SURİYE’DE YENİ DÖNEM BAŞLIYOR
2011’den beri huzurdan uzak kalan Suriye toprakları, Baas Rejimi’nin çökmesiyle birlikte huzur ve özgürlüğe kavuşuyor. Cuma gününden itibaren burada zorlu şartlarda yaşayan halk, Türkiye’den ve diğer ülkelerden Suriye’ye dönen insanların sevinçleri sokaklara yansıdı. Suriye, normalleşmeye başlıyor ve 2011 öncesine daha özgür bir şekilde dönüş yapan Suriye halkı, Esad’ın yıkılışını coşkuyla kutluyor. Hürrriyet’ten Fevzi Kızılkoyun ve Mert Gökhan Koç, Suriye’deki özgür günlere dair ilk izlenimlerini aktarıyor.
SEVİNÇ VE TEDİRGİNLİK İÇ İÇE
Esad’ın kaçtığı ilk günden itibaren Şam’da halkın duygularını gözlemliyoruz. HTŞ’nin şehre girişi ile birlikte halkta sevinç ve şaşkınlıkla birlikte tedirginlik ve korku da oluştu. Ancak günler ilerledikçe, Şamlılar rahatlamaya, gülmeye ve eğlenmeye başladı. Şehirde hayatın normal akışına döndüğü görülüyor. İşyerleri ve mağazalar açıldı, gece saatlerine kadar açık mekânlarda aileler yemek yiyor. Genç gruplar kafelerde buluşuyor. Konuştuğumuz Şamlılar, “Tedirgin olsak da özgür hissediyoruz, nefes almaya başladık” diyor.
KUTLAMALAR COŞKUYA DÖNÜŞTÜ
Rejimin devrilmesinin ardından yönetimi ele alan muhalif gruplar, Esad’ın gidişatıyla sevinç yaşatırken bir yandan da halkta endişe yarattı. Bazı kesimler, tekrar bir baskı rejimine geçmekten korkuyordu. Ancak özellikle başkent Şam’da kutlamaların coşkulu bir şekilde genişlemesi, ilk günlerde az sayıda olan kalabalığın arttığını gösteriyor. Suriye’nin farklı yerlerinden gelen kalabalık, Emevi Meydanı’nda toplanarak sloganlar atıyor ve özgürlük marşları söylüyor. Gençlerin yoğun olduğu kalabalıkta, başı açık ve kapalı genç kızların sayısı da artış gösteriyor. Araç konvoyları oluşturarak şehir turu atanlar arasında kadın sürücülerin de bulunduğu gözlemleniyor.
GÜNLÜK HAYAT NORMALLEŞİYOR
Şam’da günlük yaşamın akışına girdiği ve halkın yeni duruma alıştığı görülüyor. Sokaklarda hareketlilik artarken, lokantalar, kafeler ve alışveriş yerleri yeniden faaliyete geçti. Gençlerin hangout yaptığı nargile mekânları ve kafeler dolup taşıyor. Gündüz saatlerinde Şam’da çarşı ve pazarda yoğun alışveriş yaşanırken, akşam saatlerinde de hareketlilik devam ediyor. Şam’ın ünlü tatlıcıları da gece yarısına kadar hizmet veriyor. Ayrıca, şehirde kapalı olan lüks mağazalar da tekrar açılıyor. Bugün okulların açılması ve bankaların hizmet vermeye başlaması bekleniyor.
TEDİRGİNLİĞİN NEDENİ
Muhaliflerin, Şam’da nasıl bir yönetim göstereceği merak ediliyor. Suriye rejimi ile özdeşleşen simgeleri ortadan kaldıran HTŞ, diğer semboller ve dinî yapılar üzerinde hassasiyet gösteriyor. Şu anda HTŞ ve diğer muhalif gruplar, “Suriye halkı” ve “Özgür Suriye” söylemlerini benimsemiş durumda. İdlib’deki radikal yönetimden farklı olarak, Şam’da daha kapsayıcı bir profil sergileyen HTŞ, Hıristiyan, Alevi ve Şii gibi farklı gruplara güvence vermeye çalışıyor. Ancak gelecekle ilgili öngörülerde bulunmak zor çünkü HTŞ, çeşitli muhalif gruplardan oluşuyor.
GELECEK BELİRSİZLİĞİ
Şu anki gelişmelere dayanarak, Şam ve Halep’in ne Kabil olabileceği ne de İdlib gibi bir yapıya bürünebileceği söyleniyor. Ancak, gelecekteki tavırları açısından radikal grupların tutumuna ilişkin belirsizlik mevcut. Beşar Esad’ı devirme amacında Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu ve ABD destekli Suriye Özgür Ordusu gibi gruplar, HTŞ ile birlikte hareket ediyor. Suriye’nin yeni yönetiminde bu grupların ne denli etkin olacağı ve HTŞ’nin gücüyle iktidarı nasıl paylaşacağı hala belgeli bir konu.