BOLU’DAKİ FELAKETİN SONUÇLARI
Bolu’da gerçekleşen trajik olay, “Evlerimiz ne kadar güvenli?” sorusunu akıllara getirdi. Apartman ve site sakinleri, yöneticilerini sıkça arayarak güvenlik önlemlerini sorgulamaya başladı. Uzmanlar, birçok binada gözlemlenen yangın alarm ve söndürme sistemlerinin çalışmadığını, acil çıkışların depolarla dolduğunu belirtiyor. “Yönetmelik değil denetim sorunu yaşanıyor” uyarısında bulundular. Bolu Kartalkaya’daki ihmal sonucu meydana gelen olay yeni bir meseleyi gündeme taşıdı: Yangın tedbirleri konut binalarında nasıl? “Oturduğum binada yangın çıkarsa kurtulabilir miyim?” kaygısıyla birçok apartman ve site sakini, yöneticilerini telefon bombardımanına tutmaya başladı. Hürriyet’ten Gülistan Alagöz’ün verdiği bilgilere göre Türkiye Kentsel Tesis Yönetim Derneği Genel Başkanı Suat Sandalcı, “Bugüne kadar depremi konuşuyorduk, Bolu’daki faciadan sonra vatandaş yangın riskiyle de yüzleşti” diye konuştu. Sandalcı, “İlk gün yaşanan acı nedeniyle herkes şoktaydı. Bugün ise site sakinleri kendi durumlarını sorgulamaya başladı. Site yöneticilerinin telefonu susmuyor. Vatandaşlarımız derneğimize ait WhatsApp ve telefon hatlarını da kilitlemiş durumda. Herkes, binası olası bir felakete hazır mı bilmek istiyor, haklı olarak alınan önlemleri sorguluyor” ifadelerini kullandı.
HIZLI İHMALLERİN GÖRÜLDÜĞÜ ALANLAR
Birçok apartman ve sitede görünürde güvenlik önlemleri olsa da, yangın söndürme ve alarm sistemlerinin çalışmadığı, gerekli bakım ve onarımların ihmal edildiği ortaya kondu. Sandalcı, “Profesyonel site yönetimleri çoğunlukla tedbir alıyor ancak bireysel olarak bu işi yapanlarda ve sözde yönetim şirketlerinde ciddi sorunlar var” dedi. İhmalleri şöyle sıraladı:
– Acil çıkışlar depo olarak kullanılıyor, buralarda yedek araç lastikleri, boş su damacanaları, eski kanepeler gibi birçok atık ürün bulunuyor. Bu tür eşyaların kaldırılarak tahliye için uygun alan sağlanması gerekiyor.
– Sığınaklarda başlayacak bir yangının belirtilmesi en iyi ihtimalle yarım saat, en kötü ihtimalle bir saatten fazla sürebiliyor. Burada algılama ve söndürme sistemleri çalışır halde olmalı. Binaların acil çıkış kapıları çocukların çıkmasından endişe ile kilitleniyor, bu da büyük bir hata.
TATBİKAT YETERSİZLİĞİNE DİKKAT
Yapım aşamasında önlemler alınsa da bakım ve onarımları yapmak başka bir gereklidir. Sandalcı, “Görünürde olan önlemlerin çoğu zaman çalışmadığına dair şikayetler alıyoruz” dedi. Yangın güvenlik sistemlerinin varlığı ile tatbikat yapılmadığını belirten uzman, “‘Binada yangın tüplerimiz var’, ‘Otomatik sprinkler mevcut’, ‘İtfaiye hemen buranın yanında’ gibi bahanelerle tatbikat gerçekleştirilmiyor. Bu facia herkese ders olmalı ve tüm apartmanlarda tatbikat uygulanmalı” şeklinde konuştu.
İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Başkanı Nusret Suna, konut projelerinde otel gibi denetimsizlik sorunları olduğuna işaret etti. 2007’de çıkan ‘Binaların Yangından Korunması Yönetmeliği’, yeni inşa edilecek binalar için şartlar belirledi. Ancak 2007’den önce yapılan binalara da yönetmeliğe uyum için bir yıl süre verildiğini söyleyen Suna, yönetmelikte konutlarda kaçış yolları, uygun yapı malzemeleri ve algılama sistemlerinin kurulması gibi konuların açıkça belirtildiğini ifade etti. “2007 sonrası yapılan tüm binalarda, proje büyüklüğüne, yüksekliğine göre koruma önlemleri net bir şekilde ortada. Ancak sorun şu ki; yönetmelikte yer alanlar uygulanıyor mu? Denetim gerçekleştiriliyor mu?” sorusunu yöneltti.
İŞKANI VERMEDEN KONTROL GEREKİYOR
İnşaatı tamamlanan yapılara iskan (oturma izni) verilmeden önce proje uygunluğunun kontrol edilmesi gerektiğine dikkat çekti. Suna, “Ne yazık ki yeni konut binalarında meydana gelen hataların yangınlara yol açtığını görüyoruz. Bu nedenle iskan verilmeden önce mevzuata uyum tüm yönleriyle gözden geçirilmeli” dedi.