Küresel Askeri Harcamalar Rekor Kırdı

ASKERİ YATIRIM ARTIŞI VE DÖVİZDEKİ YÜKSELİŞ

2025 yılına yaklaşırken askeri yatırımlarını artıran ülkelerin döviz kurlarında belirgin yükselişler gözlemleniyor. Askeri harcamalardaki artışları dikkat çeken bir şekilde raporlayan Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI), 2024 yılı için küresel askeri harcamalarla ilgili detayları açıkladı. 1966 yılından beri çatışma, silahlanma, silah kontrolü ve silahsızlanma gibi alanlarda araştırmalar gerçekleştiren SIPRI, bu yılki raporunda küresel askeri harcamaların, jeopolitik gerginliklerin artışıyla birlikte 2024’te bir önceki yıla göre reel olarak yüzde 9,4 artarak 2 trilyon 718 milyar dolara ulaştığını bildirdi.

ASKERİ HARCAMALARDAKİ ARTILAR

SIPRI Askeri Harcamalar ve Silah Üretim Programı Kıdemli Araştırmacısı Xiao Liang, geçtiğimiz yıl 100’den fazla ülkenin askeri bütçelerini artırdığını vurguladı. Rapor ayrıca, “Geçen yılki artışta, Avrupa ve Orta Doğu’daki askeri harcamalardaki keskin yükseliş etkili oldu” ifadesini taşıyor. Rapora göre, küresel askeri harcamalar son on yılda ardı ardına yükselirken, geçen yıl Soğuk Savaş’ın sona ermesinden bu yana kaydedilen en büyük artış yaşandı. Ayrıca, küresel olarak kişi başına düşen askeri harcamanın 1990’dan beri en yüksek seviye olan 334 dolara ulaştığı belirtildi.

TÜRKİYE’NİN ASKERİ HARCAMALARI

Türk askeri harcamaları, 2015-2024 döneminde yüzde 110 oranında artış gösterdi. Ülkenin geçen yılki askeri harcamalarının bir önceki yıla göre yüzde 12 artış göstererek 25 milyar dolara ulaştığı ifade ediliyor. SIPRI raporu, küresel askeri harcamaların dünya genelinde yükseldiğini ve özellikle Avrupa ile Orta Doğu’da büyük artışların kaydedildiğini vurguluyor.

Raporda, Malta hariç tüm Avrupa ülkelerinin askeri harcamalarını artırdığı kaydedildi. Ukrayna’daki savaş ve ABD’nin NATO’ya bağlılığına dair endişelerin, Rusya’nın içinde bulunduğu Avrupa’daki askeri harcamaların yüzde 17 oranında artmasına neden olduğu ifade edildi. 2024 yılında en fazla askeri harcama yapan ilk beş ülke ABD, Çin, Rusya, Almanya ve Hindistan olurken, bu ülkelerin toplam askeri harcamaları dünya genelinin yüzde 60’ını kapsıyor.

ABD’NİN ASKERİ HARCAMALARI

Raporda, ABD’nin askeri harcamalarının 2024’te 997 milyar dolara yükselerek önceki yıla göre yüzde 5,7 artış gösterdiği belirtildi. Ülkenin bütçesi bunun yanı sıra 2015-2024 döneminde yüzde 19 oranında artış sergiledi. ABD’nin askeri harcamalarının toplam küresel harcamaların yüzde 37’sini, NATO harcamalarının ise yüzde 66’sını oluşturduğu ifade ediliyor.

RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI VE ETKİLERİ

SIPRI raporunda, “2024’te üçüncü yılını dolduran Rusya-Ukrayna savaşı, askeri harcamaları artırmaya devam ederek Avrupa’daki askeri harcamaları Soğuk Savaş’ın sonunda kaydedilen seviyenin ötesine taşıdı” ifadelerine yer veriliyor. Rapora göre, Çin’in askeri harcamaları 2015-2024 döneminde yüzde 59 oranında artış gösterirken, Hindistan’ın askeri harcamalarının geçen yıl yüzde 1,6 artışla 86,1 milyar dolara yükseldiği belirtildi.

ALMANYA’NN ARTAN HARCAMALARI

Almanya’nın 2023’te 88,5 milyar dolarlık askeri harcamasıyla küresel sıralamada önemli bir konumda olduğu, bu artışla Hindistan’ı geçerek dünya genelinde dördüncü sıraya yerleştiği aktarılıyor. Ayrıca, ülkenin askeri harcamalarının 2015-2024 döneminde yüzde 89 oranında arttığı dikkat çekiyor.

RUSYA VE UKRAYNA’NIN HARCAMALARI

Rusya’nın askeri harcamalarının 2024’te yüzde 38 artarak 149 milyar dolara ulaştığı tahmin edilmektedir. Bu miktarın, Rusya’nın GSYH’sinin yüzde 7,1’ine denk geldiği belirtilirken, Ukrayna’nın askeri harcamalarının ise geçen yıl yüzde 2,9 artarak 64,7 milyar dolara ulaştığı ifade edilmektedir. Ukrayna’nın toplam askeri harcamalarının, Rusya’nın harcamalarının yüzde 43’ünü oluşturması dikkat çekiyor.

İSRAİL VE İRAN’IN DURUMU

İsrail’in Gazze’deki saldırıları neticesinde askeri harcamalarının geçen yıl yüzde 65 artarak 46,5 milyar dolara çıkması, “1967’deki Altı Gün Savaşı’ndan bu yana en yüksek yıllık artış” olarak kaydediliyor. Öte yandan, İran’ın askeri harcamalarının ise yüzde 10 azalarak 7,9 milyar dolara gerilediği belirtiliyor ve yaptırımların İran üzerindeki etkisinin harcamalarını artırma yetisini ciddi şekilde kısıtladığı yorumlanıyor.

İNGİLTERE VE FRANSA’DAKİ HARCAMA ARTIŞI

İngiltere’nin askeri harcamaları geçen yıl yüzde 2,8 artarak 81,8 milyar dolara yükselirken, Fransa’nın askeri harcamalarının ise yüzde 6,1 artışla 64,7 milyar dolara ulaştığı ifade ediliyor. Suudi Arabistan, 2024’te 80,3 milyar dolarlık askeri harcama ile Orta Doğu’nun en büyük, dünyanın ise yedinci en büyük askeri harcama yapan ülkesi konumunda bulunuyor.

GÜVENLİĞE ÖNCELİK VERİLİYOR

Araştırmacı Xiao Liang, geçen yıl 100’den fazla ülkenin askeri harcamalarını artırdığını belirterek “Hükümetler, genellikle diğer bütçe alanları pahasına askeri güvenliğe giderek daha fazla öncelik veriyor. Bu durumun, ekonomik ve sosyal ödünleşmelerin önümüzdeki yıllarda önemli etkileri olabilir” şeklinde konuştu.

ÖNEMLİ

MİT, Sahte Baz İstasyonu Çetesi Yakalandı

İstanbul merkezli siber casusluk şebekesi çökertildi. Çin kökenli sahte baz istasyonları kullanarak kişisel verileri çalan 7 yabancı uyruklu tutuklandı. Operasyon, dört ilde gerçekleştirildi.

Meteoroloji Uyarısı, 23 İl İçin!

Meteoroloji, 23 ilde kuvvetli sağanak ve fırtına beklediğinden sarı kodlu uyarı yaptı; vatandaşların tedbirli olmaları gerektiği belirtildi.

Daha Fazlası!