YAPAY ZEKANIN SPORA ETKİSİ ARTIYOR
Hayatın her alanında yerini almaya başlayan yapay zeka, futbol başta olmak üzere sporun tüm branşlarındaki etkisini artırmaya devam ediyor. Son gelişmeler, müsabakaları yöneten hakemleri endişelendiriyor. Özellikle tempolu ve önemli karşılaşmalarda hakemlerin verdiği bazı kararlar, tartışmalara neden olarak turnuvaların seyrini etkileyebiliyor. Yapay zeka, gol çizgisi teknolojisinden video yardımcı hakem (VAR) sistemine kadar, hakem kararlarına yön veren unsurlardan biri haline geldi. Bu durum yalnızca futbol ile sınırlı kalmadı; 2000’li yıllarda teniste kullanılmaya başlanan Hawk-Eye teknolojisi, günümüzde birçok turnuvada çizgi hakemlerinin yerini aldı. Basketbolda ise yapay zeka destekli kameralar, topun saha dışına çıkıp çıkmadığını tespit etmek ve oyuncu hareketlerini izlemek için kullanılıyor.
HISTORIK HATA VE DÜZENLEME GEREKİYOR
2009 yılında Thierry Henry’nin elle oynadığı pozisyonun hakemler tarafından gözden kaçması, Fransa’nın İrlanda’yı mağlup ederek 2010 Dünya Kupası’na katılmasını sağladı. Bu olay, karar alımında video desteğine dikkat çekti. 2022 FIFA Dünya Kupası’nda devreye giren yarı otomatik ofsayt teknolojisi (SAOT), ofsayt kararlarını daha hızlı ve kesin vermeyi amaçlayarak oyunun adil ve akıcı kalmasını sağladı. Spor alanında yapay zeka ile ilgili çalışmaları ile tanınan Virginia Lynchburg Üniversitesi Profesörü John Eric Goff, yapay zekanın henüz sahadaki hakemlerin karar verme yeteneklerine ulaşamadığını söyledi. Goff, yapay zekanın nesnel kararlar vermede başarılı olduğunu ancak duyguları anlama konusundaki yetersizliğine dikkat çekti.
TARAFTAR GÖRÜŞLERİ VE GELECEK ENDİŞELERİ
Goff, taraftarların hâlâ VAR gibi yapay zeka destekli teknolojilere alışmakta zorlandığını ve VAR’a tam anlamıyla güvenmediklerini belirtti. Adaptasyon sürecinin zaman alabileceğini vurgulayan Goff, mevcut durumda taraftarların insan faktörü olmadan robotların hakemlik yapmasını pek kabul edemediğini ifade etti. Ancak uzun vadede bazı kararların insan hakemler yerine yapay zeka tarafından verileceğine yönelik bir alışma sürecinin olabileceğini aktardı. Goff, Video Yardımcı Hakem (VAR) sisteminin yeterince hassas hale geldiğinde yapay zekanın daha doğru sonuçlar verebileceğini ve kararların daha az tartışma yaratarak kabul görebileceğini belirtti.
ETİK ENDİŞELER VE GELECEK ÜMİTLERİ
Etik açıdan bakıldığında, en büyük endişenin yapay zekanın insanların işlerini tehdit etmesi olduğunu söyleyen Goff, “Spor dünyasında hala insan hakemlerin var olmasını umuyoruz. Ancak dijitalleşmeyle birlikte, spor oyunlarının sanal dünyada oynanması daha cazip hale gelebilir. Gerçek sporun, yapay zeka destekli simülasyonlarla tamamen yer değiştirmemesi dileğinde bulunuyorum” dedi. Yapay zekanın spor dışında birçok sektörde iş kaybı endişesini de beraberinde getirdiğini belirten Goff, “Hakemler de teknolojinin ilerlemesi ile mesleklerinin geleceği konusunda belirsizlik yaşıyor” ifadesini kullandı. Durumun yalnızca sporla sınırlı kalmadığını dile getiren Goff, spor alanında çalışan uzmanların yapay zekanın hakemlerin yerini tamamen almayacağını, ancak onlarla birlikte çalışacağı bir modelin daha olası olduğunu düşündüklerini aktardı. Gelecek adına karamsar olmadığını belirten Goff, “Umarım hala sahada hakemlerimiz olur.” diyerek değerlendirmesini tamamladı.