YENİ DÜZENLEMELER İLE KRİPTO VARLIK PİYASASI GÜÇLENİYOR
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), kripto varlık piyasasına ilişkin kanunun ardından bu alanda ikincil düzenlemeleri hazırlayarak, kripto varlıkların saklanması ve transferine dair ilke ve esasları belirliyor. Edinilen bilgilere göre, birçok ülke kripto varlık hizmet sağlayıcılarına yönelik düzenlemelere hız verdi. Avrupa Birliği’nde (AB) oluşturulan “Kripto Varlık Piyasaları Düzenlemesi”nin geçiş sürecinin sonrasında Temmuz 2026’da yürürlüğe girmesi planlanıyor. Aynı şekilde, İngiltere’de de bu alandaki düzenlemenin tüm yönleriyle 2026 yılında devreye girmesi hedefleniyor. Japonya ve Singapur gibi ülkeler de kripto varlık hizmet sağlayıcılarına ilişkin düzenlemelerini hazırladı. Türkiye’de ise “Sermaye Piyasası Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 26 Haziran 2024’te TBMM Genel Kurulu’nda onaylanarak yasalaştı. Böylelikle Türkiye’de kripto varlıklara dair ilk yasal çerçeve kurulmuş oldu.
YENİ YÜKÜMLÜLÜKLER GETİRİLİYOR
Hazine ve Maliye Bakanlığından elde edilen bilgiye göre, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yürütülen kripto varlık hizmet sağlayıcıları ile ilgili ikincil düzenleme çalışmaları tamamlanma aşamasına geldi. Mevzuat, ilgili kamu kurumları ve sektör temsilcilerinin görüşleri alınarak hazırlandı. Bu kapsamda kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kuruluş ve faaliyetleri, çalışma usul ve esaslarının yanı sıra sermaye yeterliliğine ilişkin tebliğ taslakları hazırlandı. Taslaklar, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kurucuları, ortakları, yöneticileri ve personellerine dair şartları belirliyor. Asgari sermaye ve öz sermaye tutarları belirlenirken sektörün mali yapısının sürdürülebilirliği adına risk bazlı ilave sermaye yeterliliği yükümlülükleri getiriliyor. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, ayrıca iç denetim, iç kontrol ve risk yönetim birimlerini oluşturmak zorunda kalacak. Bu kuruluşların bağımsız denetim yükümlülükleri de belirlendi ve kripto varlıkların saklanması ve transferine ilişkin ilke ve esaslar düzenlendi.
YENİ DÜZENLEMELER İLE GÜVEN ARTIRILACAK
Kısa süre içinde yayımlanması beklenen taslaklarda, platformlarda listelenen kripto varlıkların kaldıraçlı olarak alım satımının yapılamayacağı, türev araç sözleşmeleri ile kredili alım, açığa satış ve ödünç işlemlerine konu olamayacağı ifade ediliyor. Tebliğlerle, kripto varlıkların platformlarda listelenmesine ilişkin ilke ve esaslar belirlenirken, platformlar nezdinde kripto varlıkların listelenmesi ve listeden çıkarılması için karar verme yetkisi olan bir listeleme komitesi kurulması zorunlu olacak. Ayrıca kripto varlık hizmet sağlayıcılarının belge ve kayıt yükümlülükleri de belirlenecek. Platformlar ile saklama kuruluşları, müşterilerine ait bakiye bilgilerini Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) ile entegre ederek, gerekli raporlamaları gerçekleştirmek zorunda kalacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının faaliyet izni almak için SPK’den onay alması gerekecek. Mevzuat öncesinde faaliyet gösteren hizmet sağlayıcılarının da aranan şartları sağlaması ve SPK’den izin alması ihtiyacı bulunuyor.
YENİ YASALAR İLE KONTROL ARTACAK
Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının mali durumlarıyla birlikte operasyonel ve teknik altyapılarına dair yükümlülükleri yerine getirmesi istenecek. Böylece yalnızca faaliyet izni almış olan hizmet sağlayıcılarının faaliyet gösterebilmesi mümkün olacak. Mali, operasyonel ve teknik yükümlülüklerin yanı sıra, yasalar gereği kripto varlık hizmet sağlayıcılarının ülke içinde fiyatı oluşan kripto varlıklar için bir fiyat gözetim sistemi kurması gerekecek. Piyasa bozucu eylemlerin tespit edilmesi halinde gerekli işlem ve yaptırımlar uygulanacak.
BAKAN ŞİMŞEK’TEN AÇIKLAMALAR
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, AA muhabirine, hazırlanan tebliğ taslaklarının, diğer ülkelerdeki düzenlemelere kıyasla oldukça detaylı ve kapsayıcı unsurlar taşıdığını dile getirdi. Şimşek, “Sermayeye yönelik risk bazlı düzenleme örneği, diğer ülke otoritelerinin düzenlemelerinde yer almıyor. Attığımız bu adımlar, piyasanın etkin çalışmasını ve yatırımcılar arasında güven ortamının oluşmasını sağlıyor. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarına kontrollü yükümlülükler getiren, çerçevesi net bir şekilde belirlenen ve piyasa aktörleri tarafından uygulanabilir nitelikte kurallar bütünü oluşturmayı hedefledik.” şeklinde konuştu. Şimşek, Türkiye’de ve dünyada kripto varlık ekosistemine gösterilen yoğun ilginin sürdüğünü vurguladı ve şunları ekledi: “Bu düzenlemeler aracılığıyla yatırımcı işlemleri kayıt altına alındığından, kripto varlık işlemlerinde daha güvenli bir ortam sağlanmış olacak. Ülkemiz finansal piyasaları açısından, küresel piyasalara paralel olarak finansal araç çeşitliliği ve fintek ekosisteminin güçlendirilmesi anlamında piyasaya yeni bir enstrüman kazandırmış olduk. Aynı zamanda suçun finansmanının engellenmesi amacıyla bu düzenlemelerin büyük katkı sunmasını bekliyoruz.”