Yumurta Fiyatlarında Yükseliş ve Fırsatçılık Tartışmaları

YUMURTA FİYATLARINDAKİ HIZLI ARTISIN NEDENLERİ

Türkiye’de son 4 ayda yumurta fiyatları olağanüstü bir artış gösterdi. Market raflarında 30’luk yumurta kolilerinin fiyatları 170 TL’den 230 TL’ye yükselirken, bu %70’in üzerine çıkan zam, vatandaşların yoğun tepkisini çekiyor. ABD’deki kuş gribi salgını sebebiyle yumurta tedarikinde yaşanan problemler, Türkiye’nin ihracatını artırmasına rağmen iç piyasada fiyatların yükselmesine yol açıyor. Türkiye, yumurta üretiminde kendi kendine yetebilen bir ülke olmasına rağmen bu zamların arkasındaki sebepler merak ediliyor. Gıda Denetim Uzmanı Nurten Sırma, CNN TÜRK’e verdiği bilgide, uluslararası piyasalardaki kaosu ve fırsatçılığı işaret ediyor.

fiyatlarda dalgalı seyir sürüyor

Fiyatların dalgalı bir seyir izlediğini belirten Nurten Sırma, 2024’ün başında 30’luk yumurta kolisinin peşin fiyatının 100 TL olduğunu, daha sonrasında fiyatların kademeli olarak düştüğünü ve Kasım 2024 itibarıyla yeniden yükselişe geçtiğini ifade etti. Sırma, “2025’in başından beri uluslararası piyasalarda yumurtada dalgalı bir seyir var, kaos yaşanıyor diyebiliriz” diyerek, bu durumun temel sebebinin birçok ülkede kuş gribi nedeniyle yapılan hayvan itlafları olduğunu vurguladı. ABD’nin Avrupa Birliği, Danimarka ve Türkiye’den yumurta talep etmesi, yaşanan kaosu daha da derinleştiriyor.

kuş gribi krizi, Türkiye’yi etkilemekte

ABD’de 2023 sonunda patlak veren ve 2024’te artan kuş gribi salgını, 2025’te büyük bir yumurta tedarik krizine neden oldu. Donald Trump yönetiminin Türkiye dahil bazı ülkelerden yumurta talep etmesi, Türkiye’nin ihracatını artırdı ancak bu durum, iç piyasada fiyatların yükselmesine yol açtı. Sırma, Türkiye’nin kuş gribine karşı önlemler aldığını ve yumurta üretiminde kendine yeterli bir ülke olduğunu belirterek, “Son 5 yılda 100 milyar adet yumurta ürettik. Taze yumurtayı hem üretebiliyor hem de ihraç edebiliyoruz” dedi. Ek olarak, ihracatın iç piyasa fiyatlarına yansımaması amacıyla hükümetin çeşitli tedbirler aldığını da ekledi.

fırsatçılık tartışmaları gündemde

Marketlerde 30’luk yumurta kolisi fiyatları kalite ve markaya göre 170 TL’den 230 TL’ye kadar yükseldi. Nurten Sırma, bu artışta fırsatçılığın da rol oynadığını belirtti. “Üreticiden Afyon’da yumurta 4 lira 70 kuruşa çıkıyor, ancak marketlerde adet fiyatı 8-10 TL arasında” diyen Sırma, bu farkın “yapışkan enflasyon” olarak bilinen yaygın enflasyonun bir göstergesi olduğunu ifade etti. Ticaret Bakanlığı ve Tarım ve Orman Bakanlığı, gıda fiyatları ve arz güvenliği için yumurta sektörünü mercek altına aldığını belirten Sırma, iç piyasa vatandaşlarının yumurta ihtiyaçlarının azalmasının önüne geçilmesi gerektiğini vurguladı.

ihracat ile iç piyasa dengesi koruma

Nurten Sırma, Türkiye’nin yumurta ihracatındaki potansiyelinin kaçırılmaması gerektiğini, ancak iç piyasadaki dengenin korunmasının önemine vurgu yaptı. “Gıda endüstrisi devam ediyor, ama vatandaşın ihtiyacı olan yumurtanın azalmaması lazım. Bunu fırsata dönüştüren kişiler de var” diyen Sırma, hükümetin aldığı tedbirlerin bu dengeyi sağlamayı amaçladığını kaydetti. Ancak, market fiyatlarındaki artışın üretici fiyatlarıyla orantısız bir şekilde yükselmesi, fırsatçılık tartışmalarını da beraberinde getiriyor.