“Uzman Uyarısı: Çiğ Tavuk Döner Salmonella Riskini Artırıyor.”

TAVUK DÖNER ZEHİRLENMESİ: RİSKLER VE BELİRTİLER

Tavuk döner, lezzetli ve uygun fiyatlı olması nedeniyle en çok tüketilen fast food ürünlerinden biri. Ancak Kocaeli’de yaşanan tavuk döner zehirlenmesi vakaları, gıda güvenliği konusunda endişeleri artırdı. Peki, tavuk döner zehirlenmesi neden oluyor, belirtileri ve riskleri neler? Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Vedat Göral konuyla ilgili önemli açıklamalar yaptı.

ÇİĞ VEYA AZ PİŞMİŞ TAVUK RİSKİ

Prof. Dr. Vedat Göral, “Tavuk etinin çiğ veya az pişmiş şekilde tüketilmesi, bakterilerin tavuk etinde hızla çoğalmasına neden oluyor ve genellikle Salmonella gibi bakteriyel enfeksiyon riskini artırıyor” dedi. Merdiven altı üretim yapan ve kaynağı belli olmayan tavukların kullanıldığı dönerlerin sağlık açısından büyük risk taşıdığını vurguladı.

ENFEKSİYONLARIN BAŞLICA NEDENLERİ

Tavuk döner zehirlenmesinin, uygun şekilde pişirilmemiş tavuk etinin tüketilmesi sonucu ortaya çıktığını belirten Prof. Dr. Göral, “Bu durum genellikle Salmonella, Campylobacter ve Clostridium perfringens gibi bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlarla kendini gösteriyor. Uygun olmayan saklama koşulları ve hijyen eksikliği de zehirlenmeye yol açabiliyor. Özellikle bağışıklık sistemi zayıf kişilerde, çocuklarda, yaşlılarda, hamilelerde ve kronik hastalığı olanlarda daha sık görülüyor. Hamile kadınlar tavuk zehirlenmesine karşı daha hassas. Bu durum hem anne hem de bebek için risk oluşturabiliyor. Bu nedenle hamilelik sırasında tavuk tüketimine ekstra özen gösterilmeli” şeklinde konuştu.

MERDİVEN ALTI ÜRETİME DİKKAT

Tavuk etinin çok çabuk bozulan bir gıda olduğunu ve dolayısıyla tavuk dönerin de kolayca zehirlenmeye yol açabildiğini söyleyen Göral, merdiven altı üretim yapan ve kaynağı belirsiz tavuk kullanan yerlerde döner yenilmemesi gerektiği uyarısında bulundu. Tavuk zehirlenmesinin başlıca nedenleri arasında bakteriyel enfeksiyonlar, çiğ veya az pişmiş tavuk, uygun olmayan saklama koşulları ve çapraz bulaşma yer alıyor.

BAYAT VEYA HİJYENİK OLMAYAN TAVUK RİSKİ

Prof. Dr. Vedat Göral, “Tavuk etinin çiğ veya az pişmiş şekilde tüketilmesi, bakterilerin tavuk etinde kalmasına neden oluyor. Uygun olmayan saklama koşullarında da (örneğin 4°C’nin üzerinde) bakteriler hızla çoğalıyor” dedi. “Tavuk zehirlenmesi tanısı, hastanın belirtileri, öyküsü ve laboratuvar testleri ile konuluyor. Doktor, hastanın yediği yiyecekleri, belirtilerin başlama süresini ve mevcut sağlık durumunu sorguluyor. Tavuk veya çiğ gıda tüketim öyküsü önemli. Özellikle toplu gıda zehirlenmesi olması, yenilen gıdanın örneğin tavuktan yapılan dönerin bayat olduğunu veya hijyenik olmadığını düşündürüyor.”

TAVUK DÖNER SEÇİMİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Tavuk dönerin her yerde yenilmemesi gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Göral, “Beklemiş veya daha önce pişirilmiş tavuk döner parçaları, yeni pişirilecek tavuk dönerin arasına serpiştirildiğinde zehirlenme riski artıyor” dedi. Tavuk zehirlenmesinin doğru hazırlama, pişirme ve saklama yöntemleriyle büyük ölçüde önlenebileceğini belirten Göral, tavuk etinin iç sıcaklığının en az 75°C’ye ulaşması gerektiğini, eşit şekilde pişirilmesinin önemli olduğunu söyledi.

SAĞLIKSIZ ÜRETİM YÖNTEMLERİ

Kokuşmuş, çöpe atılacak hale gelmiş tavuk parçalarının döner yapımında kullanıldığını aktaran Göral, “Tavuk parçaları bazen çamaşır suyu ile beyazlatılıyor. Kokuşmuş, çöpe atılacak hale gelmiş tavuk parçaları tavuk döner yapımında kullanılıyor. Bu son derece ahlaksız ve yanlış bir yöntem. Resmen öldürmeye teşebbüs gibi. İnsan sağlığı ile asla oynanılmamalı. Böyle işletmelerin Belediye ve hıfzıssıhha tarafından düzenli olarak denetlenmesi gerekiyor” dedi ve “Bu nedenle, merdiven altı, kaynağı belirsiz tavuklar kullanılmamalı. Ayrıca bilinen ve güvenilir yerlerde tavuk döner tüketilmeli” uyarısında bulundu.

YEŞİLLİK VE SALATALARDAKİ RİSK

Prof. Dr. Vedat Göral, dönerle birlikte servis edilen yeşillik ve salatanın da risk taşıyabileceğini belirtti. “Döner ile beraber servis edilen yeşillik ve salata da çok temiz ve hijyenik olmalı. Bazen temiz olmayan salata da bağırsak enfeksiyonuna neden olabiliyor. İçilen içecek, ayran ve su da temiz olmalı.”

ZEHİRLENME BELİRTİLERİ

– Mide bulantısı
– Kusma
– Sulu ishal (kanlı olabilen)
– Midede kramp ve şiddetli karın ağrısı
– Ateş ve titreme
– Halsizlik
– İştahsızlık
– Baş ağrısı
– Karında şişkinlik ve gaz
– Bulanık veya çift görme
– Uzuvlarda hareket kaybı
– Yutma güçlüğü
– Ciltte karıncalanma ve kaşıntı

ZEHİRLENME DURUMUNDA NE YAPILMALI?

Gıda zehirlenmesi yaşayan kişilere bol sıvı verilmesi gerekiyor. Çoğu durumda hastalık kendiliğinden geçiyor ancak