor. Peşinatı olanlar, konum belirleyerek uygun konut alımı ile avantaj elde ediyor. Örneğin, hayat boyunca kira ödemek yerine 2-2.5 milyona satılan 2+1 daireler alınarak yapılan yatırım, sermayenin korunmasına yardımcı oluyor. İstanbul’da depreme dayanıklı 10-15 yıllık sitelerde de 2-2.5 milyon liradan başlayarak konut fiyatları yüzde 15-20 oranında artmış durumda.
KONUTA OLAN TALEP SÜRÜYOR
Yüksek mevduat faizleri nedeniyle bazı yatırımcılar konut alımını ikinci plana atsa da, barınma ihtiyacı olanların konuta olan talebi devam ediyor. Yıllık olarak yaklaşık 800 bin konut talebi oluşmakta ve bu talebe uygun arz bulunmamaktadır. Sonuç olarak, konut fiyatları yüksek seyir izliyor.
DÜŞÜK FAİZ ORANLARI İÇİN BANKA SEÇİMİ
Mevcut durumda en düşük konut kredisi faizini sunan bankalar tercih edilmeye başlanıyor. Tüketiciler için en düşük faiz ve taksit ödemeleri öncelikli hale geliyor. Şu anda en düşük kredi oranı yüzde 2.84 seviyesinde. 1 milyon liralık konutun 120 aylık vadede geri ödemesi ise 3.5 milyon liraya ulaşıyor ve aylık taksit tutarı da 29 bin 400 lira civarında gerçekleşiyor.