SAHTE DOLARI NEFES ALDIRDI
Piyasaya sürülen sahte dolarlar nedeniyle alım-satım işlemleri durma noktasına geldi. Bu durum, fırsatçıların ortaya çıkmasına yol açtı. Komisyonlarını %10-30 arasında artıran bu kişiler, 34.53 lira olan dolar kurunu 25 liraya kadar düşürdüler. Güncel olarak 34.53 TL olan 1 dolar kurunu bazı kuyumcu ve döviz büroları 30 TL’den hesaplıyor. Hatta fırsatçılar, dolar kurunu 25 TL’ye kadar indirenler de mevcut. Vatandaşlar bu fırsatçılığı eleştiriyor. Bir vatandaş, “Doları iki yıl önce aldım. Satmak istediğimde sahte dolar sorununu öne sürüp düşük fiyat teklif ediyorlar. Oysa sahte dolar meselesi iki aydır var. Ama fırsatçılık yaparak kazanç sağlamaya çalışıyorlar” diyor.
FIRSATÇILIK KAPALIÇARŞI’DA
Bir döviz bürosu çalışanı, dolar kurunun yalnızca 6 kuruşluk farkla alınıp satıldığını aktarıyor. “Şu anda biz 34.53’ten alıyor, 34.59’dan satıyoruz. Ancak 50 doları alıp satarak risk almıyoruz” diyor. Kapalıçarşı’da 50 dolarlık banknotları satın alanların olduğunu vurgulayan döviz bürosu çalışanı, buradaki fırsatçılığı ise şöyle özetliyor: “Kapalıçarşı’da para sayma makinelerinden daha iyi gözü olanlar mevcut. Dolara bakar bakmaz sahtesiyle gerçeğini ayırt ediyorlar. Bu banknotların sahte olduğunu para sayma makineleri değil, onlar anladı. Gerçek 50 doları olan ve satmak isteyenler Kapalıçarşı’ya gidiyor.” Ayrıca, acil ihtiyaçları olanların fırsatçıların eline düştüğünü belirtiyor. “Çünkü şu anda yüzde 10 ila 30 arasında daha düşük fiyattan alıyorlar. 50 dolarlık banknotlar 30 TL’den satılıyor. Hatta 25 TL’den dahi alan var.”
DÖVİZ BÜROLARINDAKİ DURUM
İstanbul Eyüpsultan’da faaliyet gösteren Merkez Kuyumculuk’un çalışanı Eyüp Şengül, 50’lik banknotlar hariç, diğerlerinin alım-satımının devam ettiğini söylüyor. “Biz şu anda sadece 50’lik dolar banknotunu almıyor ve satmıyoruz. Ayrıca eski basım 100 doları almıyoruz, ama yeni basımını alıyoruz. Satarken de yine yeni basım satıyoruz” şeklinde konuşuyor. Dolar almak isteyen vatandaşlar ise şu anda 10-20 ve 100 dolarlık banknotları tercih ediyor. Yüklü miktarda alım yapıldığında 10-20 doların hızla tükendiğini ve bu durumun bir sorun yarattığını ifade ediyor.
GÜNCELLEMELER YAPILIYOR
Yurt dışında basıldığı belirtilen sahte dövizlerin para sayma makineleri tarafından ayırt edilememesi üzerine döviz büroları ve kuyumcular, bu makineler için güncelleme bekliyor. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Kaçakçılık, Narkotik ve Ekonomik Suçlar Soruşturma Bürosu, sahte 50 ve 100 dolarlık banknotların yaygınlaşması nedeniyle Kapalıçarşı’daki bazı döviz bürolarının dolar alımını durdurduğu yönündeki iddialar üzerine resen soruşturma başlattı.
ATM’LERDE YENİLEME SÜRECİ
Sahte banknotlarla ilgili Türkiye Bankalar Birliği, “Sahte dövizle mücadele ve dolaşımının engellenmesi amacıyla, para sayma, sahte döviz kontrol ve ATM makinelerinin kontrolleri ve güncellemeleri yapılmaktadır” açıklamasını yaptı. Merkez Bankası, adli mercilerle iş birliği içerisinde olduklarını belirterek, “Teknolojik altyapıda sahteciliğe karşı tedbir alınmasına yönelik gerekli yönlendirmeler yapılmıştır” diye aktardı.
TEKNİK SORUNLAR ÖN PLANDA
Para sayma makinesi satan bir firmadan bir servis çalışanı, “Son bir aydır telefonlarımız durmadı. Güncelleme için çalışıyoruz. Gerçeğine çok yakın bir sahte dolar üretilmiş. Bu sorunu tam anlamıyla çözmeden güncellemeleri yükleyemeyiz. Çalışmalarımız devam ediyor” ifadelerini kullandı.