Sanatçı Etem Çalışkan’ın Vefatı Üzdü

ETEM ÇALIŞKAN’IN VEFATI

Kaligrafi sanatçısı ve ressam Etem Çalışkan, 97 yaşında hayatını kaybetti. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü sahibi olan Çalışkan’ın vefatını Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu açıkladı. TGC’den yapılan duyuruda, “Gazetecilik mesleğine uzun yıllar başarıyla hizmet veren Türkiye’nin en önemli kaligrafi sanatkarlarından, Atatürk’ün imzasını stilize eden, Anıtkabir kitabelerini yazan ekipte yer alan hattat Etem Çalışkan’ı kaybetmenin üzüntüsü içindeyiz. Meslektaşımızın ailesine ve basın topluluğumuza başsağlığı diliyoruz.” ifadelerine yer verildi. Usta sanatçının cenazesi, yarın öğle saatlerinde Levent Afet Yolal Camisi’nde düzenlenecek törenin ardından Mersin’in Tarsus ilçesine götürülecek.

ALTUN’DAN TAZİYE MESAJI

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, kaligrafi sanatçısı ve ressam Etem Çalışkan için bir taziye mesajı paylaştı. Altun, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Kaligrafi sanatçısı ve ressam, 2021 Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü sahibi Etem Çalışkan’ın vefatını üzüntüyle öğrendim. Merhuma Allah’tan rahmet niyaz ediyor, Sayın Çalışkan’ın ailesine sabır, sevenlerine ve sanat camiamıza başsağlığı diliyorum.” şeklinde ifadeler kullandı.

ETEM ÇALIŞKAN’IN HAYATI

Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü sahibi olan Etem Çalışkan, 1928 yılında Tarsus’un Göçük köyünde dünyaya geldi. Atatürk’ün imzasını stilize eden Çalışkan, Mersin Lisesi’nden mezun olduktan sonra yüksek öğrenimini İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Afiş Bölümü’nde tamamladı. Hattat Emin Barın, grafik tasarımcı Namık Bayık ve ressam Sabri Berker’in öğrencisi olan usta sanatçı, Anıtkabir kitabelerinin yazımında Emin Barın’ın asistanlığını üstlendi. Çalışkan, bu çalışmayı “yaşamı boyunca büyük onur duyacağı” bir eylem olarak tanımladı. Atatürk’ün Gençliğe Hitabe ve İstiklal Marşı’nın yazarı olarak da tanınan sanatçı, aynı zamanda meşhur Atatürk portresinin çizicisidir.

GAZETECİLİK VE SANAT HAYATI

Etem Çalışkan, 1954 yılında sanat eğitimini sürdürürken gazetecilik mesleğine yöneldi. Gazeteciliğe Yeni Sabah Gazetesi’nde ressam ve kaligraf olarak başlayan Çalışkan, zamanla birçok gazete ile çalıştı ve 1982 yılında emekli oldu. Emekliliğinin ardından Milliyet gazetesine “Türk Büyükleri”, Sabah gazetesine ise “Yunus Emre Divanı” çalışmaları yapan Çalışkan, 1981’de Atatürk’ün doğumunun 100. yılı için basılan hatıra paralarının tasarımını gerçekleştirdi. Çalışkan, Güneş gazetesi için Kur’an-ı Kerim’in Türkçe mealini yazdı, çeşitli çizgi röportajlar hazırladı ve birçok belge tasarladı. Ayrıca, 1969’da Milliyet gazetesinin 10 Kasım sayısı için yaptığı Atatürk resminin altında imzasının son formunu stilize etti.

SANAT ANLAYIŞI VE YARATIM SÜRECİ

Bir röportajında, eserlerini hazırlarken zamandan etkilendiğini belirten Etem Çalışkan, sanatın belli kurallar içine hapsedilemeyeceğine dair, “Benim çalışmalarım kurallar içinde kuralsızlıktır, biraz özgürlüktür. Açıkçası sanatçı da özgürdür.” sözlerini ifade etti. Sanatçının, sanatı yaşamı boyunca sürdürme kararlılığı, “Çalışmak cennetin kapısıdır, anahtarıdır.” şeklinde kendini ifade etmesiyle anlaşılmaktadır. Ayrıca, sanatın yetenekten daha fazlası olduğunu ve her insanın yaratıcı potansiyele sahip olduğunu vurguladı.

ETEM ÇALIŞKAN’IN BIRAKTIĞI MİRAS

Etem Çalışkan, PTT Genel Müdürlüğü için tarihteki Türk Devletleri’nin pullarını hazırladı. 1990’da Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yayımlanan el yazması “Yunus Emre Albümü”nü kültür dünyasına kazandırdı. Aynı zamanda, Mustafa Kemal Atatürk’ün “Nutuk” eserini el yazması olarak kaleme aldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yayınladığı 17 ciltlik eserin orijinali Başkent Üniversitesi’nde yer alıyor. 2005’te Türkiye Gazeteciler Cemiyeti tarafından Burhan Felek Basın Hizmet Ödülü’ne, 2021’de ise Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’ne layık görüldü. Etem Çalışkan, Türk sanatına önemli katkılarda bulunan bir sanatçı olarak anılacak.