Narsist Nedir ve Davranışları Nasıldır?
Son zamanlarda “Narsist ne demek?” ve “Narsist kişiler nasıl davranır?” gibi sorular, sosyal medya paylaşımlarında ve günlük yaşamda daha sık karşımıza çıkmaya başladı. Özellikle ilişkilerde yaşanan iletişim problemleri sonrasında kişilik bozuklukları konusundaki farkındalık arttıkça, narsistik davranış biçimleri de kamuoyunun araştırdığı konular arasında yer alıyor. Peki, narsistinin anlamı nedir, narsist kişilerde hangi davranışlar öne çıkıyor ve nasıl tanıyabilirsiniz? İşte, narsistik kişilik bozukluğuna dair bilmeniz gerekenler…
Narsist Kelimesinin Kökeni
“Narsist” kelimesi, Yunan mitolojisindeki Narkissos (Narcissus) karakterinden türemiştir. Narkissos, kendi yansımasına aşık olmuş ve bu durum onun sonunu getirmiştir. Bu efsane, narsistik kişiliğin temelini oluşturuyor. Narsist, psikolojik olarak kendisini aşırı beğenen, herkesten üstün görme eğiliminde olan, başkalarının duygularına duyarsız ve sürekli takdir edilme ihtiyacı duyan bireyler için kullanılan bir terimdir. Bu durum tıbbi anlamda “Narsistik Kişilik Bozukluğu (NPD)” olarak adlandırılıyor.
Narsist Kişilerin Davranış Biçimleri
Günümüzde en sık duyulan psikolojik terimlerden biri olan narsist, bireyin kendine karşı aşırı hayranlık duyması ve çevresine empati göstermekte zorlanmasıyla tanımlanıyor. Narsist kişilik, kişinin kendini diğerlerinden üstün görme eğilimiyle belirgin hale geliyor. Bu özellik, günlük ilişkilerde ciddi iletişim sorunlarına ve duygusal çatışmalara yol açabiliyor. Narsistik Kişilik Bozukluğu (NPD), bireyin benlik algısının aşırı derecede büyük olması ve dışarıdan onay arayışı ile kendini gösteriyor. Narsist kişiler, genellikle başkalarının ihtiyaçlarını görmezden gelip sadece kendi çıkarlarını ön planda tutuyor ve ilişkilerde baskın olma eğilimindedir.
Narsist İki Davranış Özelliği
Narsist bireyler, başkalarını manipüle ederek kendi ihtiyaçlarını önceliklendirme eğilimindedir. Bu özellik, narsist kişilerle kurulan ilişkilerin genellikle tek taraflı ilerlemesine sebep oluyor. Uzun vadede, narsist biriyle sağlıklı iletişim kurmak oldukça zor hale gelebiliyor.
Narsist Kişiyi Tanıma Yöntemleri
Narsist birey, dışarıdan bakıldığında karizmatik, kendine güvenen ve başarılı gözüken biri olabilir. Ancak derinlemesine incelendiğinde, bu kişilerde empati eksikliği, sürekli takdir edilme ihtiyacı ve benmerkezci tutumlar öne çıkıyor. Narsist kişileri tanımak, onlarla sağlıklı ilişkiler kurabilmek ve olası duygusal manipülasyonlardan korunmak açısından büyük önem taşıyor. İşte, dikkat edilmesi gereken işaretler:
1. Kendini Aşırı Önemseme: Narsist kişiler sürekli kendilerinden bahseder, başarılarını abartarak çevresindekilerin takdirini beklerler. Her ortamda en üstün kişiyi hissettirmeye çalışıyorlar.
2. Eleştiriye Tahammülsüzlük: Eleştiri aldıklarında hemen savunmaya geçebilir, kırıcı ya da agresif tepkiler veriyorlar. Hatalarını kabullenmekte zorlanıyor ve genellikle başkalarını suçluyorlar.
3. Empati Eksikliği: Karşısındakinin hissettiğini anlamakta ve önemsemekte zorlanıyorlar. Başkalarının duygularına duyarsız kalarak genellikle sadece kendi çıkarlarını gözetiyorlar.
4. Manipülatif Davranışlar: İstediklerini elde etmek için insanları yönlendirme eğilimindeler. Sözleri ve davranışlarıyla çevrelerini kontrol altında tutmaya çalışıyorlar.
5. Sürekli Onay ve İlgi Bekleme: Narsist bireyler, ilgi odağı olmadıkları durumda huzursuzluk hissedebilirler. Övgü, beğeni ve onay almak onlar için vazgeçilmez bir durum.
6. Üstünlük Kompleksi: Kendilerini diğerlerinden daha zeki, özel ya da değerli görmeleri nedeniyle insanlara yukarıdan bakma ve küçümseyici tavırlar sergileme eğilimindeler.
7. Yüzeysel İlişkiler: Gerçek yakınlık kurmakta zorlanıyorlar. İlişkilerinde genellikle çıkar odaklı davranarak derin bağlardan kaçınıyorlar.