Türkiye ve İtalya’dan Ortak Bildiri: İşbirliğimiz Sürecek

İtalya’nın Roma kentinde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’nin eş başkanlığında gerçekleştirilen Türkiye-İtalya 4. Hükümetlerarası Zirvesi sonrasında ortak bir bildiri yayımlandı. Bildiride, Türkiye ve İtalya’nın NATO müttefikleri ve G20 ortakları olarak, bölgesel ve uluslararası konularda işbirliği yapmaya devam edeceği ifade edildi. İki ülke, Avrupa ve çevresinde uluslararası barış ile istikrara önemli katkılarda bulunuyor. Her düzeyde düzenli görüşmelerle işbirliklerini geliştirmeyi amaçlıyorlar. Zirve, Ukrayna-Rusya Savaşı, Avrupa güvenlik mimarisi ve uluslararası ticarete dair tartışmalar, Gazze’deki olumsuz durum, göç ve iklim değişikliği gibi zorlukların yaşandığı bir dönemde toplandı. Taraflar, Hükümetlerarası Zirve’nin düzenli yapılması ve beşinci zirvenin Türkiye’de olacağı konusunda mutabık kaldı. Türkiye’nin Avrupa kıtasının istikrarı için yaptığı katkılar değerlendirildi. Bu bağlamda, Türkiye-AB ilişkilerinin geliştirilmesinin önemi vurgulandı.

EKONOMİ, TİCARET VE SANAYİ

Taraflar, ekonomi ve ticaret alanında işbirliğini artırmaya yönelik yeni yaklaşımlar belirleme konusundaki kararlılıklarını ifade etti. Bildiride, 2024’te ikili ticaret hacminin, 30 milyar doları aşması memnuniyetle karşılandı. İkili ticari ilişkilerin derinleşmesi sonucunda 40 milyar dolarlık yeni bir orta vadeli hedef belirlendi. Taraflar, bu hedefe ulaşmak için birlikte çalışmaya karar verdi ve 2025’in dördüncü çeyreğinde Türkiye’de Üçüncü Ortak Ekonomi ve Ticaret Komisyonu (JETCO) Toplantısı’nı düzenleme kararı aldılar. Ayrıca, doğrudan yatırımların önemli bir boyutunu oluşturduğu kabul edilerek sanayi işbirliği, teknoloji transferi ve kilit teknolojilerin desteklenmesi konularında Türk ve İtalyan yatırımcıların teşvik edilmesine karar verildi. Dijital teknolojiler, yapay zeka ve siber güvenlik alanlarında işbirliğini ilerletme isteği de belirtildi.

ULAŞTIRMA

Taraflar, ulaştırma koridorlarının küresel tedarik zincirlerinin sürdürülmesindeki ve sosyal-ekonomik kalkınmadaki hayati rolünü kabul etti. Türkiye ve İtalya, denizcilik alanındaki ilişkilerinden dolayı memnuniyet duyuyor. Görüşmelerde, iki ülke arasındaki sivil havacılık ilişkilerinin güçlendirilmesi konusunda mutabakat sağlandı. Taraflar, son NATO zirvelerindeki kararlar çerçevesinde terörle mücadele ve çok yönlü tehditler konusundaki işbirliklerini güçlendirme kararlılığını yineledi. Türk ve İtalyan savunma sanayi şirketlerinin işbirliğini artırma yönündeki siyasi irade vurgulandı.

GÜVENLİK

Taraflar, sınır aşan örgütlü suçlarla mücadelede ikili işbirliğindeki ilerlemeleri memnunlukla karşıladı. Özellikle örgütlü suçlar ve terörizmin finansmanı konularında işbirliğini güçlendirme yönünde kararlılıklarını ifade ettiler. Gerekli adli işbirliklerinin pekiştirilmesi ve terörizmle mücadele alanındaki işbirliklerinin güçlendirilmesi hedefi ile ortak projeler üzerinde çalışacaklarına dair bir plan oluşturuldu. NATO müttefiki olunduğu unutulmadan, bölgesel ve uluslararası istikrarı artırma taahhütleri de korunuyor.

KÜLTÜR, BİLİM, GENÇLİK VE SPOR

Taraflar, 1951 tarihli Kültür Anlaşması çerçevesinde kültür, bilim, gençlik ve sanat alanlarındaki işbirliğini güçlendirme iradelerini yeniden teyit etti. Sanat eserlerinin karşılıklı dolaşımını teşvik etmek amacıyla ortak projeler düzenlenmesi kararlaştırıldı. Sporun sosyal uyum ve sürdürülebilir büyüme için önemi vurgulandı. Ayrıca turizmin halklar arası etkileşimi artırmadaki rolüne dikkat çekilerek tanıtım faaliyetlerinin desteklenmesi gerektiği belirtildi.

ENERJİ VE ÇEVRE

Enerji arz güvenliğini artırmaya yönelik Güney Gaz Koridoru’nun stratejik önemi kabul edildi. Enerjinin büyüme ve refah için kapsayıcı bir değer taşıdığı ifade edilerek işbirliğinin güçlendirilmesi gerekliliği vurgulandı. Temiz enerji dönüşümündeki önemli rolü göz önünde bulundurularak, enerji verimliliği, hidrojen ve doğal gaz altyapısı gibi alanlarda da işbirliği yapılabileceği belirtildi. Emisyonların azaltılmasına yönelik yenilikçi çözümler geliştirilmesi hedef edildi.

ULUSLARARASI FORUMLARDA İŞBİRLİĞİ VE DÜZENSİZ GÖÇ

Taraflar, Birleşmiş Milletler (BM) merkezli çok taraflılığa katkıda bulunma kararlılıklarını vurguladı. Bu çerçevede, BM bünyesindeki işbirliğinden duydukları memnuniyeti belirttiler. Düzensiz göçle ilgili eğilimler değerlendirildi, uluslararası işbirliğinin önemi üzerinde duruldu. Taraflar, göçmen kaçakçılığı ile insan kaçakçılığına karşı mücadelenin önemine vurgu yaptı ve insan onuruna saygı göstererek mücadele etme iradesini yinelediler.

DİNİ HOŞGÖRÜSÜZLÜKLE MÜCADELE

Bildiride, tarafların din temelli hoşgörüsüzlük, yabancı düşmanlığı ve ayrımcılıkla etkin mücadele hedefi doğrultusunda işbirliği yapma iradeleri ifade edildi. Ayrıca deniz çevre sorunları ile iklim değişikliği gibi artan risklerle mücadele için Akdeniz’de kapsayıcı işbirliğini teşvik etme taahhütleri vurgulandı.

UKRAYNA, LİBYA VE SURİYE

Tarafların Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne verdiği destek, barış sürecine yönelik kararlılıklarıyla birlikte Libya’nın güvenliği ve istikrarı konusundaki taahhütleri bildiride yer aldı. Suriye’nin toprak bütünlüğünün korunması, ekonomik toparlanma ve toplumlar arası güvenliğin sağlanması için yapılacak işbirliklerine vurgu yapıldı.

ORTA DOĞU

Orta Doğu’da barış ve istikrar için işbirliği yapılacağı kaydedildi. Gazze’de kalıcı ateşkes sağlanması ve iki devletli çözüm desteklenmesi talep edildi.