Sahte Dolar Paniği Artıyor
Son günlerde bankalarda, müşterilerde ve döviz bürolarında sahte döviz korkusu ciddi oranda yükseldi. Yaklaşık 600 milyon dolarlık olduğu düşünülen sahte paralar, ATM’lerden ve para sayma makinelerinden bile geçebiliyor. Gerçekten ayırt edilmesi oldukça güç olan bu dolarların, güncellemesi yapılmamış para sayma makinelerinden dolaşıma girdiği ortaya çıktı. Kapalıçarşı başta olmak üzere, Türkiye genelindeki döviz büroları sahte para alarmı vermekte. Kapalıçarşı’daki bazı döviz büroları, para sayma makinelerinin sahte banknotları ayırt edemediğine dair iş yerlerine uyarı broşürleri astı. 100 ve 50 dolara ait görsellerin bulunduğu afişte “Piyasadaki sahtelerden dolayı görseldeki paralar alınmayacaktır” ifadeleri edildi.
Sahte Dolar Krizi ve Çözüm Çabaları
Sahte dolar krizinin etkisiyle “Sahte dolar nasıl anlaşılır, sahte 50 dolar nasıl ayırt edilir, sahte dolar ne zaman ortaya çıktı” gibi konulara yönelik araştırmalar hız kazanıyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ile Türkiye Bankalar Birliği’nden sahte döviz ile ilgili açıklamalar ardı ardına geldi. Türkiye Bankalar Birliği, sahte döviz banknotlarıyla mücadele amacıyla yaptığı duyuruda “Sahte dövizle mücadele ve dolaşımının engellenmesi için, para sayma, sahte döviz kontrol ve ATM makinelerinin kontrolleri ve güncellenmeleri yapılmakta” dedi. TCMB ise “Bankamız, banknot sahteciliği ile etkin mücadele kapsamında, ilgili adli mercilerle koordinasyon içinde gerekli çalışmaları yürütmektedir” açıklamasında bulundu.
Sahte Dolarları Ayırt Etme Yöntemleri
Sahte dövizleri ayırt etmenin yolları üzerine araştırmalar devam ediyor. Emniyet Genel Müdürlüğü’nün “ABD doları güvenlik özellikleri” başlıklı dokümanında, orijinal dolar banknotlarının özelliklerine ilişkin bilgiler veriliyor. 50 dolar için, 1997 yılında piyasaya sürülen banknotların ön yüzünde, 50 rakamı dik bakıldığında yeşil, açılı bakıldığında siyah renk gösteriyor. 2004 yılındaki baskıda ise 50 sayısı, banknot yukarıya ve aşağıya eğildiğinde bakır renginden yeşile dönüşüyor. 100 dolara bakıldığında ise, 1996 ve 1999 yılında piyasaya sürülen banknotların ön yüzünde 100 sayısı dik bakıldığında yeşil, açılı baktığında siyah görünmektedir. 2011’deki baskıda ise 100 sayısı yukarıya ve aşağıya doğru eğildiğinde bakır renginden yeşile dönüşüyor.
Mikro Yazılara Dikkat
50 dolarda ayrıca, 1996 yılında tedavüle çıkan banknotun ön yüzünde bulunan portrenin etrafındaki çerçeve çizgilerin son sırasında “THE UNITED STATES OF AMERICA” mikro yazısı bulunmaktadır. 1997 yılı baskısında, banknotun ön yüzündeki portredeki şahsın gömleğinin sol yakası üstünde “UNITED STATES OF AMERICA” ibaresi, banknotun kenar sularında “FIFTY” mikro yazılı olarak yer almakta. 100 dolarda ise, mikros yazının önemli olduğunu belirtmek gerekir. 1996’da piyasaya sürülen banknotların ön yüzündeki çerçevenin dış kenarında “THE UNITED STATES OF AMERICA” mikro yazılıdır.
Farklı Renkler ile Sahte Banknotlar
1996 yılı baskısındaki 1, 2, 5, 10, 20, 50 ve 100 dolarlık banknotlarda yeşil ve siyah renkler kullanıldı. Ayrıca, 2004 yılı baskısı 50 dolarlık banknotlar mavinin yanı sıra kırmızı ve yeşil renkler içeriyor. 2011 baskısındaki 100 dolarlık banknotlarda ise mavi, turuncu, sarı, yeşil ve siyah renkler ön plana çıkıyor. Sahte paralarla mücadele için bu özellikler oldukça önemli.