İSTANBUL PLANLAMA AJANSI RAPORU YAYIMLANDI
İstanbul Planlama Ajansı tarafından hazırlanan ‘’Kent Gündemine Bakış’’ serisinin en son raporu ‘’Sağlıkta Dönüşüm ve Özelleştirmeler: İstanbul’da Sağlık Hizmetleri Üzerine Bir Değerlendirme’’ yayınlandı. Raporda, sağlık sektöründeki özelleştirme ve ticarileştirme politikalarına dikkat çekilirken İstanbul’da devlet hastanesi sayısının 3 katı kadar özel hastane bulunduğu ifade ediliyor. Türkiye’de koruyucu sağlık hizmetlerine gereken önem verilmediği ve 2021’de koruyucu sağlık için yapılan toplam harcamanın yüzde 46 iken bunun 2023 yılında yüzde 25,24’e düştüğü belirtiliyor. Ayrıca, şehir hastanelerinin şehir merkezlerinin dışında konumlanması nedeniyle ciddi erişim ve ulaşım sorunları yaşandığı vurgulandı. Kamu-özel işbirliği modeli ile inşa edilen sağlık tesislerine yönelik Sağlık Bakanlığı bütçesi 2021 yılında yüzde 21,10 iken 2022 yılında yüzde 18,60, 2023 yılında ise yüzde 15,90’a geriledi.
SAĞLIK HİZMETLERİNE ÖZELLEŞME ETKİSİ
Sağlık hizmetlerinin özelleştirildiği kaydedilen rapora göre, 1995 yılında Türkiye’deki özel hastane sayısı sadece 141 iken bu sayı 2004’te 253’e, 2023’te ise 565’e çıkmış durumda. 30 yıl boyunca özel hastane sayısı yüzde 300 oranında artış gösterdi. İstanbul’daki özel hastane sayısı da devlet hastanelerinin sayısının üç katını geçti. 2013 yılında özel hastanelerdeki yatak sayısının tüm yatak sayıları içindeki oranı yüzde 36,6 iken, bu oran 2016 yılında yüzde 39,1 ile zirve yaptı. 2020 yılında yüzde 33’e düşen bu oran, 2023 yılında yeniden yüzde 35,8’e yükseldi. Rapora göre, 2012’den 2023’e kadar geçen sürede yenidoğan yoğun bakım yataklarının çoğunluğu özel hastanelerde yer alıyor. Özel hastanelerdeki yenidoğan yoğun bakım yatağı oranı yüzde 52’nin üzerine çıkmış durumda.
TIBBI CİHAZDAKİ EŞİTSİZLİKLER
Tıbbi cihaz dağılımındaki eşitsizlikler, İstanbul’da sağlık hizmetlerine erişimde dikkate değer bir tablo ortaya koyuyor. Özel hastaneler, birçok cihaz türünde hem İstanbul genelinde hem de Türkiye genelinde daha fazla cihaza sahip bulunuyor. 2022 verilerine göre, İstanbul’daki özel hastanelerde 1 milyon kişiye düşen mamografi cihazı sayısı yaklaşık 9 olarak belirlenirken, Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastanelerde bu sayı sadece 3 olarak kaydedildi. Hemodiyaliz cihazları açısından da benzer bir durum söz konusu. İstanbul’da 1 milyon kişiye düşen hemodiyaliz cihazı sayısı özel hastanelerde 152,3, Türkiye genelindeki özel sektörde ise 124 iken, Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastanelerde yalnızca 25,1, Türkiye genelinde ise 81,4 olarak belirlendi.