“Uzman Uyarısı: Tavuk Dönerde Salmonella Riskine Dikkat!”

TAVUK DÖNER ZEHİRLENMESİ: NEDENLERİ, BELİRTİLERİ VE RİSKLERİ
Tavuk döner, lezzetli ve uygun fiyatlı olması nedeniyle en çok tüketilen fast food ürünlerinden biri. Ancak Kocaeli’de yaşanan tavuk döner zehirlenmesi vakaları, gıda güvenliği konusunda ciddi endişeleri beraberinde getirdi. Peki, tavuk döner zehirlenmesi neden olur, belirtileri nelerdir ve kimler risk altında? Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Vedat Göral konuyla ilgili önemli açıklamalarda bulundu.

ÇİĞ VEYA AZ PİŞMİŞ TAVUK RİSKİ
Prof. Dr. Vedat Göral, “Tavuk etinin çiğ veya az pişmiş şekilde tüketilmesi, bakterilerin tavuk etinde hızla çoğalmasına neden oluyor ve genellikle Salmonella gibi bakteriyel enfeksiyon riskini artırıyor” dedi. Ayrıca merdiven altı üretim yapan ve kaynağı belli olmayan tavukların kullanıldığı dönerlerin sağlık açısından büyük risk taşıdığını vurguladı.

ENFEKSİYONLARA DİKKAT
Tavuk döner zehirlenmesinin, uygun şekilde pişirilmemiş tavuk etinin tüketilmesi sonucu ortaya çıkan bir gıda zehirlenmesi olduğunu belirten Prof. Dr. Göral, “Bu durum genellikle Salmonella, Campylobacter ve Clostridium perfringens gibi bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlarla kendini gösterir. Uygun olmayan saklama koşulları ve hijyen eksikliği de zehirlenmeye yol açabiliyor. Özellikle bağışıklık sistemi zayıf kişilerde, çocuklarda, yaşlılarda, hamilelerde ve kronik hastalığı olanlarda daha sık görülüyor. Hamile kadınlar tavuk zehirlenmesine karşı daha hassas, bu durum hem anne hem de bebek için risk oluşturabiliyor. Bu nedenle hamilelik döneminde tavuk tüketimine ekstra özen gösterilmeli” ifadelerini kullandı.

MERDİVEN ALTI ÜRETİME DİKKAT
Tavuk etinin çabuk bozulan bir gıda olduğunu ve bu nedenle dönerin kolayca zehirlenmeye yol açabileceğini söyleyen Prof. Dr. Göral, merdiven altı üretim yapan ve kaynağı belirsiz tavuk kullanan işletmelerden uzak durulması gerektiği uyarısında bulundu.

TAVUK DÖNER ZEHİRLENMESİNİN NEDENLERİ
– Bakteriyel enfeksiyonlar ve çapraz bulaşma
– Çiğ veya az pişmiş tavuk
– Uygun olmayan saklama koşulları

BAYAT VE HİJYENSİZ TAVUK RİSKİ
Prof. Dr. Vedat Göral, “Tavuk etinin çiğ veya az pişmiş şekilde tüketilmesi, bakterilerin ette kalmasına neden oluyor. Uygun olmayan saklama koşullarında (örneğin 4°C’nin üzerinde) bakteriler hızla çoğalıyor” dedi. Ayrıca, “Tavuk zehirlenmesi tanısı, hastanın belirtileri, öyküsü ve laboratuvar testleri ile konuluyor. Doktor, hastanın yediği yiyecekleri, belirtilerin başlama süresini ve mevcut sağlık durumunu sorguluyor. Özellikle toplu gıda zehirlenmesi durumunda, tüketilen tavuk dönerin bayat veya hijyenik olmadığı düşünülüyor” şeklinde konuştu.

GÜVENİLİR YERLERDE TÜKETİN
Tavuk dönerin her yerde yenmemesi gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Göral, “Beklemiş veya daha önce pişirilmiş tavuk döner parçalarının yeni pişirilecek dönerin arasına eklenmesi, zehirlenme riskini artırıyor” uyarısında bulundu. Doğru pişirme yöntemlerinin önemine değinerek, tavuk etinin iç sıcaklığının en az 75°C’ye ulaşması gerektiğini ve eşit şekilde pişirilmesi gerektiğini söyledi.

SAĞLIKSIZ ÜRETİM UYARISI
Prof. Dr. Göral, bazı işletmelerin kokuşmuş tavuk parçalarını çamaşır suyu ile beyazlatarak döner yapımında kullandığını belirterek, “Bu son derece ahlaksız ve yanlış bir yöntem. Resmen öldürmeye teşebbüs gibi. İnsan sağlığı ile asla oynanmamalı. Bu tür işletmelerin belediye ve hıfzıssıhha tarafından sıkı denetlenmesi gerekiyor” dedi.

SALATA VE YEŞİLLİKLER DE RİSKLİ
Dönerle birlikte servis edilen yeşillik ve salataların da hijyenik olmaması durumunda risk oluşturabileceğini söyleyen Prof. Dr. Göral, “Döner ile birlikte verilen salata ve yeşillikler çok temiz olmalı. Bazen temiz olmayan salatalar da bağırsak enfeksiyonuna yol açabiliyor. İçilen su ve ayranın da temiz olması önemli” ifadelerini kullandı.

ZEHİRLENME BELİRTİLERİ
– Mide bulantısı ve kusma
– Sulu ishal (kanlı olabilir)
– Şiddetli karın ağrısı ve kramplar
– Ateş ve titreme
– Halsizlik ve iştahsızlık
– Baş ağrısı
– Karında şişkinlik ve gaz
– Bulanık görme
– Yutma güçlüğü
– Ciltte karıncalanma

TEDAVİ VE ÖNLEMLER
Gıda zehirlenmesi yaşayan kişilere bol sıvı verilmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Göral, çoğu durumda hastalığın kendiliğinden geçtiğini, ancak bazı hastaların serum ve tedaviye ihtiyaç duyabileceğini söyledi. Zehirlenmeyi önlemek için yemeklerden önce ellerin yıkanması, taze ürünlerin tüketilmesi ve suların filtrelenmesi gerektiğini vurguladı.

KOCAELİ’DE YAŞANAN OLAY
Körfez ilçesinde bir iş yerinden tavuk döner alan 648 kişi, mide bulantısı ve kusma