AFAD VE MTA’DAN BÜYÜK ÇALIŞMA
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ile Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA), 24 üniversite, 100’den fazla bilim insanı ve 300’ün üzerinde bursiyerin katılımıyla, Türkiye’de bulunan 485 diri fayın 132’sinde eşzamanlı araştırmalar yapıyor. Bilim insanları, bu faylar üzerindeki depremlerin tarihçesini, en son meydana gelen depremlerin zamanını ve depremlerin tekrarlanma olasılıklarını analiz ediyor. Amaç, elde edilen verileri kamu kurumları, yerel yönetimler ve ilgili birimlerle paylaşarak şehirlerdeki imar planlarının bu sonuçlara göre düzenlenmesini sağlamak. Toplanan veriler ayrıca, AFAD tarafından Afet Risk Azaltma Sistemi’ne (ARAS) entegre edilecek.
PROJENİN NEDENİ VE KAPSAMI
AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023’teki depremler sonrasında böyle bir proje başlatıldığını belirtiyor. Projenin çeşitli paydaşları olduğunu vurgulayan Tatar, “TÜBİTAK’ın yürütücülüğünde, 24 üniversiteden 100’ün üzerinde araştırmacının yer aldığı 300’ü aşkın bursiyerin katkıda bulunduğu büyük bir proje. Türkiye’de yaklaşık 500 civarında deprem üretme potansiyeline sahip diri fay var. Bu fayların eski deprem tarihçesinin bilinmesi, en son ne zaman hareket ettiği ve depremlerin tekrar aralığının belirlenmesi çok büyük bir öneme sahip.” dedi. Tatar, bu bilgilerin imar planlarında kullanılacağına da dikkat çekti.
ARAS’A ENTEGRASYON
Prof. Dr. Tatar, Türkiye’de önceliklendirilmiş faylar üzerinde yürütülen çalışmanın, dünyanın en büyük paleosismolojik projesi olduğuna işaret ediyor. Başka bir projede aynı anda 132 fayın çalışıldığına rastlanmadığını söyleyen Tatar, “Projenin sonuçları, özellikle bütünleşik ve risk haritalarının oluşturulmasında önemli bir temel oluşturacak. Proje tamamlandığında Türkiye Diri Fay veri tabanımız oluşacak ve bu veriyi Afet Risk Azaltma Sistemi’ne (ARAS) entegre edeceğiz.” şeklinde konuştu.
FAY HATLARININ SAYISI VE UZUNLUĞU
Tatar, Türkiye’nin en fazla diri fay bulunduran ülke olduğuna dikkat çekerek, toplamda 485 tanımlanmış diri fay bulunduğunu ifade ediyor. Çalışmaların devam ettiğini belirten Tatar, bu sayının 500’ün üzerine çıkabileceğini söyledi. Türkiye’deki 485 diri fayın toplam uzunluğunun 14 bin 500 kilometre civarında bulunduğunu ekleyen Tatar, bu verilerin toplum için önemli olduğuna değinerek, “Bu dinamik yapıda, bilim insanları ve kurumların katkılarıyla çalışmaları artırmamız gerekiyor.” değerlendirmesinde bulundu.