Ters Laleleri Koparanlara Büyük Ceza Var

Türkiye’NİN TEK TERS LALE KOLEKSİYONU

Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü’nde yer alan Türkiye’nin yegâne ters lale koleksiyon bahçesinde 34 tür ülkenin farklı bölgelerinden, 4 tür yurt dışından getirilmiş olmak üzere toplam 38 tür bulunuyor. Ziraat Mühendisi Meral Aslay, ters lalelerin Türkiye’nin birçok ilinden özel izinle toplandığını belirtiyor. Aslay, “Ters lalelerde kültüre alma ve ıslah çalışmaları 2006 yılından beri yapılıyor. Bu çalışmalar uzun soluklu olup bir melez birey elde etmek için 4-7 yıl gibi bir süreye ihtiyaç bulunuyor. Çalışmalarımız sonucunda 27 adet melez çeşit adayı elde edilmiştir.” sözlerini aktarıyor.

İZİN SÜRECİ VE TOPLAMA ÇALIŞMALARI

Ters lale türlerinin çoğunun endemik olduğunu ve koruma altına alındığını ifade eden Aslay, bazı türler üzerindeki çalışmalara farklı disiplinlerle katkı sunulduğunu vurguluyor. “Doğadan soğanlı bitki toplamak için Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü’nden (BÜGEM) izin almak suretiyle çalışma yapılabiliyor. Biz de araştırma izni aldıktan sonra 2006 yılından itibaren Erzincan, Erzurum, Bitlis, Ardahan, Kars, Van, Hakkari, Elazığ, Malatya, Ağrı, Siirt, Şırnak, Adıyaman, Şanlıurfa, Kahramanmaraş, Edirne, Antalya, Muğla, Bayburt, Tunceli, Gaziantep ve Hatay illerinden 34 türe ait materyal topladık.” şeklinde ifade ediyor.

BİYOÇEŞİTLİLİK VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

Ziraat Mühendisi Aslay, Erzincan’da Türkiye’nin tek ters lale genetik kaynakları bahçesinin kurulduğunu belirtiyor. “Türkiye ters lale bahçesinde bulunan 38 türe ait 82 popülasyonun muhafazası ve devamlılığının sağlanmış olması sebebiyle doğal kaynaklarımızın sürdürülebilirliği ve biyoçeşitliliğimizin korunması çalışmalarına önemli katkılar sağlandı. Doğada giderek azalan ters lale türleri gelecek nesiller için koruma altına alındı. Bu durum, topluma bu türleri tanımasına da yardımcı olurken, geliştirilen çeşitlerin süs bitkisi olarak peyzajda kullanılmasını da mümkün kılıyor. Aynı zamanda bu bitkilerin kültür ortamlarında üretimleri teşvik edilerek doğadan izinsiz toplamanın önüne geçilecek.” ifadelerini kullanıyor.

YERLİ VE MİLLİ ÇEŞİTLERİN GÜVENCESİ

Meral Aslay, Türkiye’ye ait türlerin izinsiz olarak yurt dışına çıkarılmasının yasak olduğunu aktarırken, “Bu türlerin doğadan izinsiz toplanması ve doğanın tahrip edilmesinin cezası 2025 yılı itibariyle 577 bin lira.” diyerek uyarıda bulunuyor. Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, 1986 yılında kurulmuş ve Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’ne bağlı olarak çalışıyor. Enstitüde bulunan koleksiyon bahçesinde 38 türe ait 1526 saksı ve 22 adet yetiştirme tavası yer alıyor. “Dünyada ters lale cinsinde çok fazla çalışma yapılmamış olup, ülkemizde bu çalışmalar 2006 yılından itibaren başlamıştır.” diyor.

TARSİM YETKİLİLERİ VE ÇALIŞMALAR

Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürü Samet Karataş, Türkiye’de ters laleler konusunda kapsamlı çalışmaların 2006’dan bu yana enstitülerinde devam ettiğini ifade ediyor. Karataş, “Tarımsal Araştırmalar Politikaları Genel Müdürlüğü’ne bağlı olarak çalışıyoruz. Çok çeşitli çalışma başlıklarımız var; bunlardan biri de sebzecilik ve süs bitkilerine yönelik çalışmalardır. Ters lale koleksiyon bahçesi ülkemizdeki tek bahçe olarak öne çıkıyor. Burada yürütülen çalışmalar, yerli ve milli ters lale çeşitlerini artırarak süs bitkileri sektörüne katkı sağlamayı hedefliyor.” cümlelerini ekliyor.

NEFİS GÜZELLİKLER VE CEZALARI

Ters laleler, yılda sadece 20 gün boyunca görülebiliyor ve doğal yetişme alanı geniş olsa da güzelliği nedeniyle en fazla zarar gören türlerden biri. Ters lalelerin korunması için projeler yürütülürken, zarar verenlere de yüksek ceza uygulanıyor. “Ters lalelere zarar verenler idari para cezası olarak 577 bin lira ödeme ile karşılaşabiliyor.” şeklinde bilgi veriyor.