YATIRIMIN GERİ DÖNÜŞÜ SÜRESİ KISALIYOR
Yatırım amaçlı konut satın alacak kişiler için en kritik unsur, yatırımın geri dönüş süresi. Geçmişte ülke genelinde 24 yıla kadar ulaşan ortalama amortisman süresi, son yıllarda 16-20 yıla kadar düştü. Bazı illerde amortisman süresi 14 yıla kadar geriliyor. Bu durum, konut satış fiyatlarının artış hızının düşmesiyle birlikte kira fiyatlarının yükselmesi sonucu ortaya çıkıyor. Yatırım fırsatını değerlendiren yatırımcıların harekete geçmesi, konut satışlarındaki artışı destekledi. Bugün boş bir ev alıp kiraya vermek isteyenler için ortalama amortisman süresi ise merak edilen bir konu.
FİYAT ARTIŞ HIZI YAVAŞLIYOR
TSKB Gayrimenkul Değerleme en fazla konut satışı olan illerdeki durumu ele aldı. 2020’de pandemiyle birlikte konut talebi arttı ve uygun finansman koşullarıyla birlikte fiyatlar hızla yükseldi. TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdür Yardımcısı Sertan Ünal, “2023’ün ikinci yarısından sonra fiyat artış hızı yavaşladı” dedi. Fiyatların gerilemesi ve yüzde 25 zam sınırının kalkmasıyla kiraların artması, amortisman süresinin kısalmasına neden oldu.
AMORTİSMAN SÜRESİ İLLERE GÖRE DEĞİŞİYOR
Konut satışlarının en yoğun olduğu ilk 10 ilde, ortalama konutlar üzerine yapılan bir araştırmaya göre, amortisman süresi 2021’de 18-22 yıl, 2022’de 20-24 yıl, 2023’te 18-22 yıl iken bu yıl 16-20 yıla geriledi. 10 il içinde öne çıkanlar; Ankara, Antalya, Bursa ve Kocaeli olarak belirlendi. Bu illerde amortisman süresi 14-17 yıla düştü. Ankara’da deprem sonrası artan göç ve Antalya’da azalan yabancı ilgisiyle satış fiyatları artmazken, Bursa ve Kocaeli gibi büyük illerde kiraların, konut fiyatlarına göre daha yüksek oranda artması bu durumu etkiledi.
İSTANBUL’DA AMORTİSMAN SÜRESİ AŞAĞIYA İNİYOR
İstanbul’da ise pandemi döneminde artan fiyatlarla amortisman süresi 2021’de 23 yıla kadar çıkmıştı. Bugün itibarıyla bu süre 16-19 yıl aralığına geriledi. İstanbul Gayrimenkul Değerleme (İGD) Yönetici Ortağı Dr. Ahmet Büyükduman, boş ev ile kiracılı ev arasındaki farkı vurgulayarak, “Kira çarpanları son yıllarda 20 yıla, şu anda ise 15-16 yıl seviyesine geriledi” dedi.
BİR AYLAR BOYUNCA FARKLI KİRA ÇARPANLARI
Büyükduman, kiraya hazır boş konutlar ile piyasa kirası ve piyasa değeri arasındaki çarpanın hesaplandığını ifade etti. Ayrıca, başlangıç kira çarpanı ile fiili kira çarpanı arasında bir ayrım yapılması gerektiğini belirtti. Ülke genelinde ortalama başlangıç kira çarpanı 16.5 yıl olurken, fiili kira çarpanı ise 22 yıla kadar çıkıyor.
Tüketiciler, yatırım amaçlı alımlarda genellikle boş evleri tercih ediyor. Kiracılı evini satmak isteyenler ise piyasa koşullarında daha fazla indirim yapmak zorunda kalıyor.