Yumurta Fiyatlarındaki Artış Fırsatçılık Mı?

YUMURTA FİYATLARINDAKİ ARTAN DENGESİZLİKLER

Türkiye’de yumurta fiyatları son 4 ayda hızla artış gösterdi. Marketlerde 30’luk yumurta kolisinin fiyatı 170 TL’den 230 TL’ye ulaştı; bu durum %70’in üzerinde bir zam anlamına geliyor ve vatandaşlardan ciddi tepkiler alıyor. ABD’deki kuş gribi salgını, yumurta tedarikindekine sorunlara yol açarken, Türkiye’den yapılan ihracatı artırdı ve iç piyasada fiyatların yükselmesine neden oldu. Türkiye, yumurta üretiminde kendine yetebilen bir ülke olabilmesine rağmen bu zamların sebebi üzerine Gıda Denetim Uzmanı Nurten Sırma, uluslararası piyasalardaki kaos ve fırsatçılığa dikkat çekiyor.

FİYAT DİP VE ZİRVE YAPMAKTA

Nurten Sırma, yumurta sektöründeki fiyatların sürekli değiştiğini belirtiyor. 2024’ün başında 30’luk yumurta kolisi 100 TL seviyesindeyken, zamanla düşüş yaşandı ve Kasım 2024’ten itibaren yeniden artış gösterdi. “2025’in başından beri uluslararası piyasalarda yumurtada dalgalı bir seyir var, kaos yaşanıyor diyebiliriz” diyen Sırma, bu durumu çeşitli ülkelerdeki kuş gribi nedeniyle yapılan hayvan itlaflarına bağlıyor. ABD’nin Avrupa Birliği, Danimarka ve Türkiye’den yumurta talep etmesi durumu daha da karmaşık hale getiriyor.

KÜRESEL KRİZİN ETKİSİ

ABD’de 2023 sonunda başlayan kuş gribi salgını, 2024’te daha da yaygınlaştı ve 2025’te ciddi bir yumurta tedarik krizine neden oldu. Donald Trump yönetimi, Türkiye dahil bazı ülkelerden yumurta istemesiyle Türkiye’nin ihracatı arttı; fakat bu, iç piyasada fiyatların yükselmesine yol açtı. Sırma, Türkiye’nin kuş gribine karşı önlemler aldığını ve yumurta üretiminde kendi kendine yeterli olduğuna dikkat çekerken, “Son 5 yılda 100 milyar adet yumurta ürettik. Taze yumurtayı hem üretebiliyor hem de ihraç edebiliyoruz” ifadesini kullanıyor. Yine de ihracatın iç piyasadaki fiyatlara olumsuz etkide bulunmaması için hükümetin çeşitli önlemler aldığı belirtiliyor.

MARKET FİYATLARINDA FIRSATÇILIK VAR MI?

Marketlerde 30’luk yumurta kolisinin fiyatı, kalite ve markaya göre 170 TL’den 230 TL’ye kadar değişiyor. Nurten Sırma, bu artışta fırsatçılığın da etkili olduğunu ifade etti. “Üreticiden Afyon’da yumurta 4 lira 70 kuruşa çıkıyor, ancak marketlerde adet fiyatı 8-10 TL arasında” diyen Sırma, bu fiyat farkının “yapışkan enflasyon” olarak adlandırılan yaygın enflasyonun bir işareti olduğunu vurguladı. Ticaret Bakanlığı ve Tarım ve Orman Bakanlığı’nın gıda fiyatlarını ve arz güvenliğini kontrol altında tutmak için yumurta sektörünü incelediğini belirten Sırma, vatandaşların yumurta ihtiyacının karşılanmasında dikkat edilmesi gerekenler olduğunu dile getiriyor.

IHRACATIN VE İÇ PİYASANIN DENGESİ

Sırma, Türkiye’nin yumurta ihracat potansiyelinin iyi bir şekilde kullanılmasının önemine vurgu yapıyor, fakat iç piyasada dengenin korunması gerektiği konusunu da göz ardı etmiyor. “Gıda endüstrisi sürüyor, ama vatandaşın ihtiyacı olan yumurtanın azalması önlenmeli. Bunu fırsata çeviren kişiler de mevcut” diyen Sırma, hükümetin aldığı tedbirlerin bu dengeyi sağlayacak nitelikte olduğunu ifade ediyor. Ancak market fiyatlarındaki artışın, üretici fiyatlarıyla orantısız şekilde yükselmesi fırsatçılık tartışmalarını da gündeme getiriyor.