Geçtiğimiz günlerde Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde meydana gelen zirai don olayları, Eskişehir’de kuru meyve fiyatlarının yükselmesine neden oldu. Henüz yeni ürünler piyasada yokken bile, geçen yılın fiyatları artış göstermeye başladı. Türkiye genelinde tarihin en büyük zirai don olaylarından biri gerçekleşti ve bu durum birçok şehirde meyve üretiminde önemli kayıplara yol açtı. Yaşanan olumsuz gelişmeler tezgahlara yavaş yavaş yansımaya başladı. Eskişehir’de kuru meyve satışı yapan esnaflar, bazı ürünlerin fiyatlarının iki katına çıktığını ve ilerleyen dönemlerde fiyatların daha da artabileceğini belirtti.
DONDAN ETKİLENDİK
Kuru kayısı gibi ürünler özellikle fiyat artışının merkezinde yer alıyor. Esnaf, fırsatçılara karşı ithalat yapılması gerektiğini savunuyor. Konuyla ilgili bir açıklama yapan esnaf Ahmet Dönder, “Kuru meyvelerimiz mevcut. Şu an ülke genelinde don olayları etkili olduğu için kayısıya, gün kurusuna, elek altı kayısıya, incire, cevize, fındığa ve bademe zam geldi. Biz de maalesef bu zamları fiyatlara yansıttık. Tüketici çok sıkıntılı bir durumda, fiyatlar artması oldukça üzgün. O yüzden buradan devlete çağrımız, fiyatlara bir düzenleme getirmeleri ve bizim de elimizdeki malları satabilmemiz. Tek temennimiz bu. Mesela, kayısımız 320 liraydı, 700 TL oldu. Gün kurumuz 350 liraydı, 700 TL oldu. Gönül ister ki daha ucuza satalım. Kayısı eve götürülemeyecek kadar pahalı oldu.” dedi.
TOPTANCI SORUNU
Esnaf Enver Özdil ise, “Söylediklerine göre meyveler soğuklardan yüzde 90 oranında yanmış. Şu anda elinde ürün olan toptancılar fiyat vermiyor. Çünkü yarın ne olacağı belli değil. Şimdi bizim açımızdan sıkıntı. Neden sıkıntı? Biz bu ürünleri stok yapamıyoruz. Yani bunlar günler içinde satmamız gereken ürünler olduğu için fazla stoklu çalışamıyoruz. Zannımca, 15-20 güne kadar etiket fiyatları 1-2 kat artacak. Bu ürünleri anca buzdolabında saklarsanız, bir müddet kullanabilirsiniz. 2-3 ay, belki 4 ay. Tabii bu ürünün lezzetini bozuyor. Şu anda elimizde bulunan ürünlerin fiyatlarını biz kendi karımızdan kısarak belirledik, ama tahminime göre, bu sene 500 TL’den aşağı kayısı olmayacak.” diye belirtti.
İTHALAT GEREKİYOR
Kuru meyve satışı yapan aktar Koray Özkılıç ise, “Dünya kayısı üretiminin büyük kısmı Türkiye’de Malatya’dan gidiyor, tıpkı fındıkta olduğu gibi. Kayısı işiyle uğraşan 7 ilçesi var. Normalde bu 7 ilçeden 3 tanesine don vurursa, 4 tanesine vurmuyordu ve bir şekilde piyasa dengeleniyordu. Maalesef bu sene 7 ilçenin tamamı dondan etkilendi. Bu yüzden otomatikman fiyatlar uçacak. Sadece kayısıda mı? Fındıkta da aynı durum var. İncirde de aynı durum var. Bunun akabinde Alaşehir’de, İzmir üzümünde de aynı durum söz konusu. Bu sene muhtemelen, eğer yurt dışından ithalat yapılmazsa kuru meyvede sıkıntı yaşayacağımız kesin. Bunu engellemenin yolu da maalesef her üründe yaptığımız gibi ithalata yönelmek.” şeklinde konuştu.