MERKÜR’DE HEYECAN VERİCİ KEŞİF
Güneş sisteminin en küçük ve Güneş’e en yakın gezegeni olarak bilinen Merkür hakkında dikkat çekici bir keşif yapıldı. Yapılan yeni çalışmalara göre, bu küçük gök cisminin derinliklerinde 18 kilometreye varan kalınlıkta gizli bir elmas tabakası yer alabiliyor. Bu bulgu, kendi etrafındaki dönüşü ile Güneş etrafındaki yörüngesi arasında 3:2 özel rezonansa sahip olan ve yüzey sıcaklıkları 427 santigrat derecenin üzerine çıkabilen Merkür’ün daha önce bilinen eşsiz özelliklerine yeni bir katman ekliyor.
KARBONUN İZLERİ BELİRLENDİ
Bu teorinin temeli, Merkür’ü detaylı bir biçimde haritalayan NASA’nın MESSENGER uzay aracıyla atıldı. MESSENGER, gezegenin yüzeyinde karbon varlığına dair çarpıcı bulgular sunmuştu. Özellikle, kabukta bulunan karbonun bir formu olan grafit lekeleri, gezegenin geçmişte karbon açısından zengin bir magma okyanusuna sahip olduğunu ortaya koyuyor. Soğuyarak yüzeye çıkan daha hafif karbon (grafit), gezegenin yüzeyini koyulaştırırken, daha yoğun metaller iç kısımlara doğru çökmüş. Yeni araştırma, bu çökme sırasındaki ağır karbon atomlarının da metallerle birlikte batabileceğini ve yüksek basınç altında elmasa dönüşebileceğini öne sürüyor.
DENYİZ ÖNCESİ LABORATUVAR ÇALIŞMALARI
Bu elmas oluşum teorisi, Yüksek Basınç Bilimi ve Teknolojisi İleri Araştırma Merkezi’nden (HPSTAR) gezegen malzemeleri uzmanı Dr. Yanhao Lin önderliğindeki bir ekip tarafından geliştirildi. Dr. Lin, Merkür’ün yüksek karbon içeriğinin gezegenin iç yapı süreçlerinin etkilediğini fark etti. Teoriyi doğrulamak amacıyla, Lin ve ekibi laboratuvarda Merkür’ün iç koşullarını taklit ettiler. Sentetik manto kayasının aşırı basınç ve ısıya maruz bırakılmasıyla gezegenin çekirdek-manto sınırındaki koşullar tekrar oluşturuldu. Yapılan deneyler, bu şartlarda karbonun elmasa dönüştüğünü ve Merkür’ün metalik çekirdeği etrafında 18 km kalınlığa ulaşan bir kabuk oluşturabileceğini gösterdi.
ELMAS TABAKASI VE MANYETİK ALAN İLİŞKİSİ
Araştırma, olası bir elmas katmanının Merkür’ün boyutuna göre oldukça güçlü olan manyetik alanıyla bağlantılı olabileceğini vurguluyor. Dr. Lin, erimiş çekirdek içindeki karbonun soğuyarak aşırı doygun hale gelip elmas haline dönüştüğünü ve bu elmasın çekirdek-manto sınırına doğru yüzdüğünü belirtiyor. Elmasın yüksek ısı iletkenliği, ısının çekirdekten mantoya etkin bir şekilde aktarılmasını sağlıyor. Bu durum, Merkür’ün sıvı dış çekirdeğinde sıcaklık katmanlaşmasına ve konveksiyon akımlarında değişikliklere yol açarak manyetik alan oluşumunu etkileyebilir.
DİĞER GEZEGENLER İÇİN ANLAM İFADE EDİYOR
Eğer Merkür’deki elmas tabakasının varlığı doğrulanabilirse, benzer yapıya ve büyüklüğe sahip diğer karasal gezegenler hakkında bilgimizi derinleştirebilir. Dr. Lin, Merkür’deki elmas oluşumuna neden olan süreçlerin başka gezegenlerde de mevcut olabileceğini ve bu gezegenlerin de benzer izler bırakmış olabileceğine dikkat çekiyor.