YERLİ MALİ BELGESİ ŞARTLARI AÇIKLANDI
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanmış yeni “Yerli Malı Tebliği” Resmi Gazete’de yayımlandı. Yerli malı belgesi almak için başvuran ürünün yerli malı olduğunun tanımlanması ve belgelendirilmesine dair usul ve esaslar belirleniyor. Tebliğ, idarelerin Kamu İhale Kanunu kapsamındaki alımları ile Bakanlığın yerli malı ile ilgili diğer düzenlemeleri içeriyor. Önceki tebliğ yalnızca sanayi ürünleri için yerli malı sayılabilmesine dair şartları düzenlerken, yeni tebliğle yazılım ürünleri de kapsama alındı. Yazılım ürünlerinin yerli malı kabul edilebilmesi için yerli katkı oranının en az yüzde 51 olması gerekiyor. Ayrıca, bu ürün için Bakanlık tarafından verilmiş Teknolojik Ürün Belgesi’ne sahip olma durumu da zorunluluk taşıyor.
GIDA, TARIM VE HAYVANLIK ÜRÜNLERİ İÇİN YERLİ MAL HABERLERİ
Gıda, tarım ve hayvansal ürünler için de yerli malı şartlarına dair düzenlemeler yapıldı. Bu durumda, Kapalı Ortamda Bitkisel Üretim Kayıt Sistemi Yönetmeliği çerçevesinde Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belgelendirilen üreticiler tarafından üretilen ürünler yerli malı olarak kabul ediliyor. Orman Genel Müdürlüğü’ne bağlı orman fidanlıklarında ve özel fidanlıklarda üretilip satılan tohumlukların, yetkili birim tarafından kaydının tutulması ve orman bitki pasaportuna sahip olması gereklidir. Hayvansal ürünler ise Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sistemine kaydedilmiş, Türkiye’de doğmuş veya yetiştirilmiş canlı hayvanlar ve bu hayvanlardan elde edilen ürünler arasında yer alıyor. Ürünlerin tamamen Türkiye’de üretilmesi, yetiştirilmesi ve tesis aşamalarının Türkiye’de gerçekleştirilmesi, yerlilik şartları arasında bulunuyor.
YERLİ MALı BELGESİ SINIFLANDIRMASI
Yeni tebliğle “yerli katkı oranı”nın hesaplama yöntemi de belirleniyor. “Yerli malı belgesi sınıfı” şu şekilde oluşturuluyor: Yüzde 91-100 olanlar A, yüzde 81-90 B, yüzde 71-80 C, yüzde 61-70 D ve yüzde 51-60 olanlar ise E sınıfında yer alıyor.
BAŞVURU SÜREÇLERİ
Yerli malı belgesi almak isteyen üretici, üretim hesabına uygun şekilde “yerli katkı oranı hesap cetvelini” hazırlayacak. Üretici, cetvel ile üretim hesap belgesinin mali bir uzman tarafından kontrol edilmesi ve onaylanmasını sağlamalı. Başvurular, yerli malı belgesini düzenleyecek ilgili oda veya borsaya, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) veya Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) tarafından oluşturulan çevrim içi sistem üzerinden yapılacak. İlgili sisteme e-Devlet kapısı üzerinden giriş yapılabilir. Tebliğin yürürlüğe gireceği 1 Ocak 2026 tarihinden önce TOBB ya da TESK’e bağlı oda veya borsa tarafından düzenlenen yerli malı belgeleri, geçerlilik süresinin sonuna kadar kullanılabilecek. Bu tarihten önce “eksper” olarak görevlendirilen kişilerin yetkisi yürürlük tarihine kadar devam edecek. Ayrıca, 13 Eylül 2014 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Yerli Malı Tebliği (SGM 2014/35) artık yürürlükte bulunmuyor.